این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ادب فارسی، جلد ۱۰، شماره ۱، صفحات ۲۳۱-۲۴۹
عنوان فارسی تغییر الگو در شعر و نقّاشی عصر صفوی با تکیه بر اشعار اهلی شیرازی و نگاره‌های رضا عبّاسی
چکیده فارسی مقاله صور خیال در شعر و نگارگری ایرانی، از حیث آفرینش هنری و زیبایی‌شناسی و نیز از حیث بینشی، با یکدیگر پیوندی تنگاتنگ دارند و این پیوند وثیق، به سبب تأثیرپذیری نگارگری از مضمون‌های گوناگون شعر و ادب پارسی است. بنا بر یافته‌های این پژوهش، در برهه‌ای از عصر صفوی به دلیل نفوذ زیاد علما و حمایت‌نکردن دربار از یک‌سو و رشد طبقۀ تجّار و متوسّط از طرف دیگر، هنر در بین لایه‌های میانی جامعه نضج یافت. همچنین کم‌رنگ‌شدن ارزش‌های جمعی و رشد تفاخر در بین شاعران و هنرمندان و استفاده از معانی معماگونه، سبب شد نگاره‌ها از زوایایی نامتعارف ترسیم و لحن سخن‌وران و هنرمندان دست‌خوش تغییر شود. از آنجا که هر عصر لحن ویژۀ خود را داراست، شاهد پژواک این لحن در شعر و نگارگری این عصر هستیم؛ تا جایی که بسیاری از آرایه‌های ادبی این عهد به بازی‌های واژگانی بدل شد و تأکید بر صنایع لفظی از صور ‌خیال در شعر اهلی شیرازی و شاعران عصر صفوی پیشی گرفت. بر اساس فرضیّه این پژوهش برای بسیاری از بازی‌های واژگانی، می‌توان مصداق تصویری پیدا کرد؛ بر این مبنا، پرسش اصلی این پژوهش این‌‎گونه طرح شده است که آیا نگارگران مکتب اصفهان به آیینه‌داری آرایه‌های اشعار این دوره پرداخته‌اند؟ هدف این پژوهش نیز یافتن پاسخ این پرسش و اثبات فرضیّه به روش تحلیلی‌ـ‌توصیفی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مکتب اصفهان، اهلی شیرازی، آرایه‌های ادبی، صور خیال،
عنوان انگلیسی The Change in the Pattern of Poetry and Painting of the Safavid Era as Reflected in Ahli Shirazi’s Poems and Reza Abbasi’s Paintings
چکیده انگلیسی مقاله Imagery in Iranian poetry and in painting are closely related in terms of artistic creation and aesthetics as well as insight. This close connection is effected through the influence of painting on various themes of Persian poetry and literature. According to the findings of this study, at some point in the Safavid era, merchants and the middle class started to prosper; as a result, and due to the great influence of scholars, art matured among the middle layers of society. In addition, the fading of collective values, the growth of pride among poets and artists, and the use of enigmatic meanings caused the paintings to be painted from unusual angles and the tone of speakers and artists to change. Since each era has its own tone, we see the echo of this tone in the poetry and painting of this era to the extent that many of the literary devices of this era became lexical games and the emphasis on figures of speech surpassed imagery in the poetry of Ahli Shirazi and other poets of the Safavid era. Based on the hypothesis of this research, for many instances of wordplay, visual examples can be found. Thus, the main purpose of this research is to find out whether the painters of Isfahan school have employed in their paintings the literary devices of the poetry of this period.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله مکتب اصفهان, اهلی شیرازی, آرایه‌های ادبی, صور خیال
نویسندگان مقاله حسنعلی پورمند |
دانشیار گروه پژوهش هنر دانشگاه تربیت‌مدرّس

مجید آزادبخت |
دانش‌آموختۀ دکتری پژوهش هنر دانشگاه تربیت‌مدرّس

محمد خزایی |
استاد گروه هنر اسلامی و گرافیک دانشگاه تربیت‌مدرّس

نشانی اینترنتی https://jpl.ut.ac.ir/article_78550_2a143014e18675a61d734413321981d7.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات