این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مسکن و محیط روستا، جلد ۳۹، شماره ۱۷۰، صفحات ۴۱-۵۲
عنوان فارسی به‌کارگیری مفهوم مناطق شهری چندمرکزی در مجموعه‌های شهری ایران
چکیده فارسی مقاله انگاشت مناطق شهری چندمرکزی در دو دهه اخیر در زمره سیاست‌های برنامه‌ریزی فضایی بسیاری از کشورها قرار گرفته است. در تعریفی موجز، منطقه شهری چندمرکزی1 عبارت است از دو یا چند شهر نزدیک، مستقل با ساختار ارتباطات شهری متقابل غیرسلسله‌مراتبی که ظرفیت و توان ناشی از همکاری بین آن‌ها فراتر از حاصل جمع تک‌تک شهرهاست و در عین بهره‌مندی از مزایا و صرفه‌های تجمع و مقیاس، اندازه بازار؛ مشکلات ازدحام و تراکم مناطق متمرکز شهری را نیز ندارند. در این مقاله خاستگاه نظری و پیشینه، سیر تکامل موضوع تبیین و با بررسی پژوهش‌های کاربردی کشورهای مختلف، گسترش و بسط موضوع در دهه اخیر تصویر گردید. ازآنجایی‌که انگاشت چندمرکزیت مبتنی بر شناسایی الگویی از توسعه منطقه‌ای در مناطق شهری اروپای غربی پدید آمده است، ضمن پرداختن اجمالی به نمونه‌های شاخص و شناخته‌شده ازجمله رانشتاد هلند، راین - رور آلمان، فلمیش دیاموند بلژیک؛ ویژگی‌های متمایز آن‌ها، مزیت‌ها و نقدهای مترتب بر رویکرد منطقه شهری چندمرکزی تبیین گردیده است. مبتنی بر مبانی نظری و مقایسه نظریات گوناگون مورد وفاق و پژوهش‌های کاربست موضوع در کشورهای مختلف و با بهره‌گیری از یافته‌های بررسی نمونه‌های شاخص؛ تعریف پیشنهادی و معیارهای اصلی انگاشت منطقه شهری چندمرکزی ارائه گردید و به‌منظور تطابق با زمینه و بستر و مناسبات فضایی ایران، جایگاه این انگاشت در ارتباط با نظام برنامه‌ریزی فضایی کشور تحلیل و برهمین‌اساس، پنج تفاوت مهم زمینه‌ای که در کاربست این انگاشت در ایران باید مدنظر قرار گیرد، نمایان شد. نظر به خلأ موجود در برخورد با مصادیق انگاشت و هم‌سویی با رویکردهای موردپذیرش و وفاق کشور در توسعه منطقه‌ای، تمرکززدایی از کلان‌شهرها و مناطق کلان‌شهری، حمایت از شهرهای کوچک و میانی و افزایش رقابت‌پذیری بین شهرها؛ با توجه به ظرفیت قانونی مصوبه تعریف مجموعه‌های شهری و شاخص‌های تبیین آن، گنجاندن این انگاشت در این مصوبه از طریق شورای عالی شهرسازی و معماری ایران پیشنهاد گردید.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله مناطق شهری چندمرکزی، چندمرکزیت، مجموعه‌های شهری.
عنوان انگلیسی Application of Polycentric Urban Region concept in Iran’s Metropolitan Areas
چکیده انگلیسی مقاله Application of Polycentric Urban Regions concept in Iran's Metropolitan Areas Theoretical Origin: Looking at the research on polycentric urban regions, two approaches can be distinguished: The first approach: looking upon the similarity of a polycentric urban region with geographic theories centered around polycentric cities or some others as attitudes including garden cities, urban networks or spatial approach of decentralization in the form of the French idea of métropoles d'équilibre The second approach: specific concept of polycentric urban region as a notion which has been observed in the efforts made by member countries of European :union: in the last two decades As it is shown in the chart of applied research for this subject, the second approach is rapidly growing in the countries on a variety of scales. This paper, by an overview on the records and definition of this concept, is trying to explain the cons, pros and some evaluations about Polycentric urban region. Furthermore, with an overview of the regional plans in Iran, the capability of using this concept was assessed at various scales and simultaneously some contextual-structural considerations and differentiations for usability of this concept were extracted. Now, due to the absence of a metropolis or large city, there is no particular pattern or approach for the notion of polycentric urban region. However, it seems that in the regional planning system of Iran, the polycentric urban region concept can be applied to promotion of regions' urban system and their spatial development strategies. Moreover, this concept is applied in synergy with wide arrays of objectives and spatial development strategies in Iran including decentralization decrease in regional disparities and enhancing the small and mid-sized towns. One of the first assumptions in this regard is that by formalizing Polycentric Urban Region, the new dimensions of synergy and complimentary will  be emerged. Besides, increased interactions and connections between these cities led to internal coherence and external competitiveness. As an illustration, the well-known case of an urban area which is located in the north of Iran (central urban region of Mazandaran province) can take the advantage of similar financial and legal benefits (according to the regulations) which are currently assigned to the metropolitan areas. Major literature around polycentric urban region are focused on the most urbanized and compression regions in the Western Europe. It seems that the conditions surrounding the origin of this notion have had beneficial role in the development of polycentric idea. Owing to this fact, there have been some intrinsic differentiations between the prominent classical instances of polycentric urban regions (in Western Europe) and existing conditions in Iran which will be discussed below: - Strong communication infrastructure network between cities together with direct and immediate connections between the cities of the region: this issue has been considered somewhat self-evident, but in the case of Iran; it needs to be more emphasized. - Based on the form, most classical instances of polycentric urban region have taken the advantage of nonlinear form with intermediary matrix communications between settlements and diverse and high-quality access to destinations. - Locating all well-known reference instances of polycentric urban regions in plains and flat topographic terrains: while according to the position of cities in Iran, most of which are typically located in mountainside, this difference can be effective in the application of this concept. - In the index instances, targeting has been based on competitiveness and globalization in formation and development of polycentric urban region (PUR) but at least in the medium term, it cannot be included the goal of developing PUR's in Iran. - Federal or relatively decentralized governance system provides a more favorable context for emerging and formation of such a regional framework. Propositions: 1- It is suggested that the polycentric urban region is included on the agenda of High Council of Urbanization and Architecture of Iran  2- The polycentric urban regions distinctively shall be specified in the system of Iran spatial planning for facilitating regional planning objectives such as development and competitiveness of small and mid-sized cities, decentralization of urban system and reduction of migration process towards metropolitan areas.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Polycentric Urban Region, Polycentricity, Metropolitan Area
نویسندگان مقاله علی فرنام | Ali Farnam
Department of Urban Planning, College of Fine Arts, University of Tehran
شهرسازی دانشکده شهرسازی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی http://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-4641-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمران و شهرسازی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات