این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کهن نامه ادب پارسی، جلد ۱۱، شماره ۲، صفحات ۲۶۳-۲۹۱

عنوان فارسی معمای یمن در بخش ساسانی شاهنامه
چکیده فارسی مقاله  یمن امروز در روزگار باستان چنین نامی نداشت و اگر دولت «حِمیَر» از حبشه شکست نمی‌خورد چه بسا این کشور را با نامی می‌شناختیم که از نام این دولت سرچشمه گرفته بود، همچنان‌که هاماوران در شاهنامه برگرفته از حمیر است. از سوی دیگر در شاهنامه یمن بارها به جایی اطلاق شده که ربطی به یمن امروزی ندارد؛ بررسی پادشاهی یزدگرد یکم در شاهنامۀ فردوسی نشان می‌دهد که دست‌کم در مقطعی از دوره ساسانی قلمروی حیره را یمن می‌نامیدند. برای توضیح این تناقض باید گفت که برخلاف انتظار واژۀ یمن در اصل یک واژۀ عربی نیست بلکه ریشۀ عبری دارد و در کاربردش به عنوان جاینام به معنی جنوب است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که منشأ اطلاق این جاینام به حیره و یمن امروزی وجود جامعه پرشمار و بانفوذ یهودیان در دو منطقۀ میانرودان و شبه‌جزیرۀ عربستان بوده‌ است. ضمن اینکه در هر دو منطقه یهودیان موفق به کسب نفوذ سیاسی شده بودند و در ایران یزدگرد یکم دختر پیشوای یهودیان ایران را به همسری برگزید. در این دوره نفوذ یهودیان در دربار ایران به حداکثر خود رسید که یکی از پیامدهای آن اقتباس اطلاق یمن به حیره در دیوان ساسانی و ورود آن به خداینامه بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شاهنامه فردوسی، جغرافیای تاریخی، ساسانیان، یمن، هاماوران، حیره،

عنوان انگلیسی The Mystery of Yemen in Sassanid Section of the Shahnameh
چکیده انگلیسی مقاله Yemen was not labeled as today in the ancient era and perhaps we might have known this country by a different name originated from Hemyar if it had not been defeated by Abyssinia, as like Hamavaran is originated from Hemyar in the Shahnameh (The Epic of Kings). Moreover, the Shahnameh severally attributes Yemen to a place having no relation with this country. The investigation of the reign of Yazdgerd I in the Shahnameh shows that at least at some point in the Sassanid period, the realm of Hirah was called Yemen. To resolve this paradox, we must consider that the word “Yemen” is not an Arabic term, it essentially belongs to Hebrew, especially as a toponym of the south. Based on the research findings, the toponym is originated from the large and influential Jewish community located in Arabian Peninsula and Upper and Lower Mesopotamia. In both regions, Jews succeeded to gain political influence; in the Persian Empire, Yazdgerd I married with the daughter of the Iranian Jewish leader. This period was accompanied with the highest political influence of the Jews into Persian Empire. One consequence was the adaptation of Yemen reference to Hirah in the Sassanid court and its entry into the Khodaynameh.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شاهنامة فردوسی, جغرافیای تاریخی, ساسانیان, یمن, هاماوران, حیره

نویسندگان مقاله فرزین غفوری |
استادیار تاریخ ایران باستان در فرهنگستان زبان وادب فارسی.تهران، ایران.


نشانی اینترنتی https://classicallit.ihcs.ac.ir/article_6215_816b3ff7a956f0b13d70514d4f5475d2.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات