این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های معماری اسلامی، جلد ۹، شماره ۳، صفحات ۱۳۱-۱۴۸
عنوان فارسی گونه شناسی حل فضای واسط (میاندر) در گرمابه های تاریخی استان فارس
چکیده فارسی مقاله گرمابه‌ها، بناهایی عام المنفعه و درخور توجه با تنوع فضایی و هندسی بالا در معماری ایرانی می باشند که آموزه های قابل استخراج و ارزشمندی را در خود نهفته اند. مساله سلسله مراتب فضایی و کنترل ارتباطات بصری، یکی از شاخص ترین مسائل طراحیِ مورد توجه در گرمابه‌ها به شمار می رود. این پژوهش سعی بر آن دارد که به چگونگی حل این مساله در فضای میاندر، به عنوان فضای واسط، بین دو بخش خشک و مرطوب حمامها یعنی سربینه و گرمخانه بپردازد و نسبت های میان این فضاها و همچنین، راهکارها و ترفندهای هندسی و فضاییِ معماران پیشین، جهت حل این نظام سلسله مراتبی با هدف جداسازیِ بصری و دمایی، مورد کنکاش قرار گیرد؛ در این راستا با بهره گیری از راهبردهای توصیفی تحلیلی و استدلال منطقی، به جمع آوری داده های کلیه‎‌ی گرمابه‎های عمومی استان فارس، از دوره صفویه تا پهلوی، پرداخته شد و از طریق مقایسه های تطبیقی و تحلیلی، گونه های مختلف میاندر، اجزای آن، هندسه، زوایا و نظام سیرکولاسیون آنها جهت جداسازی های بصری و دمایی، مورد بررسی و گونه شناسی قرارگرفت. درنتیجه ی تحلیل‎ها و مطالعات تطبیقیِ انجام شده مشخص شد، جهت ایجاد سلسله مراتب فضایی و کنترل بصری و دمایی در قسمت میاندر، در گرمابه‌های عمومی با مقیاس متوسط، غالبا از عنصر دالان استفاده شده که شکل غالب این دالان، U  شکل است. این فضا دارای دو تا چهار چرخش داخلی و هم چنین چرخش نسبت به محور ورودی بوده است. این در حالی است که در گرمابه‌های با مقیاس بزرگ، عنصر هشتی، با عملکرد فضای تقسیم به فضای میاندر اضافه می‌گردد و در گرمابه‌های با مقیاس کوچک‌تر، تنها عنصر دیوار و میزان چرخش کمتر هندسی، عامل ایجاد سلسله مراتب در قسمت میاندرِ گرمابه بوده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله گرمابه، حمام، سلسله مراتب فضایی، میاندر، هندسه، معماری ایرانی.
عنوان انگلیسی The role of intermediate space (Mian-dar) in solving Spatial Sequence, in Iranian historic Bathhouses of Fars province
چکیده انگلیسی مقاله Bathhouses (Garm-abeh) are beneficial and worth concerning public buildings in the history of Iranian Islamic architecture, which include excellent factors in each one of their spaces. Hierarchy is one of the most apparent qualities of these buildings, which is the main concern of this paper, introducing Mian-dar [middle corridor] as the space between Sar-bineh [cloakroom] (place for undressing, resting and conversing, located past the entrance and before the Garm-khaneh) and Garm-khane [hot chamber] (Main place where washing and massaging takes place), which brings this quality in such space. This research will dig into the secrets of architects that made this fact possible, which are studied in the scale of bath's three main spaces (Sar-bine, Garmkhaneh and Mian-dar) and tools and methods they've used in anatomy of Mian-dar. Therefore, by gathering the information of all of Fars' public baths from the Safavid to Pahlavi Period, researchers studied and analyzed mechanisms of hierarchy in Mian-dar and geometry and circulation in the main three parts of these public baths and their effects on this quality. Concerning this study and analysis on calculations and tables, this paper has found that there is a specific area proportion between Sar-bineh, Mian-dar and Garm-khaneh; The results also show, Corridor (Daalaan) is the main element used in Mian-dar of medium sized bathhouses, which is often U shaped and includes 2 to 4 turns inside itself. But in the large scaled bathhouses, corridors join forces with Vestibules (Hashti) which are halls to access other minor spaces; and in small bathhouses, architects on have only used walls and short turns in combining with corridors to separate two main bathhouses' spaces, creating a sense of hierarchy.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Spatial Sequence, Iranian Bathhouses, Intermediate space, Geometry.
نویسندگان مقاله سیدمحمدحسین ذاکری | SeyedMohammadHossein Zakeri
Shiraz University
دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

امیررضا اشکانی اصفهانی | Amirreza Ashkani Esfahani
Shiraz University
دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

نشانی اینترنتی http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-131-5&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده مطالعات موضوعی در معماری و شهرسازی اسلامی (مانند ایده های فضائی- هندسی، نمادها، آرایه ها، احجام و غیره)
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات