این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مسکن و محیط روستا، جلد ۴۱، شماره ۱۷۸، صفحات ۷۷-۹۲
عنوان فارسی ارزشیابی پیامدگرای طرح هادی در سکونتگاه‌های روستایی ایران مبتنی بر نگرش خبرگان دانشگاهی و دستگاه‌های اجرایی
چکیده فارسی مقاله در ایران اقدامات توسعه‌ای در روستاها با اولویت توسعه کالبدی - فضایی بر اساس طرح هادی روستایی انجام می‌گیرد. طرح هادی یا به عبارتی طرح جامع توسعه روستایی، با اهداف ایجاد زمینه توسعه و عمران روستا باتوجه‌به شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی؛ تأمین امکانات اجتماعی، تولیدی و رفاهی؛ هدایت وضعیت فیزیکی روستا؛ ایجاد تسهیلات برای بهبود مسکن روستائیان و خدمات محیط زیستی و عمومی، تهیه و اجرا شده است. با عنایت به اینکه این طرح از برنامه دوم توسعه موردتوجه نظام سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی قرار گرفته است و همچنین باتوجه‌به اهمیت طرح هادی در سطح روستاهای کشور ایران، ارزشیابی عملکرد اجرای این طرح و همچنین آگاهی از دستاوردهای آن ضروری است تا با شناسایی نقاط قوت و ضعف این طرح‌ از نتایج آن برای اصلاح چهارچوب مفهومی طرح و یا تغییر بنیانی در چهارچوب آن استفاده شود. لذا، پژوهش حاضر که ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش از نوع کیفی (مبتنی بر رویکرد نظریه زمینه‌ای) است، به ارزشیابی پیامدگرای طرح هادی در سکونتگاه‌های روستایی ایران پرداخته است. داده‌های موردنیاز به روش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با 25 تن از کارشناسان و خبرگان جمع‌آوری و با بهره‌گیری از نرم‌افزار مکس‌کیودا کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) و تحلیل شد. نتایج این پژوهش نشان داد که روند تهیه و اجرای طرح هادی در سکونتگاه‌های روستایی کشور پیامدهای مثبت (مانند بهبود نظام حرکتی، بهبود ساختاری مسکن، ظهور فعالیت‌های اقتصادی جدید، برابری فضایی در برخورداری از خدمات زیربنایی و رفاهی، نظم‌پذیری در گسترش کالبدی و ارتقای کیفیت محیط) و منفی (مانند ضعف توجه به مالکیت روستائیان، تضعیف عناصر فرهنگی، بسترسازی برای کالایی شدن روستا، افزایش وسعت روستاهای پیرامون کلان‌شهری، تخریب منابع طبیعی - اکولوژیک، تضعیف انسجام و تنوع بصری بافت کالبدی) را به همراه داشته است. همچنین، نتایج این پژوهش تأکید دارد که پیامدهای منفی این طرح متأثر از روندهایی همچون دولت‌محوری، ضعف تعاملات سازمانی، ضعف توان تخصصی مشاوران تهیه طرح، ضعف توانمندسازی جامعه محلی، ضعف توجه به مشارکت جامعه محلی و تسلط نگرش نوگرایانه بر تهیه طرح است.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ارزشیابی پیامدگرا، طرح هادی روستایی، سکونتگاه‌های روستایی ایران
عنوان انگلیسی Consequential evaluation of the master plan in rural Iran Based on the attitude of academic experts and executive bodies
چکیده انگلیسی مقاله In Iran, development measures are carried out in villages with the priority of physical-spatial development based on the rural leadership plan. Hadi plan or in other words comprehensive rural development plan, with the goals of creating the development and development of the village according to the cultural, economic and social conditions; provision of social, productive and welfare facilities; guiding the physical condition of the village; The creation of facilities to improve villagers' housing and environmental and public services has been prepared and implemented. Considering that this plan from the second development plan has received the attention of the policy and planning system and considering the importance of Hadi plan at the village level of Iran, it is necessary to evaluate the implementation performance of this plan as well as to know its achievements by identifying the strengths. And the weakness of this plan is to use its results to modify the conceptual framework of the plan or make a fundamental change in its framework. In this regard, the present study, which is applied in terms of purpose and qualitative in terms of method (based on the contextual theory approach), has conducted a consequential evaluation of the master plan in rural settlements of Iran. The required data were collected through semi-structured interviews with 25 experts and were coded (open, axial and selective) using Maxiquida software. The results of this study showed that the process of preparing and implementing a master plan in rural settlements of the country has positive consequences (such as improving the mobility system, improving the structural housing, emergence of new economic activities, spatial equality in infrastructure and welfare services, regularity in physical expansion and promotion Environmental quality) and negative (such as poor attention to rural ownership, weakening of cultural elements, laying the groundwork for commodification of the village, increasing the size of villages around the metropolis, destruction of natural-ecological resources, weakening the cohesion and visual diversity of physical texture). Also, the results of this study emphasize that the negative consequences of this plan are affected by trends such as government-centered, weak organizational interactions, weak professional capacity of project consultants, weak local community empowerment, weak attention to local community participation and the dominance of modernist approach to project preparation.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Consequentialist evaluation, Rural master plan, Rural settlements of Iran.
نویسندگان مقاله حسن افراخته | Hassan Afrakhteh
Department of Human Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi of University, Tehran, Iran
دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

فرهاد عزیزپور | Farhad Azizpour
Department of Human Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi of University, Tehran, Iran
دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

سمیه عزیزی | Somayeh Azizi
Department of Human Geography, Faculty of Geographical Sciences, Kharazmi of University, Tehran, Iran
دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

نشانی اینترنتی http://jhre.ir/browse.php?a_code=A-10-5100-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده سکونتگاههای شهری و روستایی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات