این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مسکن و محیط روستا، جلد ۴۰، شماره ۱۷۵، صفحات ۷۹-۹۴
عنوان فارسی خوانش مردم‌نگارانۀ حظ حرارتی پنهان در سنت معماری اقلیم کویر
چکیده فارسی مقاله سنت معماری اقلیم کویر آموزه‌های پیدا و پنهانی را در بطن خودش نهفته دارد. آفرینش فضاهای حسی غنیْ از جملۀ مواهبی است که معماری این بوم ارائه می‌کند. بخش چشمگیری از تجارب حسی انسان‌ها در فضاهای مختلف معماری کویری، به‌وسیلۀ حرارت شکل می‌گیرد. حرارت نیز مانند سایر محرک‌های حسی می‌تواند در غنای درک انسان از فضا مشارکت کند و علاوه بر کمّیّت دمایی، کیفیتی را در قالب حظّ از آن پدید بیاورد. مفهوم حظّ حرارتی کیفیتی است که ادراک رضایت‌بخش و توأم با احساس مثبت انسان را از شرایط حرارتی در یک فضای مشخص تعریف می‌نماید. اینکه حظّ حرارتی در بستر معماری سنتی کویری چگونه شکل می‌گیرد و ساکنانش چگونه آن را درک می‌کنند، موضوعی است که تاکنون مطالعه نشده است. بر این اساس، پژوهش حاضر چگونگی شکل‌گیری حظّ حرارتی را در سنت معماری شهرهای کویری جست‌وجو می‌کند.این پژوهش با روش‌شناسی کیفی، از روش مردم‌نگاری بهره گرفته است. ازاین‌رو، برای کشف و فهم چگونگی شکل‌گیری حظّ حرارتی، با استمداد از تکنیک مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و مشاهدۀ مستقیم، تجارب زیستۀ افراد را در معماری سنتی کویر واکاوی می‌کند. مقایسه میان کدهای استخراج‌شده و تحلیل آن‌ها نشان می‌دهد که تمایز حرارتی میان فضاهای هم‌جوار سبب تجربۀ حظّ حرارتی برای افراد می‌گردد. در شرایطی که فرد به‌واسطۀ تعامل میان اقلیم و فضای معماری، از حالت تعادل دمایی خودش خارج می‌گردد، مواجهه با فضایی که بتواند او را به حالت تعادل حرارتی خودش بازگرداند، برای وی حظّ حرارتی را پدید می‌آورد. مفهوم تمایز حرارتی در تعامل میان سه حلقۀ انسان و معماری و اقلیم، اشتراکی را برقرار می‌کند تا موقعیت درک حظّ حرارتی فراهم گردد. در سنت معماری کویر، ایجاد فضاهای هم‌نشین با تمایز حرارتی مشخص، الگوی نهفته‌ای است که می‌تواند راهنمای طراحی‌های آینده برای غنی‌کردن منظر حسی حرارت باشد.    
کلیدواژه‌های فارسی مقاله معماری سنتی، حرارت، ادراک حسی، حظ حرارتی، کیفیت محیط.
عنوان انگلیسی An Ethnographic Interpretation of the Hidden Thermal Pleasure in the Architectural Tradition of Desert Climate
چکیده انگلیسی مقاله The architectural tradition of desert climate has both visible and hidden lessons within itself. The creation of rich sensory spaces is one of the gifts that the architecture of this climate offers. A significant part of human sensory experiences in different spaces of desert architecture is formed by heat. Like other sensory stimuli, heat can contribute to the richness of human perception of space and create a quality in the form of pleasure besides temperature quantity. The concept of thermal pleasure is a quality that defines a satisfactory and positive human perception of thermal conditions in a given space. How thermal pleasure is formed in the context of traditional desert architecture and how its inhabitants perceive it is an understudied topic. Accordingly, the present study explores how thermal pleasure is formed in the architectural tradition of desert cities. With a qualitative methodology, this research has used an ethnographic method. Thus, to discover and understand how thermal pleasure is formed, the research explores the lived experiences of individuals in traditional desert architecture by using semi-structured interviews and direct observation. A comparison between the extracted codes and their analysis shows that the thermal differentiation between adjacent spaces results in a thermal enjoyment experience for individuals. When a person loses his temperature equilibrium due to the interaction between climate and space, facing a space that can bring him back thermal equilibrium state creates a thermal pleasure. The concept of thermal differentiation in the interaction between the three rings of humans and architecture and climate establishes a cohesion to understand the thermal pleasure. In the tradition of desert architecture, the creation of companion spaces with a distinct thermal distinction is a latent pattern that can guide future designs to enrich the thermal sensory.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Traditional Architecture, Heat, Sensory Perception, Thermal Pleasure, Environmental Quality.
نویسندگان مقاله فاطمه اکرمی ابرقویی | Fatemeh Akrami
Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Yazd University, Iran
گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه یزد، ایران

محمدحسین آیت اللهی | Mohammad Hossein Ayat allahi
Department of Architecture, Faculty of Art and Architecture, Yazd University, Iran
گروه معماری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه یزد، ایران.

حسین افراسیابی | Hossein Afrasiyabi
Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University, Iran
دانشیار گروه جامعه‌شناسی، دانشکدۀ علوم‌اجتماعی، دانشگاه یزد، ایران

نشانی اینترنتی http://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-1941-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده معماری
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات