این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کیمیای هنر، جلد ۱۰، شماره ۳۸، صفحات ۱۰۱-۱۰۹
عنوان فارسی نسبت میان لذت و زیبایی در آرای خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده فارسی مقاله نسبت میان لذت و زیبایی ازجمله پایدارترین نِسب فلسفی در مباحث مربوط به فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی در تاریخ فلسفه است. آرای تاریخی فلاسفه از افلاطون و ارسطو تا کانت، کروچه و هیدگر، مبنای متقن این ادعاست. متفکران مسلمان گرچه متأثر از نهضت ترجمه برخی از مبانی را از حکمت یونانی اخذ کردند لکن با اندیشه خلاق و ذهن نقاد و در عین حال متأثر از تعالیم اسلامی، روح جدیدی بدان دمیدند کما اینکه خواجه نصیر در مقالت هشتم اساس‌الاقتباس گرچه عنوان این مقالت را خطابه و ریطوریقا نهاد اما مستند خود در تبلیغ و وعظ و خطابه را آیه شریفه قرآن قرار داد: «پس خطابت را باین سبب بر جدل بوجهی تقدم باشد و اشارت نص تنزیل آنجا که فرموده است عز من قائل، ادْعُ إِلی‏ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَهِ وَ الْمَوْعِظَهِ الْحَسَنَهِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ موافق این ترتیب است» . و اما در ارتباط با مباحث مربوط به لذت و زیبایی، خواجه نصیر در مقالت فوق‌الذکر به بحث در مورد لذت و تحلیل آن در ارتباط با زیبایی و حُسن پرداخت به‌ویژه که در آیه مورد اشاره، حسنه صفت موعظه و احسن، صفت مجادله است. این معنا در کنار بحث محققانه خواجه درباره محاکات و تخییل (که ترجمه Mimesis به عنوان بنیادی‌ترین نظریه فلسفه هنر است) در مقالت نهم اساس‌الاقتباس، آرای او را ازجمله فصول مورد توجه و ژرف مباحث زیبایی‌شناسی در تمدن اسلامی قرار داده است. خواجه با تعریف دقیق لذت  شرحی نسبتاً تفصیلی در باب لذت و الزامات، شرایط و عوامل مؤثر در ایجاد آن (همچون قوه تخیل و توهم و نیز حیل لطیف، جودت ترتیب و محاکات صور حسَن و قبیح) ارائه می‌دهد. بنابراین نه‌تنها در مقالت هشتم که در مقالت نهم نیز در شرح دقیق مفاهیمی چون تخییل و محاکات به نقش لذت در ایجاد حس زیبایی و نیز ادراک زیبایی‌شناختی انسان اشاره دارد. خواجه با تأکید بر اینکه گرایش وسیع مردمان به محاکات و تخیل (به‌جای تصدیق) لذت ذاتی محاکات است، نقش شعر را در ایجاد حس و ادراک زیباشناسانه انسان مورد توجه قرار می‌دهد دقیقاً از آن رو که سبب التذاذ و تعجب نفس می‌شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خواجه نصیرالدین طوسی، لذت، زیبایی، زیبایی‌شناسی، محاکات، تخییل
عنوان انگلیسی Relation between Pleasure and Beauty In Khaji Nasir’s View
چکیده انگلیسی مقاله Relation between pleasure and Beauty is one of the most durable rations in Art philosophy and esthetic arguments. Philosophers' Historical thoughts, from Plato and Aristotle to Kant, Croce and Heidegger, are the solid reasoning in this claim. Muslim thinkers got some basics from Greek wisdom (Hikmat) in translation movement, and by creative thoughts and critic mind and with being affected by Islamic teaching blew a new sprite to them. For example Khaji Nasir has called 8th article of Asas al-Ightibas "Assaertion" but relied on publicity and sermon in Quranic Verses there: (16: 125- 126); "call to the way of your Lord with wisdom and godly exhortation and have disputations with them in the best manner."  In this article, pleasure and its relation with beauty and virtue (Hosn) is discussed, As we see, in this verse "goodly" (Hasana) is an adjective for exhortation, and "the best" (Ahsan) for disputations. This meaning beside scholarship discussion of Khaji Nasir about mimesis and imaginative creation, which mimesis is the basictheory in art philosophy, have been mentioned in deep arguments about aesthetic in Islamic civilization. There, he has presented an exact definition on pleasure, and then has explained it and its necessities, and the conditions and factors which affect in creating it (like imagination and ambiguity (fancy) and …). He mentioned the role of pleasure in creating beauty sense not only in chapter 8 but also in 9th chapter in explaining imaginative creation and mimesis and perception of human Aesthetics. He emphasizes that people have vast tent to mimesis and imagination because of nature pleasure of mimesis. Then he mentions that poem makes aesthetical perception of human which causes pleasure and wonder of sprit (Nafs). This article will discuss the relation between pleasure and beauty which is the basically discussion in Art philosophy and Aesthetics in Khaji Nasir's view.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Khaji Nasir, pleasure, beauty, Islamic Aesthetics, mimesis, imaginative creation
نویسندگان مقاله حسن بلخاری قهی | Hasan Bolkhari


نشانی اینترنتی http://kimiahonar.ir/browse.php?a_code=A-10-1-276&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات