این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جستارهای تاریخی، جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۱۰۵-۱۲۵
عنوان فارسی بررسی چگونگی تأثیرگذاری باورهای مذهبی بر زندگی اجتماعی شهر ری در عصر سلجوقی
چکیده فارسی مقاله روی کار آمدن سلجوقیان در ایران، شرایط نوینی در فضای اجتماعی شهرها و از آن جمله شهر ری ایجاد کرد که به‌تدریج منجر به سامان‌یابی مناسبات اجتماعی بر اساس اولویت اعتقادی شد. برای نمونه قدرت یافتن اشاعره و نیز رکود مکتب اعتزال به نمایندگی از گرایش‌های عقلی و علمی، به برقراری تعصبات مذهبی و جمود فکری در این دوره انجامید. تأثیرگذاری مناسبات عقیدتی بر روابط اجتماعی گروه‌های شهری سبب شد وضعیت روزمرۀ زندگی مردم بر اساس ویژگی‌های خاصی استوار شود که از آن جمله سامان یافتن گروه‌های خویشاوند یا هم‌مذهب در یک محله یا محله‌های کنار یکدیگر بود. استقرار گروه‌های مذهبی متعدد و متنوع در ری فضای حاکم بر شهر را در شرایط اضطراب قرار می‌داد و مناقشه‌ها و مجادله‌های گستردۀ اجتماعی را تشدید می‌کرد که در پاره‌ای موارد به برخوردهای شدید اجتماعی و حتی بروز کشتار در شهر می­انجامید. این امر، گسترش شکاف اجتماعی و واگرایی هر‌چه بیشتر گروه‌های شهری نا‌همگون و نیز تشدید ستیزه‌های اجتماعی را در پی داشت. گاه شدت وقوع این حوادث تا اندازه‌ای بود که صدمه‌های جبران‌ناپذیری به زندگی شهری، بناها و تأسیسات آن وارد می‌آورد. مناقشه‌های مداوم اجتماعی، جامعۀ شهری ری را در برابر حملۀ مغول ضعیف کرد، به‌طوری‌که هنگام رسیدن آنان به دروازه‌های ری، در اثر این منازعه‌ها و رقابت‌ها، شهر چنان به ویرانی کشیده شده بود که تخریب آن به دست مغولان چندان دشوار نبود. ازاین‌رو موضوع ستیزه‌های اجتماعی گسترده و مستمر میان محله‌ها و گروه‌های مختلف شهری ری در این دوره، منظری ویژه برای فهم دلایل داخلی انحطاط زندگی شهری در ایرانِ قبل از حملۀ مغول پیش رو می‌گشاید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله وضعیت مذهبی، ستیزه‌های اجتماعی، مناسبات اجتماعی، سلجوقیان، ری،
عنوان انگلیسی The Ways Through Which Religious Confessions Affect Urban Life: A case study on Rayy during the Saljuqid era
چکیده انگلیسی مقاله Consolidation of Saljuqid rule on Iran in 12th/6th century prepared a new situation for urban life which gradually conduced to arrange social affiliations based upon religious confessions. For example, Ash'ari's prevalence in expense of Mu'tazelis which in this time represented the most remarkable intellectual trend in Islamic world inevitably resulted in growth of religious dogmatism, sectarian dissent and social/religious strife. Moreover, this sectarian milieu paved way for a kind of urban localism in accordance with fractional beliefs. This new situation affected Rayy -a distinguished urban center of medieval Iran- too and here it leaded to a more critical situation which in some cases had mortal consequences. This constant and frustrating current of social/sectarian strife by its turn weakened the urban society of Rayy on the eve of Mongol invasion and was an important cause of the city's prompt conquest by Mongols. So, we might considerate this state of sectarian dissent and its social consequences as a sufficient evident to understand the debilitating situation of urban life in Iran just before Mongol invasion.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Religious situation, social strife, social affiliations, Saljuqids, Rayy
نویسندگان مقاله شهرام یوسفی‌فر |
دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

سیدمحمدحسین محمدی |
کارشناس پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی

نشانی اینترنتی http://historicalstudy.ihcs.ac.ir/article_159_e25e32f7089a3c2569b9548324df0d66.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات