این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ علم، جلد ۲۰، شماره ۱، صفحات ۹۳-۱۲۰
عنوان فارسی عامل‌های طبیعی-جغرافیاییِ گوناگونی دسته‌های مردم در کتاب‌های جغرافیایی و طبی جهان اسلام (با تکیه بر ویژگی‌های بغداد و بغدادیان)
چکیده فارسی مقاله پرسش از عامل‌های گوناگونیِ جسمانی و روحانی دسته‌های مردم پیشینه‌ای کهن دارد و سراغ آن را در جهان باستان می‌توان گرفت. در کتاب‌های طبی و نیز جغرافیایی-تاریخی جهان اسلام نیز بدین پرسش پرداخته شده و عامل‌های طبیعی-جغرافیاییِ گوناگونیِ مساکن/خاک‌ها، میاه/آب‌ها و أهویه/هواها و دوری‌ و نزدیکی خورشید و زاویۀ تابش آن در ویژگی‌های خَلقی و خُلقی مردم تأثیرگذار دانسته و علت گوناگونی آن‌ها در میان مردم شمرده شده است و در این میان هوا ویژه‌ترست که در کتاب‌های طبی بیش‌تر در بحث «ستۀ ضروریه» حفظ الصحه از آن سخن رفته است. این نوشتار پس از پژوهش کوتاه این عامل‌ها در برخی از میراث مکتوب کهن و میانۀ جهان اسلام، به بررسی ویژگی‌های خَلقی و خُلقی مردم بغداد، پایتخت علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام در سده‌هایی دراز (از پدیداری تا سقوط) در نسبت سرزمین‌شان در برخی آثار تاریخی-جغرافیایی آن قرن‌ها می‌پردازد. آشکارا اندیشمندان و دانشمندان جهان اسلام بی‌آن‌که دچار جبر جغرافیایی شوند، گوناگونی مردمان را با عامل‌های طبیعی-جغرفیایی یادشده تبیین کرده‌اند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اختلاف مردم،اقلیم چهارم،اهویه،بغداد،مساکن،میاه،ویژگی جسمی و روحی،
عنوان انگلیسی The natural-geographical factors of various categories of people in the geographical and medical books of the Islamic world
چکیده انگلیسی مقاله The question of people's physical and spiritual diversity has an ancient history and can be traced back to the ancient world. This question has also been discussed in the medical and geographical-historical books of the Islamic world, and the natural-geographical factors of the diversity of houses/soils, water/waters, and airs, and the distance and proximity of the sun and the angle of its radiation have been considered to be influential in the moral and character traits of people and the cause of diversity. They are counted among the people, and the air is the most special, which is mentioned in medical books in the discussion of the "necessary element" of maintaining health. After short research of these factors in some of the ancient and medieval written heritage of the Islamic world, this article examines the character and personality characteristics of the people of Baghdad, the scientific, cultural, and political capital of the Islamic world for long centuries (from the emergence to the fall) in relation to their land in some Its historical-geographical works cover centuries. Obviously, the thinkers and scientists of the Islamic world have explained the diversity of the people with the aforementioned natural-geographical factors, without being subject to geographical determinism.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله اختلاف مردم,اقلیم چهارم,اهویه,بغداد,مساکن,میاه,ویژگی جسمی و روحی
نویسندگان مقاله سجاد هجری |
کارشناس ارشد تاریخ علم، پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران

نصراللّه پورمحمدی املشی |
استاد، گروه تاریخ دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین

عبدالرفیع رحیمی |
دانشیار، گروه تاریخ دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین

نشانی اینترنتی https://jihs.ut.ac.ir/article_89762_85e7a70d5329b42132adbeab105e64ea.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات