این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، جلد ۲۱، شماره ۴۵، صفحات ۴۳-۶۸
عنوان فارسی بررسی تطبیقی شخصیت ابراهیم ادهم در سه تذکره «طبقات ‌الصّوفیّه، تذکره الاولیاء و نفحات‌ الأنس»
چکیده فارسی مقاله طبقات‌الصوفیۀ خواجه عبدالله انصاری (قرن پنجم) و تذکرهالاولیاء عطّار (قرن ششم) و نفحات‌الانس جامی (قرن نهم) از جمله تذکره­های مدونی هستند که نویسندگان آنان در سه دورۀ متوالی، با هدفی مشترک که همانا تعلیم مبانی تصوف بود و البته مطابق با مشخصه­های فکری متفاوت، به تبیین ابعاد شخصیت مشایخ و از جمله ابراهیم ادهم پرداختند. ابراهیم ادهم از صوفیان بزرگ قرن دوم بود که به دلیل نقش بسزای او در تحول مبانی زهد و گوشه­گیری، مورد توجه تذکره­نویسان قرارگرفته­ است. در این پژوهش، ضمن نگاهی به آثار تاریخی و آثار صوفیان تا روزگار جامی به بررسی تطبیقی شخصیت این صوفی بزرگ در این سه اثر پرداخته­ایم. حاصل این بررسی نشان می­دهد در طبقات­الصوفیه بعد صوفی­گری ابراهیم ادهم محوریت دارد و انصاری چه بسا به سبب مبانی اعتقادی خود، بعضی از صوفیان را بر ابراهیم ادهم ترجیح داده است و او را صوفی زاهد و متوکل می­داند. در تذکرهالاولیاء، بعد انسانی ابراهیم ادهم برجستـه شده و از او به عنوان فردی پوینده در مسیر انسانیت و آزاداندیش و مبارزی مردمی یاد شده­ است. در عین حال، جامی سعی می­کند صرفاً ابراهیم ادهم را به ­صورت یک صوفی اخلاق مدار به تصویر بکشد­. در این مقاله، به دلایل احتمالی این تصاویر متفاوت نیز اشاره شده است؛ از جمله اینکه خواجه عبدالله انصاری بیشتر تصوف و راه و رسم صوفیانه را مد نظر داشته و عطّار نگاه هنری­تر دارد و جامی روش استدلالی­تر را می­پسندد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ابراهیم ادهم، طبقات‌الصوفیه، تذکرهالاولیاء، نفحات‌الانس، مشایخ صوفیه،
عنوان انگلیسی A comparative study of the character of Ibrahim Adham in Tabaghat Sufia, Tazkirat al-Awliya and Nafahaat ol-Ons
چکیده انگلیسی مقاله Tabaghat Sufia of Ansari (fifth century) and Tazkirat al-Awliya of Attar (sixth century) and Nafahaat ol-Ons of Jami (ninth century) are among the biographies written in three consecutive periods with the sole purpose of teaching the basics of Sufism according to the intellectual attributes. These works explore the personality traits of some scholars including Ibraham Adham. Adham was one of the great Sufis of the second century. He has attracted the attention of biographers due to his significant role in the evolution of the principles of asceticism. This study casts a look at the historical works of Sufis until the time of Jamie and focuses on the Sufi character of Ibraham Adham and some of his beliefs comparatively as presented in the above-mentioned biographies. The results of the study show that Sufism is central to Adham’s character, and Ansari prefers him to other Sufis as an ascetic and a rhetorician. In Tazkirat al-Awliya, however, the humanity side of Adham is highlighted, and he is considered as a man who is on the path of humanity, free thinking, popular campaign and morality.. This study also provides possible reasons for the difference of attitudes in this regard. As a general finding, Ansari is more concerned with Sufism and Sufi ways, Attar deals more with artistic aspects and Jami prefers reasoning approaches.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ابراهیم ادهم, طبقات‌الصوفیه, تذکرةالاولیاء, نفحات‌الانس, مشایخ صوفیه
نویسندگان مقاله حکیمه دانشور |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

محمد تقوی |
دانشیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

مریم صالحی نیا |
استادیار زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

نشانی اینترنتی http://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_1922_d4c951f5856d117b7d9897eb911b80ad.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات