این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جستارهای زبانی، جلد ۱۳، شماره ۲، صفحات ۴۳۵-۴۶۸

عنوان فارسی بررسی کاربرد وام‌واژه‌ها در گونۀ گفتاری زبان فارسی
چکیده فارسی مقاله وام‌واژه‌ها که از برخورد دو جامعۀ زبانی متولد می‌شوند، می‌توانند کاربردهای گسترده‌ای در گفتار بومیان یک زبان پیدا کنند. گسترش کاربرد وام‌واژه‌ها بسته به عوامل گوناگون زبانی و غیرزبانی متفاوت است. پژوهش حاضر بر آن است تا برمبنای روشی تحلیلی ـ توصیفی کاربرد وام‌واژه‌ها در گونۀ گفتاری زبان فارسی را از سه منظر معنایی، کاربردشناختی و جامعه‌شناختی بررسی کند. بدین منظور 600 دقیقه از پیکرۀ گفتاری فارسی دانشگاه الزهرا (س)، شامل 14000 جمله به زبان فارسی در 100 موقعیت و موضوع مختلف که توسط 240 گویشور زن و 80 گویشور مرد به‌کار رفته‌اند، با در نظر گرفتن «حوزۀ معنایی»، «انتزاعی و غیرانتزاعی بودن» وام‌واژه‌ها‌، بسامد کاربرد یا میزان «نفوذپذیری» آن‌ها، و دو متغیر جامعه‌شناختی زبان شامل «انگیزۀ استفاده» از وام‌واژه‌ها و «جنسیت» گویشوران بررسی شده است. نتایج حاصل از مقایسۀ تنوع وام‌واژه‌ها و بسامد کاربرد آن‌ها بر اساس حوزه‌های معنایی مختلف نشان می‌دهد وام‌واژه‌های مربوط به «فعالیت‌های پایه و فناوری»، «روابط اجتماعی و سیاسی» و «گفتار و زبان» بیشترین سهم را در حوزه‌های معنایی وام‌واژه‌‎ها دارند. به‌علاوه، داده‌های پژوهش نشان می‌دهد درصد بیشتری از وام‌واژه‌ها مربوط به مفاهیم و پدیده‌های انتزاعی‌اند و میزان کاربرد این واژه‌ها نیز در مقایسه با مفاهیم و پدیده‌های مادی بیشتر است. از منظر جامعه‌شناختی نیز نتایج پژوهش حاکی از آن است که زنان در مقایسه با مردان بیشتر از وام‌واژه‌هایی که دارای معادل رایج فارسی‌اند استفاده می‌کنند و «پر کردن خلأهای ارتباطی در زبان قرض‌گیرنده» و «ارزش و اعتبار اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و علمی زبان قرض‌دهنده» مهم‌ترین انگیزه‌های کاربرد وام‌واژه‌ها توسط گویشوران زبان فارسی هستند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله وام‌واژه، وام‌گیری واژگانی، حوزه‌های معنایی، پیکرۀ گفتاری فارسی.

عنوان انگلیسی The investigating the usage of loanwords in the spoken Persian language
چکیده انگلیسی مقاله Loan words, as one of the consequences of language contacts, can be widely used by native language speakers. The expansion of loanwords varies depending on many linguistic and non-linguistic factors. The present study, based on a descriptive-analytical method, aims to investigate the usage of loanwords in the spoken Persian language from three different perspectives: semantics, pragmatics, and sociolinguistics. For this purpose, 600 minutes of spoken Persian corpus of Al-Zahra University, including 14000 sentences in Persian for 100 different situations and subjects, used by 240 female speakers and 80 male speakers, have been extracted and studied according to loanwords' "semantic fields", "abstraction and non-abstraction", and "usage frequency" as well as two sociolinguistics variables ("motivation" and "gender" of the speakers). The results of comparing the variety of loanwords and their usage frequency in different semantic fields show that the highest frequency of use belongs to the semantic fields of basic actions and technology, language and speech, and social and political relations. Moreover, research data indicate that loanwords are more related to abstract concepts and phenomena comparing to concrete ones. The research results, from the sociolinguistic view, also reveal that more women than men use loanwords with a common Persian equivalent. "Filling communication gaps in recipient language" and "social, cultural, political and scientific credibility of donor language" are the most important motivations for Persian speakers to use loanwords in their speech.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله loanword,lexical borrowing,semantic fields,corpus of spoken Persian language

نویسندگان مقاله فریبا قطره | Fariba Ghatreh
Associate Professor, Department of Linguistics, Faculty of Literature, Al-Zahra University, Tehran, Iran
دانشیار گروه زبانشناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

نسرین خردمند | Nasrin Kheradmand
Student
دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.

بدری‌السادات سیدجلالی | Badri Sadat Seyyed Jalali
Student
دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.


نشانی اینترنتی http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-57459-1&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده مقالات علمی پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات