این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه زبان و ادبیات فارسی، جلد ۱۳، شماره ۲۵، صفحات ۲۳۳-۲۶۳
عنوان فارسی ردپای داستان قرآنی ابراهیم(ع)در مژگان سیه حافظ
چکیده فارسی مقاله ردّ پای داستان قرآنی ابراهیم (ع) در مژگان سیه حافظ* دکترعلی نظری1 دانشیار گروه عربی دانشگاه لرستان چکیده تأویل پذیری، یکی از بارزترین ویژگی‌های شعر حافظ، محسوب می‌گردد. در این میان، غزل 354 با مطلع «به مژگان سیه کردی هزاران رخنه در دینم...»، از جمله غزلیّاتی است که با نگاهی تأویلی، با داستان حضرت ابراهیم (ع) و اسماعیل(ع) در سورۀ صافّات قابل تطبیق است. تعبیر «قصر حور العین» در غزل 354 که برگرفته از آیات سوره صافّات، ص، واقعه و رحمن است، نشانه، ردّ پا و پل ارتباطی است که از یک سو، ذهن مخاطب را با داستان حضرت ابراهیم و اسماعیل(ع) در سورۀ صافّات پیوند می‌دهد و از سوی دیگر، میان ابیات غزل، بست و پیوند و هماهنگی ایجاد می‌کند. بر اساس این تأویل و تحلیل در می‌یابیم که حافظ، هنرمندانه و با زبان غزل، میان «قصر حور العین« و«قاصِراتُ الطَّرْفِ عِینٌ»، «فرهاد» و «ابراهیم»(ع)، «غوغای خیال خواب دوشین» و «یَا بُنَیَّ إِنِّی أَری‏ فِی الْمَنامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ فَانْظُرْ ما ذا تَری»، رخنه در دین و «فَراغَ إِلی‏ آلِهَتِهِمْ» و «ما تَنْحِتُونَ»، چشم بیمار و إِنِّی سَقیمٌ و... ارتباط واژگانی و معنایی ایجاد کرده است و در حقیقت، تعابیر، مضامین و بن مایه­‌های اصلی غزل را از داستان قرآنی گرفته و آنها را با ساختار هنری و ادبی غزل هماهنگ کرده است و در نتیجه از خلال این تأویل از یک سو، مفهوم و معنای دیگرگون و جدیدی از مفردات، تعابیر و ابیات غزل می‌توان ارائه داد و از سوی دیگر میان ابیات غزل ارتباطی منطقی تر و وحدتی اندام وار می‌توان ایجاد کرد که فهم ابیات را آسان‌تر می‌کند. در این مقاله ارتباط میان غزل و داستان قرآنی تبیین و تحلیل می‌گردد و در کنار دیگر معانی و شروحی که تاکنون از این غزل ارائه شده، تحلیل، ترجمان و تأویل دیگرگونی را به استناد اثرپذیری حافظ از آیات قرآن کریم، نشان داده می‌شود. * تاریخ دریافت مقاله: 24/5/90 تاریخ پذیرش نهایی: 7/6/90 1- نشانی پست الکترونیکی نویسنده:alinazary2002@gmail.com
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The Trace of Koranic Story of Ibrahim in Hafiz's "Black Eyelashes"
چکیده انگلیسی مقاله The Trace of Koranic Story of Ibrahim in Hafiz's "Black Eyelashes" Ali Nazari, Ph.D. Lorestan University Abstract One of the most outstanding characteristics of Hafiz' poem is its amenability. Among all, sonnet 354 beginning with "with your black eyelashes you brought me thousand doubts', taking an impressionist view, is one of the sonnets that can be compared and contrasted with the story of Ibrahim and Ishaelm (peace be upon them) in the Surah of Safat. The interpretation of "ghasre" (the palace of houri) in sonnet 354 derived from Surahs of Safat, Sad, Vaghea, Rahman is a clue on the one hand, links the audience mind with the story of the Holly prophet Ibrahim and Ishmael (peace be upon them) in the Surah of Safat, and on the other hand it causes a harmony and link among the couplets of the sonnet. Based on this amenability and contrast, it is found out that Hafiz artistically has created a semantic and lexical link between his sonnet and story of Ibrahim. In fact he has been under the influence of the story in the creation of his sonnet and has accorded it with the artistic and literal nature of sonnet. Consequently created by this amenability, a different meaning can be excluded considering single lexicon, expressions and couplets of the sonnet. On the other hand, a more logical relation and a stronger consolidation can be made among the couplets of the sonnet that facilitates understanding of the couplets. In this article it is aimed to clarify and analyze the relationship between the sonnet and the Koranic story, it is also meant to demonstrate a different analysis and interpretation with reference to Hafiz's amenability from The Holy Koran verses, in addition to other meanings and expositions presented till now.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله
نشانی اینترنتی http://kavoshnameh.yazd.ac.ir/article_300_16.html
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1521/article-1521-253698.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات