این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ ادبیات، جلد ۱۱، شماره ۲، صفحات ۷۷-۱۰۰
عنوان فارسی تحلیل طنزپردازی در سه حماسۀ مضحک منظوم از منظر ناسازگاری‌ها (با تکیه بر موش و گربه، مزعفر و بغرا، صوف و کمخا)
چکیده فارسی مقاله طنز در متعالی­ترین شکل خود، نوعی نقد جامعه­شناسانه است و به موازات آن، ماهیت نقد، امکانات تازه­ای را کشف­می­کند و به مفاهیم هیئت تازه می­بخشد. حماسه­های مضحک، از خلاقانه­ترین اشکال طنز و حاصل تلفیق گفتمان­های طنز و حماسه­اند که در تاریک­ترین دورۀ سیاسی ایران تولد یافته­اند. مردمی که «جنگ» را در هجوم، قتل و غارت مغول و تیموری، به بدترین شکل تجربه کرده­اند، روح عصیانگرشان آنان را برآن می­دارد تا به هر شیوۀ ممکن، ماهیت نبرد را به چالش بکشند و چه قالبی مطمئن­تر از طنز و شخصیت­های مضحک؟ مهم­ترین حماسه­های مضحک منظوم ادبیات فارسی پیش از مشروط عبارت­اند از: موش و گربه، مزعفر و بغرا و صوف و کمخا. این آثار، از لحاظ به­کارگیری سازوکارهای حماسی بسیار غنی­تر از حماسه­های مضحک پس از مشروطه­اند، تقابل دوگونۀ گفتمان در آن­ها وضوح بیشتری دارد و از جهت ویژگی­های اصلی این نوع ادبی، از اصالت ویژه­ای برخوردارند و با بررسی آن­ها می­توان به اصلی­ترین شگردهای تلفیق گفتمان­های طنز و حماسه راه­برد؛ زیربنای شکل­گیری هر طنزی، عنصر «ناسازگاری» است و بهترین روش­ شناخت کیفیت آثار طنز، بررسی شگردهای ناسازگاری در آن­هاست. مهم­ترین عناصر طنزساز در این آثار، برآمده از ناسازگاری «گفتمانی» و «معنایی»­ست. انتقاد در ناسازگاری گفتمانی، در دو کارکرد: نقد قدرت حاکمه و ارزش­های اجتماعی در نوسان است و در این بخش، طنزپردازان به شرح نمادینی از اوضاع جامعه و بیان اصلی­ترین نیازهای جامعۀ خود می­پردازند و با ایجاد ناسازگاری معنایی با نقد ضد­قهرمان و رذایل موجود در اجتماع، عوامل عدم­پیشرفت جامعه را به مخاطب یادآور­می­شوند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله گروتسک، ایران، هنر، معماری، ادبیات،
عنوان انگلیسی تحلیل طنزپردازی در حماسه‌های مضحک منظوم از قرن هشتم تا پیش از مشروطه
چکیده انگلیسی مقاله طنز در متعالی‌ترین شکل خود، نوعی نقد جامعه‌شناسانه است و به موازات آن، ماهیت نقد، امکانات تازه‌ای را کشف‌می‌کند و به مفاهیم هیئت تازه می‌بخشد. حماسه‌های مضحک، از خلاقانه‌ترین اشکال طنز و حاصل تلفیق گفتمان‌های طنز و حماسه‌اند که در تاریک‌ترین دورۀ سیاسی ایران تولد یافته‌اند. مردمی که «جنگ» را در هجوم، قتل و غارت مغول و تیموری، به بدترین شکل تجربه کرده‌اند، روح عصیانگرشان آنان را برآن می‌دارد تا به هر شیوۀ ممکن، ماهیت نبرد را به چالش بکشند و چه قالبی مطمئن‌تر از طنز و شخصیت‌های مضحک؟ مهم‌ترین حماسه‌های مضحک منظوم ادبیات فارسی پیش از مشروط عبارت‌اند از: موش و گربه، مزعفر و بغرا و صوف و کمخا. این آثار، از لحاظ به‌کارگیری سازوکارهای حماسی بسیار غنی‌تر از حماسه‌های مضحک پس از مشروطه‌اند، تقابل دوگونۀ گفتمان در آن‌ها وضوح بیشتری دارد و از جهت ویژگی‌های اصلی این نوع ادبی، از اصالت ویژه‌ای برخوردارند و با بررسی آن‌ها می‌توان به اصلی‌ترین شگردهای تلفیق گفتمان‌های طنز و حماسه راه‌برد؛ زیربنای شکل‌گیری هر طنزی، عنصر «ناسازگاری» است و بهترین روش‌ شناخت کیفیت آثار طنز، بررسی شگردهای ناسازگاری در آن‌هاست. مهم‌ترین عناصر طنزساز در این آثار، برآمده از ناسازگاری «گفتمانی» و «معنایی»‌ست. انتقاد در ناسازگاری گفتمانی، در دو کارکرد: نقد قدرت حاکمه و ارزش‌های اجتماعی در نوسان است و در این بخش، طنزپردازان به شرح نمادینی از اوضاع جامعه و بیان اصلی‌ترین نیازهای جامعۀ خود می‌پردازند و با ایجاد ناسازگاری معنایی با نقد ضد‌قهرمان و رذایل موجود در اجتماع، عوامل عدم‌پیشرفت جامعه را به مخاطب یادآور‌می‌شوند.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله یاسمن نعمتی |
دانشگاه مازندران

نشانی اینترنتی https://hlit.sbu.ac.ir/article_98925_02017f8f347ff86b9011121193e70b3e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات