این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه تاریخ اسلام، جلد ۱، شماره ۳۶، صفحات ۴۵-۶۵
عنوان فارسی تأثیر اندیشه ایرانشهری در برپایی پادشاهی آل بویه با تکیه بر جغرافیای تاریخی تبرستان
چکیده فارسی مقاله خاندان‌بویه از شرایط سیاسی و اجتماعی دیلم و از پس‌زمینه فکری اهالی تبرستان، بهره جستند تا با تکیه بر روحیه‌ جنگاوری و بیگانه‌ستیزی، پادشاهی تازه‌ای را پایه‌گذاری کنند. جغرافیای‌تاریخی تبرستان در چگونگی ‌بهره‌گیری خاندان‌بویه از اندیشه «ایرانشهری» و «فره‌ایزدی»، مؤثر بوده‌است. پرسش اصلی مقاله این است که جغرافیای تبرستان چه تأثیری در تداوم اندیشه ایرانشهری و تأسیس پادشاهی خاندان بویه داشته است؟ این تحقیق برای بازشناسی جایگاه تبرستان در اندیشه ایرانشهری و تبیین تأثیرات آن در کامیابی بویهیان برای رسیدن به پادشاهی، از رویکرد تاریخی-تحلیلی و روش تحلیل محتوا و همسنجی منابع تاریخی بهره برده‌است. به نظر می‌رسد به سبب پیشینه تبرستان در نظام سیاسی و اجتماعی ایران باستان و شرایط جغرافیایی خاص آن، تفکر باشندگان این سامان که در سده‌های پس از سقوط ساسانیان همچنان با اندیشه ایرانشهری دوره باستان درهم‌تنیده شده بود، در پایه‌گذاری پادشاهی خاندان بویه تأثیر گذاشت. این بررسی نشان می‌دهد جغرافیای تبرستان آن را مکان امنی برای سکونت کرده بود و از این‌رو حاکمانش در دوران باستان استقلال‌نسبی داشته‌اند. همین روحیه استقلال‌طلبی و بهره‌گیری از پس‌زمینه اندیشه ایرانشهری، بعد از فروپاشی ساسانیان، موجب پایه‌گذاری پادشاهی بویهیان با رنگ‌وبوی ایرانی شده بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آل بویه، اندیشه ایرانشهری، ایران‌زمین، تبرستان، جغرافیای تاریخی.
عنوان انگلیسی The effect of Iranshahri Thought on Establishing Buyid dynasty Kingdom relying on Tabaristan Historical Geography
چکیده انگلیسی مقاله Buyid dynasty used Deylam political and social conditions and Tabaristan inhabitants' intellectual background to establish a new kingdom based on the spirit of warfare and anti-alien. Tabaristan historical geography has influenced the way Buyid dynasty used the idea of "Iranshahri" and "Farah izadi". The main question of the article is what effect did Tabaristan geography have on continuing Iranshahri thought and establishing Buyid dynasty kingdom. This research has used historical-analytical approach and content analysis method and historical sources assessment to recognize Tabaristan position in Iranshahri thought and explain its effects on the success of Buyids to reach the kingdom. It seems that due to Tabaristan background in the political and social system of ancient Iran and its special geographical conditions, people's thought of this system which tangled with Iransshahri thought of ancient era even centuries after the fall of Sasanian, influenced the establishment of the Buyid dynasty kingdom. This study indicates that Tabaristan geography had made there a secure place to reside. Thus, its rulers had relative independence in the ancient era. This same spirit of independence-seeking and using the background of Iransshahri thought had led to the establishment of the Buyid kingdom with Iranian features after the fall of Sasanian.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Buyid dynasty, Iransshahri thought, Iranian territory, Tabaristan, historical geography.
نویسندگان مقاله محمدرضا عسکرانی | Mohammadreza Askarani
دانشگاه پیام نور

نشانی اینترنتی http://journal.isihistory.ir/browse.php?a_code=A-10-73-99&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات