این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی، جلد ۲۲، شماره ۱، صفحات ۱۰۹-۱۳۵
عنوان فارسی بررسی کتاب A Realist Theory of Science (نظریه‌ای واقع‌گرا دربارۀ علم)
چکیده فارسی مقاله تاکنون روایت­های متفاوتی درخصوص ماهیّت علم و فعّالیّت علمی ارائه شده ­است. روی بسکار که از پیشگامان واقع­گرایی انتقادی است با انتشار کتاب نظریه­ای واقع­گرا دربارۀ علم درصدد ایجاد یک انقلاب کوپرنیکی در فلسفۀ علم است که به نظر می­رسد به خوبی از پس آن برآمده است. او برای این منظور به برجسته­سازیِ مباحث هستی­شناسی و توجّه هم­زمان به ماهیّت اجتماعی دانش می­پردازد. بسکار در این کتاب که کتابی اصیل و حاوی استدلال­های قوی و نظریه­های بدیع در فلسفۀ علم است ضمن انتقاد از برخی مکاتب فلسفی و تبیین نظریۀ علم خود، به مقولات مهمی نیز در فلسفۀ علم اشاره می­کند. این اشارات او که با پشتوانۀ فلسفی مطرح می­شود برای یک محقّق در حیطۀ فلسفۀ بسکار بسیار الهام­بخش خواهد بود. از مهم­ترینِ این مقولات می­توان به ملازم­دانستن واقع­گرایی هستی­شناختی و نسبی­گرایی معرفت­شناختی و هم­چنین نقد نظریۀ صدق تارسکی توسّط بسکار اشاره کرد. هدف از این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده، بررسی مهم‌ترین اثر فلسفۀ علم طبیعی بسکار و یافتن نقاط ضعف و قوّت این اثر است. این کار ضمن مروری مبسوط بر کل کتاب، در وجوه مختلفِ صوری، کیفی و محتوایی انجام شده است. در پایان مقاله، چند پیشنهاد کاربردی نیز ارائه می­گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واقع‌گرایی انتقادی، فلسفه علم، بعد گذرا، بعد ناگذرا، هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی،
عنوان انگلیسی A Critical Review on the Book “A Realist Theory of Science”
چکیده انگلیسی مقاله Different narratives have been offered so far of the nature of science and scientific activity. Roy Bhaskar as one of the leading critical realists seeks to set the ground for a Copernican Revolution in the philosophy of science which seems to have been handled well by him. To this end, he proceeds to highlight the ontological debates and at the same time pays attention to the social nature of science. In “A Realist Theory of Science”, which contains original and powerful arguments in the philosophy of science, not only does he raise criticisms against some philosophical schools and explains his own theory of science, rather he does also broach significant categories in the philosophy of science. His remarks with their philosophical basis can inspire the scholar who studies Bhaskar’s philosophy. Among the most important ones of these categories, one can refer to the mutuality of ontological realism and epistemological relativism as well as his criticism of Tarsky’s theory of truth. This essay aims at reviewing Bhaskar’s key work in the philosophy of natural sciences and identification of its points of weakness and strength using a descriptive-analytic method. This is undertaken through a detailed review of the whole book in view of its formal, qualitative, and content dimensions. The essay is concluded by a number of practical suggestions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله واقع‌گرایی انتقادی, فلسفه علم, بعد گذرا, بعد ناگذرا, هستی‌شناسی, معرفت‌شناسی
نویسندگان مقاله مریم پوست فروش |
کارشناسی ارشد فلسفۀ علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

مصطفی تقوی |
استادیار ،گروه فلسفۀ علم، عضو هیئت علمی، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://criticalstudy.ihcs.ac.ir/article_7631_0e875c82add0cb604e66e06bd65b2d16.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات