این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
طب سنتی اسلام و ایران، جلد ۱۲، شماره ۳، صفحات ۲۰۹-۲۱۹

عنوان فارسی جستاری در باب ناهم‌مقیاسی مفهومی میان پارادایم‌های طبّ سنتی ایرانی و پزشکی مبتنی بر شواهد در مفهوم علیّت
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: خوانش پارادایمیک از تاریخ پزشکی این امکان را فراهم می‌آورد که به‌دنبال بحران‌های رخ‌داده در تاریخ پزشکی و انقلاب‌های علمی اتفاق‌افتاده، سیر تحول مفاهیم پایه‌ای را ذیل پارادایم‌های گوناگون فهم کنیم. مفاهیم بنیادین در انقلاب‌های علمی دچار تحول اساسی می‌شوند وگاهی ممکن است، تصویر رایج از پدیده‌ها به کلی به نحوی گشتالتی تغییر کنند. در تاریخ پزشکی و با برآمدن طب مدرن در قرون اخیر، مفاهیمی پایه‌ای نظیر علیّت و تبیین، بدن و بدن‌مندی، بیماری و سلامت دستخوش تغییرات اساسی شدند. هدف از این مطالعه، ارائۀ تصویری فلسفی از ناهم‌مقیاسی مفهومی در مفهوم علیّت، با تأکید بر مثال‌هایی از تعریف سلامت و بیماری در پارادایم‌های مختلف پزشکی است. مواد و روش‏‌ها: در این نوشتار ضمن معرفی و بحث مختصر در باب ناهم‌مقیاسی مفهومی موجود در مفهوم علیّت، دربارۀ برخی مدل‌های تبیین در انقلاب علمی طب نیز بحث می‌کنیم. برای این کار از روش تحلیل فلسفی بهره برده‌ایم تا مبانی فلسفی پارادایم‏‌های طب را مورد تدقیق قرار دهیم. به مدد جستار در تاریخ پزشکی، نمونه‌هایی از فهم علیّت و کارکرد آن را ترسیم خواهیم کرد. همچنین با رویکردی تطبیقی و ضمن ارائۀ مثال‌هایی از متون هر دو پارادایم، دامنۀ‌ این بحث را گسترده‌تر خواهیم کرد. یافته‌‏ها: مدعای محوری این متن که مبتنی بر پایبندی به اصل ناهم‌مقیاسیِ مفاهیم در پارادایم‌های یک علم شکل گرفته است، عدم امکان وضع مقیاسی واحد برای درک هم‌‏زمان مفهوم علیّت در طب‌های سنتی-ایرانی و پزشکی امروز یا همان پزشکی مبتنی بر شواهد است. نتیجه‌گیری: این نوشتار ضمن تأکید بر استقلال جنبه‌های نظری و ابعاد کاربستیِ پارادایم‌های پزشکی، گفت‌وگو و حتی مقایسۀ روشمند میان پارادایم‌ها را ممکن و بلکه ضروری می‌داند؛ اما تأکید دارد که این مقایسه به معنای مفاهمۀ هم‏زمان هر دو پارادایم نخواهد بود و اجتناب از خلط روش‌شناختی در این تلاش ضروری است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله پارادایم، طب سنتی ایرانی، پزشکی مبتنی بر شواهد، علیّت

عنوان انگلیسی The conceptual incommensurability of inference between evidence-based and traditional medical paradigms
چکیده انگلیسی مقاله Background and Purpose: A paradigmatic reading of medical history results in comprehending the evolution of main concepts based on different paradigms after provoked crises and scientific revolutions in the history of medicine. Basic concepts may fundamentally change in scientific revolutions, i.e., the routine image of phenomena changes in a Gestalt manner. According to modern medicine in the recent century, basic concepts, including causation and explanation, body and physicality, and disease and health have fundamentally changed in the history of medicine. The current study aimed to present and discuss a philosophical image of conceptual incommensurability in the causality concept for emphasizing examples of defining health and disease in different medical paradigms and some models in the scientific revolution of medicine.  Materials and Methods: A philosophical analysis was applied to examine the philosophical foundations of medical paradigms. Searching in medical history helps perceive examples of understanding causation and its function. Moreover, both paradigms are discussed in more detail based on a comparative approach with examples. Results: According to the incommensurability concepts in the science paradigms, simultaneous understanding of the causality concept is considered impossible in traditional-Iranian and modern medicine, i.e., evidence-based medicine. Conclusion: This study emphasizes the independence of theoretical aspects and practical dimensions of medical paradigms and also deems dialogue and even methodical comparison between paradigms possible, and even necessary; however, this comparison is not a simultaneous communication between both paradigms and demands avoiding methodological confusion.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Paradigm, Traditional Persian Medicine, Evidence-based medicine, Causation

نویسندگان مقاله محمدحسین بهمن‌زادگان جهرمی | Mohammadhossein Bahmanzadegan Jahromi


علیرضا مهدی‌زاده | Alireza Mehdizadeh


وحید تفضلی | Vahid Tafazoli



نشانی اینترنتی http://jiitm.ir/browse.php?a_code=A-10-1-572&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده اصیل پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات