این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مرتع، جلد ۱۵، شماره ۱، صفحات ۱۵۶-۱۶۷
عنوان فارسی مکان‌یابی توسعه گیاه دارویی کاکوتی (Ziziphora tenuior) با استفاده از روش ANP Fuzzy در حوزه آبخیز سبلان استان اردبیل
چکیده فارسی مقاله کشت و توسعه‌ گیاهان دارویی، یک روش موثر جهت تامین تقاضای روزافزون برای گیاهان دارویی، جلوگیری از برداشت بیش از حد آنها و حفاظت از جمعیت­های طبیعی و وحشی این گیاهان است. کاکوتی (Ziziphora tenuior) یکی از گیاهان دارویی سنتی در ایران است که با داشتن ماده­ای تحت عنوان Pulegone، اثرات ضد دردی و ضد التهابی آن به خوبی مشخص شده است. هدف اصلی این تحقیق، مکان‌یابی کشت گیاه کاکوتی در حوزه آبخیز سبلان با استفاده از روش ANP Fuzzy است. در این راستا 12 معیار در قالب خوشه­­های توپوگرافی، خاک، اقلیم، زمین­شناسی و کاربری اراضی با استفاده از روش تحلیل شبکه­ای و استفاده از نظر کارشناسان، در محیط نرم‌افزار Super Decision وزن‌دهی شده و برای هم‌مقیاس‌سازی معیارها نیز از روش فازی در محیط نرم‌افزار Idrisi Selva استفاده شد. در نهایت با استفاده از روش ترکیب خطی وزنی، لایه‌های موردنظر با اعمال وزن مربوطه، روی­هم‌گذاری شده و نقشه تناسب کشت و توسعه این گیاه تهیه شد. نتایج نشان داد که به‌ترتیب معیارهای ارتفاع، دما، عمق خاک و درصد شیب مهم‌ترین معیارهای مؤثر برای کشت و توسعه این گیاه در منطقه می­باشند و 4245 هکتار (14/16 درصد) دارای پتانسیل زیاد یا خیلی زیاد، 00/4283 هکتار (37/16 درصد) دارای پتانسیل متوسط، 56/4721 هکتار (04/18 درصد) دارای پتانسیل کم و 12913 هکتار (35/49 درصد) از منطقه، به دلیل محدودیت کاربری اراضی، فاقد توان برای کشت و توسعه گیاه دارویی کاکوتی است. برای صحت­سنجی مدل مورد استفاده در این تحقیق، نقشه محدوده پراکنش کاکوتی با نقشه کلاس پتانسیل نهایی به دست آمده از مدل ANP Fuzzy، روی هم­گذاری شد و نتایج نشان داد که 6/88 درصد از محدوده پراکنش کاکوتی، در طبقه با کلاس پتانسیل متوسط، زیاد یا خیلی زیاد قرار می­گیرد. در نتیجه، مدل فازی-تحلیل شبکه‌‌ای (ANP Fuzzy) به‌خوبی قادر به شناسایی مناطق مناسب برای توسعه کشت گیاه دارویی کاکوتی در حوزه موردمطالعه بوده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ارزیابی چند معیاره، سامانه اطلاعات جغرافیایی، کاکوتی، گیاه دارویی، فرایند تحلیل شبکه‌ای.
عنوان انگلیسی Land suitability classification for development of Ziziphora tenuior using ANP Fuzzy at Ardabil province, Iran
چکیده انگلیسی مقاله Cultivation and development of medicinal plants is an effective way to fulfil of medicinal plants demand and to protect natural habitat to over use. Ziziphora tenuior is one of the traditional medicinal plants in Iran, which has a substance called Pulegone with its analgesic and anti-inflammatory effects. The main purpose of this study is find suitable landfor the plant cultivation in Sabalan watershed using ANP Fuzzy method. Most of relevant criteria (14) such as topographic, Soil, Climate, Geological and Land use were weighed using Analytical Network Process method and Delphi expert's opinions in Super Decision software environment. The make a Fuzzy method, Idrisi Selva software environment was used. Using the weighted linear combination method, desired layers were created and overlaid to make the land suitability map for the plant development.  The results showed that altitude, temperature, soil depth and slope percentage are the most important criteria in cultivation and development of this plant in the region, respectively. Based on the results, 4245 hectares (16.14%) of area has a high or very high, 4283 hectares (16.83%) has moderate, 4271.56 hectares (18.04%) has low potential for cultivation and development of Ziziphora tenuior. Also 12913 hectares (49.35%) of the area has found non suitable. The model was validated by matching the Ziziphora tenuior distribution boundary on the areas with the final potential classes map. Results showed that 88.6% of this boundaries are fitting to medium, high or very high potential classes. Thus it could be concluded that ANP Fuzzy model is well able to identify suitable areas for the development of this plant cultivation.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Multi Criteria Evaluation, GIS, Ziziphora tenuior, Medicinal Plant, ANP.
نویسندگان مقاله مرضیه علی‌خواه اصلی | Marziye Alikhah asl
Department of Agriculture and Natural Resources, Payame Noor University, Tehran
گروه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه پیام نور، تهران

مهدی معمری | Mehdi Moameri
Department of Plant Sciences and Medicinal Plants, Water Management Research Center, University of Mohaghegh Ardabibli,
گروه علوم گیاهی و گیاهان داروئی و عضو پژوهشکده مدیریت آب، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

داریوش ناصری | Dariush Naseri
Department of Environmental, Ardabil Branch, Islamic Azad University, Ardabil
گروه محیط‌‌ زیست، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل

شهریار مفتاحی | Shahryar Meftahi
General Department of Natural Resources and Watershed Management of Ardabil, Ardabil
اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اردبیل، اردبیل

نشانی اینترنتی http://rangelandsrm.ir/browse.php?a_code=A-10-287-199&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات