این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، جلد ۸، شماره ۱، صفحات ۱۸۷-۱۹۶
عنوان فارسی بررسی رابطه‌ی سازه‌های مدل فرانظریه‌ای با چربی دریافتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: خودمدیریتی دیابت مانند پیگیری منظم گلوکز خون و محدود کردن چربی دریافتی، نوعی رفتار محسوب می‌شود. برای تغییر و بهبود رفتارهای مرتبط با سلامتی مانند کاهش چربی دریافتی می‌توان از سازه‌های مدل فرانظریه‌ای Transtheoretical Model (TTM) و ارائه راهکارهایی بر مبنای این مدل کمک گرفت. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه‌ی سازه‌های مدل فرانظریه‌ای با درصد انرژی دریافتی از چربی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بود. مواد و روشها: پژوهش انجام شده از نوع توصیفی- تحلیلی بود و در سال 1390 انجام شد. داده‌ها با بررسی 132 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 با سنین بین 30 تا 65 سال جمع‌آوری شد. سازه‌های مدل فرانظریه‌ای شامل مرحله‌ی تغییر رفتار برای کاهش چربی دریافتی، خودبسندگی و موازنه‌ی تصمیم‌گیری به وسیله‌ی پرسشنامه بررسی شد. پس از تکمیل پرسشنامه‌ی یادداشت خوراک چهار روزه توسط بیماران و به کمک نرم افزار USDA(pcs24) درصد انرژی دریافتی از چربی تعیین شد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از آزمون آماری ANOVA و ضرایب همبستگی پیرسون و اسپیرمن انجام گرفت. یافتهها: از بیماران مورد مطالعه، 25 نفر در مرحله‌ی نگهداری (9/18%)، 24 نفر در مرحله‌ی عمل (2/18%)، 27 نفر در مرحله‌ی آمادگی (5/20%)، 29 نفر در مرحله‌ی تأمل (22%) و 27 نفر در مرحله‌ی پیش تأمل (5/20%) قرار داشتند. خودبسندگی با پیشرفت مراحل تغییر رفتار به طور معنی‌داری افزایش یافته است (001/0>p). با پیشرفت در مراحل تغییر مزایای درک شده برای تغییر رفتار (001/0>p) و امتیاز موازنه‌ی تصمیم‌گیری افزایش (001/0>p) و موانع درک شده برای تغییر رفتار (001/0>p)، به صورت معنی‌دار کاهش یافت. با پیشرفت در مراحل تغییر رفتار، درصد انرژی دریافتی از چربی به صورت معنی‌داری کاهش یافت (001/0>p). نتیجه گیری: افراد مراحل انتهایی تغییر رفتار نسبت به افراد مراحل پیشین به طور معنی‌داری چربی کمتری مصرف می‌کنند. در این مراحل به طور معنی‌داری مزایای درک شده‌ی بیشتر و موانع کمتری برای کاهش چربی مصرفی مشاهده می‌شود. همچنین این افراد بیشتر از افراد در مراحل پیشین تغییر رفتار قادرند در موقعیتهای مختلف رژیم کم چربی داشته باشند. لذا، با افزایش مزایای درک شده‌ برای محدود کردن چربی دریافتی و افزایش امتیاز خودبسندگی، همزمان با کاهش موانع درک شده‌ی کاهش چربی دریافتی در ذهن افراد دیابتی می‌توان آن‌ها را به سمت مراحل انتهایی تغییر رفتار کاهش چربی دریافتی و حفظ تغییر رفتار حاصل شده سوق داد. واژگان کلیدی: مدل فرانظریه‌ای، خودبسندگی، موازنه‌ی تصمیم‌گیری، دیابت نوع2، چربی دریافتی
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Association between Transtheoretical Model constructs and dietary fat intake in type 2 diabetic patients
چکیده انگلیسی مقاله Background and objective: Self-management of diabetes, like blood glucose monitoring and dietary fat restriction, is considered a type of healthy behavior. The Transtheoretical Model (TTM) is now presently of the most widely used models of health behavior change. The objective of this study was to determine the association between TTM constructs and the percentage (%) of energy from dietary fat intake in type 2 diabetic patients. Material and Methods: In this descriptive-analytical study, conducted in 2011, a total of 132 type 2 diabetic patients 30-65 years old participated. The constructs of TTM, including the stage of change in fat intake behavior, self-efficacy, and decisional balance, were assessed using questionnaires. In addition, based on a four-day food record completed by the patients, the percentage of energy intake from fats was determined by using the USDA software. ANOVA, Pearson and Spearman correlations were used to analyze the data. Results: The data showed that, of all the subjects, 25 (18.9%) were in the maintenance stage, 24 (18.2%) in the action stage, 27 (20.5%) in the preparation stage, 29 (22%) in the contemplation stage, and 27 (20.5%) in the pre-contemplation stage. Self-efficacy increased significantly (p< 0.001) progressively with stages of bahavior change. Similarly, with progression of stages of behavior change, there were statistically significant increases in perceived benefits of behavior change (p< 0.001) and decisional balance (p< 0.001), as well as a decrease in perceived barriers (p< 0.001). As the stages of bahavior change progressed, the percentage of energy intake from dietary fat decreased significantly (p< 0.001). Conclusion: Subjets in the final stages of behavior change feel significantly more perceived benefits of, and fewer barriers to, reducing dietary fat, and have a significantly lower fat intake than those in other stages. As the satege of behavior change progresses, self-efficacy for reducuction in dietary fat intake increases significantly. Therefore, with an incresase in perceived benefits and self-efficacy, along with a decrease in perceived barriers, diabetic subjects can proceed to final stages of behavior change with regard to reduction of dietary fat and maintain the changed behavior. Keywords: Transtheoretical model, Self-efficacy, Decisional balance, Type 2 diabetes, Dietary fat.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله آذین کریم زاده | a karimzadeh


مریم السادات فروید | m farvid


زهره امیری | z farvid


الهام شکیبازاده | e shakibazadeh


نشانی اینترنتی http://nsft.sbmu.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1-418&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تغذیه
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات