این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جستارهای زبانی، جلد ۱۱، شماره ۴، صفحات ۳۲۷-۳۶۱

عنوان فارسی گورانی، هَورامی و کُردی: یک بررسی زبان‌شناختی در پاسخ به چمن‌آرا (۱۳۹۰) و بامشادی و همکاران (۱۳۹۳، ۱۳۹۴، ۱۳۹۵، ۱۳۹۶)
چکیده فارسی مقاله هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط زبان‌شناختی میان گورانی، هَورامی و کُردی در پاسخ به چمن‌آرا (1390) و بامشادی و همکاران (1393، 1394، 1395، 1396) است. برای این منظور، از دیدگاه صاحب‌نظران در این زمینه، شواهد زبان‌شناختی، ادبی و مشاهدات و شم زبانی نگارنده بهره برده شده است. بررسی همۀ این موارد نشان می‌دهد که گورانی و هورامی دو دال دارای یک مدلول زبان‌شناختی واحد، مستقل و متمایز از کردی‌اند: خلاف تصور عامه، گورانی یا هورامی گونه‌ای کردی نیست، بلکه زبانی مستقل و مجزا متعلق به شاخۀ غربی‌شمالی زبان‌های ایرانی است که خود دارای گویش‌هایی است. آنچه سبب شده است گورانی/ هورامی گونه‌ای کردی تلقی شود، صرفاً سکونت زبان­وران این دو گونه در منطقۀ جغرافیایی خاصی، اختلاط آن­ها و تشابهات زبانی بین آن­ها، به‌ویژه واژگانی و ساخت­واژی، ناشی از تأثیر گورانی/ هورامی بر کردی است که تا نیمۀ دوم قرن نوزدهم زبان رسمی، ادبی و درباری به­اصطلاح کردستان بوده است. شکل‌گیری جنبش‌های ملی‌گرای کردی در دهه‌های اخیر مبتنی بر مفهوم «دولت ـ ملت» و به­تبع آن «یک ملت ـ یک زبان» نیز مزید بر علت بوده است که به همگونی زبانی بیشتر گوران‌ها/ هورام‌ها منجر و مانع خودآگاهی زبانی آن­ها شده است.    
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژه‌های کلیدی، زبان‌شناسی ایرانی، گورانی، هَورامی، کُردی

عنوان انگلیسی Gorani, Hawrami, and Kurdish: A Linguistic Investigation in Reply to Chamanara (1390) and Bamshadi et al (1393, 1394, 1395, 1396)
چکیده انگلیسی مقاله The  present  research  aims  at  investigating  the  linguistic  relationship  between  Gorani, Hawrami, and  Kurdish  in  reply  to  Chaman  Ara (1390) and  Bamshadi  et  al (1393, 1394, 1395, 1396). To  this  end, authorities'  views  in  this  field, linguistic, literary  evidence, and  the  author's  observations  and  linguistic  intuition  have  been  used. The  study  of  all  the  cases  indicates  that  Gorani  and  Hawrami  are  two  signifiers  with  a  single  linguistic  signified, separate  and  distinct  from  Kurdish: Gorani  or  Hawrami  is  not  a  Kurdish  variety, but  a  separate  language  belonging  to  the  northwestern  branch  of  Iranian  languages  and  possessing  its  own  dialects, despite  the  public  image. The  cause  of  considering  Gorani/ Hawrami  a  Kurdish  variety  has  been  only  the  speakersʼ  residence  of  these  two  varieties  in  a  specific  geographical  area, their  fusion, and  the  linguistic  similarities  between  the  varieties, especially  lexical  and  morphological, resulting  from  the  influence  of  Gorani/ Hawrami  on  Kurdish  that  has  been  the  official, literary, and  court  language  of  the  so-called  Kurdistan  until  the  second  part  of  the  19th  century.The  development  of   Kurdish  nationalist  movements  in  recent  decades  based  on  the  notion  of  "nation- state"  and  "one  nation-one  language" in  consequence  of  it, has  also  aggravated  the  situation  leading  to  linguistic  assimilation  of  most  Gorans/ Hawrams  and  preventing  them  from  their  linguistic  self-awareness     Keywords: Iranian linguistics, Gorani, Hawrami, Kurdish. Table Some  words  related  to  very  common  and  general  elements  in  Gorani (Hawrami), Assimilated  Gorani/ Hawrami (Kalhori), Kalhori, Fayli, Laki, Lori, and  Sorani  Kurdish: گورانی (هَورامی) گورانی/هورامی همگون­شده[1](کلهری) کلهری فیلی لکی لری[2] کردی سورانی معادل فارسی tɑta bɑwək bɑwɡ bawəɡ bɑwa bow/bowa bɑwk پدر ʔaɹɑ dɑɫək/dɑ dɑɫəɡ dɑɫəɡ dɑ dej/dɑɑ dɑjk مادر knɑʧe düat düat düat det doar/doχtər kəʧ دختر sjɑw sja Sja sja sə se/se ɍaʃ سیاه ʧarma ʧarməɡ ʧarməɡ sefed/ʧarməɡ ʧarmə sefi/ʔespe spi/ʧarmu سفید jva jak Jak jak jak ja/jek, je jak یک (عدد) jare se se se se se/se se سه (عدد) ʧam ʧaw ʧaw ʧam ʧam teja/teja ʧɑw چشم har χar χar/ kar χar χar χar/χar kar خر lv(w)ɑj/ʃjaj ʧin ʧin ʧɡəɡən ʧin ɍatan/ɍata ʧun/ɍojʃtən رفتن java ʤüa ʤüa ʤwa ʤü ʤo/ʤo ʤo جو jahar ʤəɡər ʤəɡər/ʤarɡ ʤəɡər/ʤarɡ ʤeɡar ʤeɡr/ʤəɡər ʤɡar/ʤarɡ جگر wɑrɹ(d)aj χwɑdən χwɑrdən χwɑrdən howɑrdən χardan/harda χwɑrdən خوردن we χwa χwad χwaj weʤ(ʒ) χod/χod χo خود v(w)ɑ wɑ wɑ wɑ vɑ bɑj/bɑd, bɑj bɑ باد v(w)ɑrɑn wɑrɑn wɑrɑn wɑrɑn vɑro bɑrun/bɑo bɑrɑn باران v(w)arv(w)a wafər wafər wafər vjar barf/barf bafər برف wtaj χaftən χaftən χaftən vətən χosajan/hofteja χawtən خوابیدن mɑzi pəʃt mɑzəɡ pəʃt pəʃt pas/poʃt, kət pəʃt پشت (بدن) v(w)rataj frutən fratən fruʃən fərutən ferotan/froχta froʃtən فروختن harmɑna kɑr kɑr kɑr kɑr kɑr/kɑr kɑr کار jɑɡe ʤe ʤe ʤi ʤɑ ʤɑ/ʤɑ, lez ʤeɡa جا jɑna mɑɫ mɑɫ mɑɫ/χɑnəɡ mɑɫ huna/χowna mɑɫ خانه ʔɑmɑj hɑtən hɑtən hɑtən hɑtən ʔumajan/ʔomɑja hɑtən آمدن jɑv(w)ɑj ɍasin ɍasin ɍasin ɍasin rasijan/ɍasəsa ɡaj(i)ʃtən رسیدن kjɑnɑj/kjɑs(t)aj kəl kərdən kəl kərdən kəl kərdən henɑrdən ferestɑjan/frəsnɑja nɑrdən فرستادن mərɹɑj/mədrɑj wsɑn wsɑn wsɑn husɑjn vejsɑjan/ʔisɑja vesɑn ایستادن ma(e)ɍjɑj ʃkɑnən ʃkɑnən ʃəkjɑn ʃekonən ʔeʃkasan/ʔeʃkanaja ʃkɑn شکستن karɡa mɑmər mɑmər mərg/mərx/mɑmər merχ morq/morʁ mɑmər/mriʃk مرغ dəm kir ker kir/taʒak kər kir/kir ker آلت تناسلی مرد wɫa konɑ konɑ konɑ konɑ sema/silɑ kon سوراخ lamma zək zəɡ zəɡ lam kom/ɡəja s(z)ək شکم tuta saɡ/ɡamɑɫ ɡamɑɫ saɡ/ɡamɑɫ saɡ saɡ/sej saɡ سگ daɡɑ ʔɑwɑji djaka djaka dəhɑt deh/ʔɑbɑdi ʔɑwɑi/ɡond روستا maj kɑwəɍ kɑwəɍ kɑwəɍ pas miʃ/ɡusfa paz/maɍ گوسفند ʧamʧa ʧəmʧa qɑʃəq qɑʃəq kɑʃeχ qɑʃoq/qɑʃoq kawʧək قاشق smari kaj Ke ke keja ka/kah kɑ کاه pɑɫɑ kawʃ kawʃ kawʃ/piɫɑ kəɫɑʃ kafʃ/kawʃ kawʃ کفش ʧani darzi darzi darzen darzen sizan/siza darzi سوزن haʃʃa χərs χərs χərs/hərʧ/qərʧ χers χers/χərs wərʧ خرس hezi düaka düka dwaka düna diɡ/duʃ dweka دیروز pere dəsu dəsu dəsu dusü pasabɑ/dosu dubajɑni پس فردا zɑroɫa mnɑɫ mnɑɫ zɑɍu owjl baʧa/baʧa mnɑɫ بچه ɡʤi ʃawi ʃaw kərwɑs kərɑs ʤuma/pirhan krɑs پیراهن wɑmi bɑjam bɑɑm bɑjam bɑjm bɑjom/bɑjm bɑdɑm بادام veʒan ʤɑʤək ʤɑʤəɡ ʤɑʤəɡ ʤɑʤək saqez/breʒa ʤɑʤka/bneʃt سقز halʧi qɑrʧək qɑrʧək χarʧəɡ χɑrʧ qɑrʧ/qɑrʧ qɑrʧək قارچ (خوراکی) tavani koʧək koʧək sɑn/bard/koʧək koʧək bard/bard bard سنگ haɫiza maʃka maʃka kona maʃka maʃk/maʃk maʃka مشک ʒaraʒi kaw Kaw kaw köjɡ kabk/kabk kaw کبک ʤa la la/wa da/ʒa e va/da la از (حرف اضافه) sotaj/soʧnɑj sozjɑn/ sozɑnən səzjɑn/ szɑnən sozjɑn/ suzanən sotən/ sozonən sotan, sotan/ soχta, suzənja sutɑn/ sutɑndən سوختن/ سوزاندن      
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Some words related to very common and general elements in Gorani (Hawrami), Assimilated Gorani/ Hawrami (Kalhori), Kalhori, Fayli, Laki, Lori, and Sorani Kurdish

نویسندگان مقاله سید مهدی سجادی | Mahdi Sadjadi
Ph.D in Linguistics, University of Tehran, Tehran, Iran.
دانش‌آموختۀ دکتری زبان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.


نشانی اینترنتی http://lrr.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-11450-2&slc_lang=fa&sid=14
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده مقالات علمی پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات