این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، جلد ۱، شماره ۳، صفحات ۷۸-۹۴
عنوان فارسی بررسی روش کاربرد نیتروژن در شرایط نیمه خشک و معتدل سرد بر صفات رویشی و ترکیبهای اسانس گیاه دارویی آویشن (Thymus vulgaris L.)
چکیده فارسی مقاله آویشن (Thymus vulgaris L.) از مهمترین گیاهان خانواده نعناع و اسانس آن از جمله ده اسانس معروف گیاهان دارویی می‌باشد. در این پژوهش تأثیر روش کاربرد نیتروژن در دو منطقه با شرایط اقلیمی نیمه خشک و معتدل سرد بررسی شد تا بهترین روش کاربرد نیتروژن در هر رویشگاه با ملحوظ داشتن تمایز تعادلی در رشد (GDB) در تولید رویشی و متابولیت ثانویه آویشن مشخص شود. طرح آزمایش به صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بود که در دو منطقه در سال زراعی 1387 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل روش کاربرد نیتروژن (عدم کاربرد (شاهد)، 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به صورت خاکپاش، 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به صورت محلولپاش) و منطقه (شهر ری و کرج) بود. نمونه‌های آویشن در دو مزرعه برداشت و پس از خشک کردن در سایه، اسانس آن استخراج و جهت تجزیه اسانس از دستگاه GC استفاده شد. نتایج حاصل از تجزیه‌های جداگانه و تجزیه مرکب نشان داد که کاربرد نیتروژن به صورت محلول‌پاشی در مزرعه‌ی تحقیقاتی کرج تأثیر افزایشی بر درصد تیمول (74/2 درصد) و عملکرد تیمول (5/19 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد سایه خشک (2/2498 کیلوکرم در هکتار) و عملکرد اسانس (09/38 لیتر در هکتار) داشته است. در مزرعه-ی تحقیقاتی شهر ری کاربرد نیتروژن به صورت خاکپاش بهتر بود به گونه‌ای که عملکرد سایه خشک (7/2772 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد اسانس (1/19 لیتر در هکتار)، درصد و عملکرد متابولیت‌‌های ثانویه (درصد تیمول (2/1 درصد) و عملکرد تیمول (72/7 کیلوگرم در هکتار))، (درصد پی‌سیمن (68/0درصد) و عملکرد پی سیمن (62/7 کیلوگرم در هکتار)) و (درصد کارواکرول (076/0 درصد) و عملکرد کارواکرول (85/0 کیلوگرم در هکتار)) بیشترین میزان را نشان دادند. تیمول و پی‌سیمن جزء ترکیب‌های غالب در هر دو منطقه بودند. همچنین سازگاری آویشن در شرایط معتدل سرد و مرتفع کرج نسبت به آب و هوای نیمه خشک شهر ری به دلیل استقرار سریع‌تر و افزایش تعداد سرشاخه بیشتر بود. محلول‌پاشی در مزرعه کرج، نوعی تمایز تعادلی در رشد (GDB) ایجاد نمود که هم تولید رویشی و هم ترکیب تیمول را به عنوان مهم‌ترین متابولیت ثانویه آویشن افزایش داد. کاهش رطوبت هوا و وزش باد گرم در مزرعه شهر ری سبب کاهش جذب نیتروژن از طریق تغذیه برگی شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Effects of Application Methods of Nitrogen Fertilizer in Semi Arid and Moderate Cool Conditions on Morphological and Composition on Thyme (Thymus vulgaris L.)
چکیده انگلیسی مقاله Thyme (Thymus vulgaris L.) is an important plant of family Lamiaceae and its essential oil is famous among 10 essential oil of medicinal plant. In present study, effects of nitrogen application methods was evaluated at two moderate and semi arid zones for distinguishing the best nitrogen application method in each habitat considering the growth differentiation balance (GDB) for vegetative production and secondary metabolites. The experiment was conducted into a randomized complete blocks design with 3 replications in two regions Shahr e ray and Karadj in 2008. Treatments were included nitrogen application methods (no application as the control), 50 kg.ha-1 soil application and 50 kg.ha-1 foliar applications. Fresh samples of thyme plants were taken at two experimental farms and after drying in the shade, oil was extracted and the essence was analyzed by the GC apparatus. The results of independent and combined analyses showed that the foliar application of nitrogen at Karadj significantly increased plant height, percentage of thymol (2.74%) and thymol yield (19.5 kg.ha-1), dry shade yield (2498.2 kg.ha-1) and essential oil (38.9 lit.ha-1) as well. In contrast, the highest values for dry shade (2772.7 kg.ha-1), yield essential oil (19.1 lit.ha-1), yield and percentage of secondary metabolites i.e.)percentage of Thymol (1.2%) and thymol yield (7.72 kg.ha-1) percentage of P-cymene (0.68%) and P-cymene yield (7.62 kg.ha-1) and percentage of carvacrol (0.076%) and carvacrol yield (0.85 kg.ha-1) (measured under the soil application of nitrogen on the experimental filed of Shahr e Ray). Thymol and P-cymene were the representative compounds at two experimental locations. It was concluded that better adaptation of thyme plant under the moderate cool and high altitude in Karadj rather than the semi arid condition in Shahr e Ray was due to the faster establishment and increase of the number of branches. Foliar application of nitrogen in Karadj resulted in a kind of growth differential balance (GDB) and increased both vegetative production and thymol composition as the most important secondary metabolites of thyme. Declined humidity and warm wind, in the experimental farm of Shahr e Ray reduced nitrogen absorption through the leaf feeding.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله رضا جباری |


مجید امینی دهقی | amini dehaghi


سید علی محمد مدرس ثانوی | seyed ali mohammad modarres sanavi


علای الدین کردناییج |


نشانی اینترنتی http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-53&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1462/article-1462-249281.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اصلاح نباتات
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات