این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
رهیافت، جلد ۳۱، شماره ۸۱، صفحات ۵۹-۷۲
عنوان فارسی علم باز و اخلاق: تبیین ظرفیت‌ها، و موانع دستیابی
چکیده فارسی مقاله هدف: تاکید علم باز بر شفافیت در ارائه داده، روش، یافته هر اقدامی است که در چرخه علم صورت می-پذیرد، و می‌کوشد تا از تعصب، تبعیض‌، سوگیری‌ سهوی، و عمدی جلوگیری کند، لیکن نیل به علم باز به-صورت همه‌جانبه، ممکن است نگرانی‌هایی را از بُعد اخلاقی ایجاد نماید. این اثر ضمن تبیین علم باز، به بررسی ظرفیت‌ها، و موانع دستیابی به آن در جوامع پرداخته، مباحث اخلاقی پیرامون آن را موشکافانه بررسی کرده، و توصیه‌های سیاستی مربوط به اخلاقِ علم باز را پیشنهاد داده است. روش: مقاله حاضر به روش کتابخانه‌ای و مبتنی بر بوده است، و نمونه‌های عملیِ رویایی علم باز و اخلاق در چرخه علم در دنیا را ارائه داده است. یافته‌ها: علم باز حرکتی همه‌جانبه است تا تمام اجزاء یک فعالیت یا اثر علمی از ابتدا تا انتها برای همه اقشار جامعه در دسترس باشد، و سه مولفه اصلی داده باز، ارتباطات علمی باز، و دسترسی آزاد را در بر می‌گیرد. اجرای همه جانبه علم باز نیازمند بسترسازی و فرهنگ‌سازی در میان همه ارکان جامعه، از تولیدکننده علم تا مخاطبان آن است. نتیجه‌گیری: علم باز ترویج شفافیت، تکرارپذیری نتایج، و افزایش دامنه انتشار علم را به دنبال دارد، و برای حصول این اهداف، توجه به ملاحظات حقوقی و اخلاقی الزامی است. بر این اساس، توصیه‌های سیاستی شده‌اند تا جوامع به‌سوی علمِ باز مسئولانه حرکت کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله علم آزاد، علم همگانی، اخلاق انتشار، سیاستها، علم بازِ مسئولانه،
عنوان انگلیسی Open science and ethics: Defining capacities and barriers
چکیده انگلیسی مقاله Purpose: The main focus of open science is on transparency in data sharing, method, and finding in every single action of science, preventing prejudice, discrimination, and biases. However, stepping toward open science comprehensively may raise ethical concerns. This paper was to define open science, identify capacities and barriers while demonstrating the ethical related issues. It also provided relevant policy recommendations regarding open science ethics Methodology: This paper was a literature-based paper using an evidence-based approach. It provided ethical evidences and initiatives in open science relevant practices over the world. Findings: Open science (OS) is a comprehensive movement that addresses all the components of scientific activity or work available to all segments of society from beginning to end. It involves the three main components of open data, open scientific communication, and open access. The broad implementation of OS requires culture-building among society, from scientists to the audiences. Conclusion: Open science promotes transparency, repeatability, and increase the scope of science dissemination. Achieving these goals, it is essential to consider legal and ethical issues. Accordingly, policy recommendations have been made to move toward responsible Open Science.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله علم آزاد, علم همگانی, اخلاق انتشار, سیاستها, علم بازِ مسئولانه
نویسندگان مقاله شیما مرادی |
استادیار، علم اطلاعات و دانش شناسی، گروه پژوهشی ارزیابی سیاستها و پایش علم، فناوری و نوآوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی‌کشور، تهران، ایرانن

ساجده عبدی |
کارشناس ارشد علم‌سنجی، گروه ارزیابی سیاست‌ها و پایش علم، فناوری و نوآوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://rahyaft.nrisp.ac.ir/article_13812_da57cbf241355929b791aa8056572c4c.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات