این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
طب سنتی اسلام و ایران، جلد ۱۲، شماره ۲، صفحات ۱۳۷-۱۴۸
عنوان فارسی اتنوفارماکولوژی گیاه دارویی شوید (مطالعۀ موردی در شهر اردستان)
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: اتنوفارماکولوژی شامل پژوهش‌های میدانی و تجربی است که اطلاعات بسیار باارزشی را در مورد گیاهان دارویی عرضه می‌کند. شوید Anethum graveolens L. گیاهی یک‌ساله از خانوادۀ چتریان است که در طب سنتی، از بذر و برگ آن به‌عنوان ضدعفونی‌کننده، ضدتشنج، برطرف‌کنندۀ نفخ، برطرف‌کنندۀ سوءهاضمه، افزایش‌دهندۀ شیر و کاهش‌دهندۀ چربی خون استفاده می‌شود. مطالعۀ حاضر با هدف تحلیل اتنوفارماکولوژی شوید در شهر اردستان انجام شد که سابقۀ طولانی در کشت و مصرف این گیاه دارد. مواد و روش‌ها: در ابتدا مصاحبه از افراد محلی سالخورده و خبره در زمینۀ استفاده‌های سنتی دارویی، خوراکی و صنعتی شوید به‌روش نمونه‌گیری گلوله برفی در زمستان 1398 انجام شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات محلی، پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته از این اطلاعات بومی تهیه شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 375 نفر برآورد شد و پرسش‌نامه به‌صورت تصادفی در بین مردم شهر اردستان در بهار 1399 توزیع شد. روایی ابزار تحقیق بعد از نظرسنجی از استادان و متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ به مقدار 0/894 تأیید شد. تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخۀ 22 و آزمون تی تست و فریدمن انجام شد. یافته‌ها: بررسی نتایج فراوانی وضعیت متغیرهای مصرف شوید به‌منظور درمان به‌‏ترتیب نشان داد که به‌طور میانگین 3/13 درصد استفاده از بذر تازۀ آن جهت کاهش چربی خون، 2/02 درصد استفاده از دم‌کردۀ بذر جهت درمان درد معده، 1/87 درصد استفاده از دم‌کردۀ بذر جهت افزایش شیر در زنان و 1/73 درصد استفاده از بذر جهت رفع نفخ در دام بود. بیشترین اندام مورد مصرف، برگ گیاه و بیشترین شیوۀ مصرف (34/1 درصد) به‌صورت خشک (چاشنی در غذاها) بود. نتیجه‌گیری: علی‌رغم دانش غنی سالخوردگان و خبرگان محلی از کاربردهای مختلف شوید، پاسخ‌گویان به پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته در محله‌های مختلف شهر اردستان، دانش بومی درمانی کمی از شوید داشتند یا به آن اعتقاد نداشتند. شاید بتوان گفت تجربۀ کمتر نسل جوان‌تر و آگاهی کمتر آن‌ها در استفاده از گیاهان دارویی دلیلی بر این امر باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله طب سنتی ایران، گیاهان دارویی، درمان
عنوان انگلیسی Ethnopharmacology of Dill (A case study in Ardestan)
چکیده انگلیسی مقاله Background and Purpose: Ethnopharmacology includes field and experimental research that provides valuable information about medicinal plants that are used in various cultures. Dill (Anethum graveolens L.) is an annual plant of the Umbelliferae family, the seeds and leaves of which are used as antiseptic, anticonvulsant, anti-flatulence, indigestion, milk enhancer and lipid-lowering in Persian Medicine. The aim of this study was to analyze the ethnopharmacology of dill in Ardestan, with a long history of cultivation and consumption of this plant.   Materials and Methods: Initially, local elderly and experts in fields of traditional medicinal, food, and industrial uses of dill were selected by snowball sampling and interviewed winter 2019. Subsequently, a researcher-made questionnaire was prepared from locally collected data. Using Cochran's formula, the sample size was estimated at 375 and the questionnaire was randomly distributed among the participants from Ardestan in the spring of 2020. The validity of the research instrument was confirmed by a survey of professors and experts and the reliability was confirmed by Cronbach's alpha of 0.894. Statistical analysis was performed using SPSS software version 22 and t-test and Friedman test.   Results: A review of the frequency of variables for dill used as treatment showed that, on average, there was a 3.13% use of fresh seeds to reduce blood lipids, 2.02% to treat stomach pain. Seed infusion was used in 1.87% as a galactagogue. Also, seeds were used to eliminate bloating in livestock in 1.73%. The most frequently used part was leaves and the most consumed method (34.1%) was dried (seasoning in foods).   Conclusion: Therefore, it can be concluded that despite the rich knowledge of the elderly and local experts of different applications of dill, the respondents to the researcher-made questionnaire in different neighborhoods of Ardestan have little or no knowledge of the ethnopharmacology of dill. Perhaps the lower experience of the younger generation and their little knowledge of the use of medicinal plants is a reason for this matter.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله علیرضا مؤمن‌زاده | Alireza Momenzadeh


منصوره قوام | Mansureh Ghavam


صدیقه کیانی سلمی | Sedigheh Kiani Salami


نشانی اینترنتی http://jiitm.ir/browse.php?a_code=A-10-1-562&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده مروری
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات