این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مرتع، جلد ۱۴، شماره ۴، صفحات ۶۵۷-۶۷۲
عنوان فارسی تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی به منظور مکان‌یابی اجرای عملیات کپه‌کاری مراتع (مطالعه موردی: حوزه آبخیز مراوه‌تپه، استان گلستان)
چکیده فارسی مقاله با توجه به تخریب گسترده مراتع، یکی از راه‌های موثر جهت بازیابی توان اراضی مرتعی بهره­‌بردن از روش‌های اصلاحی-‌احیایی می‌باشد. کپه­کاری یکی از متداول­ترینِ این روش­ها می­باشد که تعیین مناسب­ترین مکان برای اجرای موفقیت­آمیز آن به­جهت حجم بالای اطلاعات و متعدد بودن عوامل تاثیرگذار، امری دشوار و زمان­بر است. لذا استفاده از روش­های تصمیم­گیری چندمعیاره فازی راه­گشا خواهد بود. یکی از این روش­ها مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) است. در این مطالعه چهار معیار اکولوژیکی پوشش‌گیاهی، خاک‌شناسی، فیزیوگرافی و اقلیم به همراه چهارده زیرمعیار تعیین گردید. ماتریس‌های مقایسات زوجی‌فازی معیارها و زیرمعیارها به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی تشکیل شد و با استفاده از اعداد فازی‌مثلثی اهمیت نسبی هر یک بر دیگری با نظر کارشناسان ارائه گردید. در مرحله بعد با استفاده از مدل تحلیل‌توسعه‌ای چانگ وزن­های FAHP معیارها و زیرمعیارها به‌دست آمد. سپس لایه‌های اطلاعاتی مربوط به زیرمعیارها تهیه شد و وزن­های FAHP در آن‌ها اعمال گردید. در نهایت با تلفیق لایه‌های اطلاعاتی وزن‌دهی شده، نقشه‌ اولویت‌بندی شده جهت اجرای عملیات کپه­‌کاری برای مراتع حوزه آبخیز مراوه­تپه به‌دست آمد. نتایج نشان داد که معیارهای اقلیم و پوشش‌گیاهی به‌ترتیب با وزن‌های 559/0 و 190/0 و زیرمعیارهای متوسط بارندگی سالیانه، ترکیب‌گیاهی و متوسط دمای سالیانه به‌ترتیب با وزن‌های 368/0، 162/0 و 093/0 به عنوان مهم‌ترین عوامل اکولوژیکی، بیشترین تأثیر را در مکان‌یابی این عملیات دارند. همچنین نتایج حاصل از نقشه‌ مکان‌یابی شده بیانگر آن است که مناطق با اولویت عالی برای اجرای عملیات کپه­کاری 49/1 درصد از کل منطقه مورد مطالعه را شامل می‌شود. به‌منظور ارزیابی صحت مکان‌یابی صورت گرفته، از طریق بازدید صحرایی و با بررسی خصوصیات اکولوژیکی اقدام به اعتبارسنجی مدل گردید. صحت نتایج 94/86 درصد محاسبه گردید. نتایج نشان داد که استفاده از مدل AHP و فازی به‌دلیل ساده‌سازی فرایندهای پیچیده و رفع عدم قطعیت، می‌تواند در تصمیم‌گیری‌ها قدرت انتخاب مناسب‌تری را در اختیار مدیران قرار می‌دهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تخریب مراتع، روش‌های اصلاحی‌احیایی، تحلیل سلسله مراتبی فازی، تحلیل‌توسعه‌ای چانگ، مقایسات زوجی‌فازی.
عنوان انگلیسی Land suitability classification for pit-seeding project using fuzzy multi-criteria decision making
چکیده انگلیسی مقاله Due to widespread degradation of rangelands, one of the most effective ways to recover rangelands is to utilize range improvement methods. Pit-seeding is one of the common methods of range rehabilitation which is difficult and time consuming. Determine of the most appropriate place for its successful execution is data demanding and needs numerous factors to be involved. Theats why, the use of fuzzy multi-criteria decision-making methods will be helpful. One of these methods is the Fuzzy Analytic Hierarchical Process. In this study, four ecological criteria i.e., vegetation, soil, physiography and climate were selected along with fourteen sub-criteria. Fuzzy pair comparison matrixes of criteria and sub-criteria were determined through fuzzy analytic hierarchical process; and using triangular fuzzy numbers, proportional importance of each one of them towards others was presented by getting the opinions of experts. Later with the help of Chang's extent analysis, weight of FAHP for criteria and sub-criteria were obtained. Then, the data layers of the sub-criteria were determined and weight of FAHP were applied on them. Finally, the weight-given data layers were created and ranked suitability of land for application of pit-seeding project in Maravehtappe watershed were achieved. The results showed that for the project, climate and vegetation with the weights of 0.559 and 0.190 and the sub-criteria of rainfall, plant composition and temperature with the weights 0.368, 0.162 and 0.093 are the most important ecological factors respectively. The results showed that 1.49% of the studied region is excellent for pit-seeding. The ecological results were validated threough field visit. Correctness of results for pit-seeding project was calculated as 86.94%. The results showed that using AHP and Fuzzy models, can simplify the complicated processes and removs uncertainties. Tus it is an appropriate tool for the managers in land improvement projectes.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Degradation of rangelands, Improvement methods, Fuzzy Analytic Hierarchical Process, Chang&apos,s extent analysis, Fuzzy pair comparison.
نویسندگان مقاله ابراهیم کیخا | Ebrahim Keykha
Department of Range and Watershed Management, Faculty of Agricultre and natural resource, Gonbad Kavous University, Gonbad
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس

اکبر فخیره | Akbar Fakhire
Department of Range and Watershed Management, Faculty of Agricultre and natural resource, Gonbad Kavous University, Gonbad
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس

حامد روحانی | Hamed Roohani
Department of Range and Watershed Management, Faculty of Agricultre and natural resource, Gonbad Kavous University, Gonbad
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس

بهاره بهمنش | Bahareh Behmanesh
Department of Range and Watershed Management, Faculty of Agricultre and natural resource, Gonbad Kavous University, Gonbad
گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبدکاووس، گنبدکاووس

نشانی اینترنتی http://rangelandsrm.ir/browse.php?a_code=A-10-287-179&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات