این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نامه معماری و شهرسازی، جلد ۱۴، شماره ۳۴، صفحات ۱۱۳-۱۴۱
عنوان فارسی تدوین چارچوب طراحی شهری در حریم حرم‌های زیارتی با رویکرد قلمرو‌پایی جامع بررسی موردی: بافت پیرامون حرم مطهر حضرت معصومه (س)
چکیده فارسی مقاله هدف پژوهش حاضر تدوین چارچوب طراحی شهری در حریم حرم‌‌های زیارتی با رویکرد قلمروپایی جامع و ارزیابی آن در بافت پیرامون حرم مطهر حضرت معصومه (س) است. در این پژوهش به عنوان پژوهشی کاربردی با رویکردی ترکیبی (کیفی-کمی)، از روش تحقیق توصیفی استفاده شده و تحلیل اطلاعات با استفاده از تکنیک‌‌های سینتکس، آیزوویست، نرم‌‌افزار دپث مپ، نرم‌‌افزار اس‌‌پی‌‌اس‌‌اس، تکنیک حس‌‌گردی، تکنیک منظر صوتی (دستگاه صوت سنج مدل تی-ای-اس 1358) و برداشت‌‌های رفتاری صورت پذیرفته ‌‌است. بر اساس نتایج پژوهش، چارچوب طراحی شهری با هدف حفظ حریم حرم‌‌های زیارتی متناسب با سازمان‌‌ کالبدی- فضایی (با مؤلفه‌‌های دگردیسی لایه‌‌ها، نفوذپذیری، الگوی راه، جهت‌‌گیری، نظام‌‌ ارتفاعی، انتظام دانه‌‌بندی، هسته و مرکزیت، سلسله مراتب، چیدمان فضایی و تشخص آستانه‌‌ها)، سازمان‌‌ عملکردی-رفتاری (با مؤلفه‌‌های کاربری و فعالیت، مشارکت اجتماعی، مالکیت و نظارت اجتماعی، مناسبات اجتماعی و تعاملات اجتماعی)، سازمان‌‌ بصری (با مؤلفه‌‌های تشخص دیدها، تشخص نشانه‌‌ها، وحدت در عین کثرت)، سازمان‌‌ ادراکی (با مؤلفه‌‌های منظر حسی، نمادگرایی، نقش‌‌انگیزی، حس معنویت، حس خضوع، تشخیص هویت قلمرو، تصورپذیری و وضوح) و سنجه‌‌های طراحی شهری مرتبط با هر مؤلفه در قلمروی اماکن قدسی قابل صورت‌‌بندی است. ارزیابی این چارچوب در نمونه مورد مطالعه، حاکی‌‌از ضعف بسیاری از مؤلفه‌‌ها و سنجه‌‌های چارچوب مذکور به ویژه در سازمان‌‌های بصری، ادراکی و عملکردی- رفتاری در مواجهه و مداخله در این موضع بوده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله چارچوب طراحی شهری، قلمروپایی، حریم، حرم‌‌های زیارتی، حرم مطهر حضرت معصومه (س)، شهر قم،
عنوان انگلیسی Developing an Urban Design Framework for the Privacy of Pilgrimage Shrines by Applying the Comprehensive Territoriality Approach Case Study: The Peripheral Territory of Hazrat Masoumeh’s Holy Shrine
چکیده انگلیسی مقاله The discussion of the territory is one of the important principles and social dimensions of the public spaces. Territories play a significant role in access to sacred places; privacy of holy places is a sacred territory with special features that always need special attention and consideration by city managers, pilgrims and neighbors to maintain the sense of sanctity and identity. The construction, development and organization of the territory of these places should be in line with the culture of the pilgrimage and enhancing the quality of pilgrimage hierarchy to the holy place in pilgrims. As the ultimate goal of pilgrimage for the pilgrims is to achieve the spiritual values and religious intuitions, the territory of these places in religious cities should be in accordance with the pilgrimage customs and rituals. Hence, the attention to the spiritual territory of these places in response to the pilgrimage rituals is necessary for designing these public territories. Despite the considerations made by the city managers in recent years, the territory of the holy shrine in the historical and central core of Qom city, still encounters the following problems: the ignorance of the cultural heritage codes, the existence of the incompatible land uses against the religious spirit of this territory, noise pollution, visual pollution, traffic in the city center, disrespect to visual privacy of the holy shrine with monorail crossing Qom road and its violation to the cultural heritage of holy shrine. The purpose of this paper is to present a conceptual framework of urban design for the privacy of the pilgrimage shrines with a comprehensive territoriality approach and evaluate it in the peripheral territory of Hazrat Masoumeh’s holy shrine as a case study. This research has been conducted through a mixed paradigm and a descriptive-analytical research method. Data collection tools include library-documentary studies, opinions of urban experts, observation and a questionnaire. The data were analyzed through both quantitative and qualitative methods. In doing that, techniques such as Isovist, space syntax, SPSS software for statistical data analysis, sensewalking, soundscapes technique by Sound Analyzer TES-1358 in two time periods of day and night, and behavioral perceptions have been used to evaluate this territory. Based on the findings of this paper, the urban design framework with the aim of respecting the privacy of pilgrimage shrines could be portrayed in line with the following factors: the physical-spatial (with indicators of transformation layers, permeability, street pattern, orientation, density pattern, grain pattern, centrality, hierarchy and identifiable thresholds, space syntax), functional-behavioral (with indicators of land-use and activity, social participation, social ownership and surveillance, social relations and interactions), visual (with indicators of views identification, legibility of landmarks, unity in plurality), and perceptual organizations (with indicators of sensescape, symbolism, motivational, sense of spirituality, sense of humility, territory identity, imageability and clarity). The results of the evaluation of the framework in the studied case indicate the lack of attention to some indicators and measures of urban design, especially in the visual, perceptual, and functional-behavioral organizations in the territory of Hazrat Masoumeh’s holy shrine.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله چارچوب طراحی شهری, قلمروپایی, حریم, حرم‌‌های زیارتی, حرم مطهر حضرت معصومه (س), شهر قم
نویسندگان مقاله شیرین اسلامی |
کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

بهادر زمانی |
دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

همایون نورایی |
استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

نشانی اینترنتی http://aup.journal.art.ac.ir/article_989_f787789de070afc876af9a9301db6153.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات