این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های معماری اسلامی، جلد ۹، شماره ۲، صفحات ۳۹-۶۰
عنوان فارسی جستاری برای شناخت زمینه فرهنگی معماری از نفار تا سقانفار
چکیده فارسی مقاله سقانفارها معماری مختص منطقه مازندران است و منشا شکل گیری آنها به سنتهای آیینی پیش از اسلام بر می گردد و در حال حاضر به عنوان معماری عاشورایی در راستای پاسداشت تقدس آب و منسوب به حضرت ابوالفظل (ع) شناخته می شود. معماری آن نشانی از ترکیب مولفه های معنایی در قالب نقوش و نمادهای تصویری، مکانی و ساختاری است که در دوره های مختلف تاریخی و براساس زمنیه ای فرهنگی دچار تحول شده اند؛ هدف پژوهش پاسخ به این پرسش است: چه عوامل فرهنگی موجب شده اند نفار برای پاسداشت واقعه عاشورا انتخاب شود و چه نشانه های از معماری آئینی قبل از اسلام در آن بر جای مانده است؟ این تحقیق از نوع پژوهش های بنیادی-نظری است که با روش توصیفی _ تحلیلی کار شده است و گردآوری اطلاعات براساس و مطالعات کتابخانه و پیمایش های میدانی انجام یافته است و با توجه به هدف پژوهش یافتن علل سیرتحول از نفار به سقانفار براساس زمینه فرهنگی می باشد؛ در یافته‌های پژوهش انجام گرفته در دو شاخه نفار و سقانفار به همراه تطبیق آنها با مولفه‌های تصویر ذهنی، کالبد و فعالیت، مشخص شد که همخوانی کارکرد، معنا و کالبد نفار با ارزش‌های اسلامی، بخصوص گرامی داشت آب سبب حفظ و تداوم معماری نفار به سقانفار شده است. بدین صورت که گرامی داشت آب از آئین کهن ایران سرچشمه می گیرد که پس از اسلام با نگرش های اسلامی همخوان شده است. نام نپ، وجود چاه ها، و درختان مقدس، و جغرافیای تاریخی در این منطقه بیانگر نشانی از ایزد بانوی آبهاست. پیش از اسلام دو سری نفار وجود داشت نوع اول: بناهای متعلق به ایزد بانوی آب در کنار منابع آب برای عبادت ، نوع دوم: در کنار مزارع برای مراقبت از آب کاربرد داشتند، بدین ترتیب نفار از ابتدا دو وظیفه حراست و عبادت را بر عهده داشت به این دلیل عبادی، بعد از اسلام به عنوان سقانفار انتقال دادند و از منظر ساختار-کالبدی و تزئینی تداوم یافته معابد کهن است که با نمادهای شیعی هم راستا شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سقانفار، نفار، تداوم فرهنگی، نمادپردازی عاشورایی در معماری
عنوان انگلیسی The inquiry to identify the cultural contex of architecture from Nefar to Saqa-Nefar
چکیده انگلیسی مقاله The Saqa-Nefar are specific architecture of Mazandaran province, and the origin of their formation are date to ritual traditions of pre-Islamic periods. Currently, those are known as architecture of Ashura that are in order to protect the sanctity of water and attributed to Aboulfazl (AS). Their architecture is combination of architecture combination with semantic components in format of motifs and formation, local and structural symbols which had undergone transformation of structural and formation according to cultural context during various historical periods. The current research is seeking to answer for this question: what cultural backgrounds were due to choose Nefar for keep up Ashura event and what signs remain in those from pre-Islamic ritual architecture? This research is fundamental and theoretical research that had been done through descriptive and analytical method. Data collection is based on library source and field surveys. In regard to the research goal that it is finds Causes of evolution Nefar to Saqa-Nefar according to cultural context. The results of this research show: the cherishing of water origin from ancient ritual of Iran that it be conformed to Islamic attitudes during Islamic period. The name of the nep, existence wells, holly trees and historical geography of this region expresses signs of goddess of water (Anahita). There were two kinds of Nefar during pre-Islamic period: one type belongs goddess of water that was beside water source to worship, another type was used beside the farms to care water. Thus, from beginning, Nefar had two duties (protection and worship). For this reason, they had transferred Nefar as Saqa-Nefar during Islamic period. In perspective of physical and decoration structure are continuation of ancient temple that aligned with Shieh symbols.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Saqa-Nefar, Nefar, cultural continuity, symbolization of Ashura in architecture
نویسندگان مقاله عارف عزیزپور شوبی | Aref Azizpour shoubi
Islamic art university of Tabriz
دانشگاه هنر اسلامی تبریز

پریسا هاشم پور | Parisa hashempour
Islamic art university of Tabriz
دانشگاه هنر اسلامی تبریز

احد نژاد ابراهیمی | Ahad Nezhad ebrahimi
Islamic art university of Tabriz
دانشگاه هنر اسلامی تبریز

نشانی اینترنتی http://jria.iust.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1439-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده مطالعات موضوعی در معماری و شهرسازی اسلامی (مانند ایده های فضائی- هندسی، نمادها، آرایه ها، احجام و غیره)
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات