این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ علم، جلد ۱۸، شماره ۱، صفحات ۱۵۳-۱۷۲

عنوان فارسی تاریخ قاعدۀ عکس در منطق دورۀ اسلامی
چکیده فارسی مقاله «عکس» نام یکی از قواعد منطق ارسطویی است که به‌اشتراک بر عکس مستوی و عکس نقیض اطلاق می‌شود. هدف از مقالۀ پیش‌رو ترسیم هندسۀ تاریخی این دو قاعده است، تا از این رهگذر قطعه‌ای کوچک از جورچین بزرگ «تاریخ منطق دورۀ اسلامی» به‌دست آید. به همین سبب، مطالعۀ کنونی، با کرانمندسازی خود به تاریخ و جغرافیای جهان اسلام، خط سیر تحوّلات را بلافاصله پس‌ از ارسطو، در فارابی و ابن‌سینا پی می‌گیرد؛ آن را در ابوالبرکات بغدادی، شهاب‌الدین سهروردی، فخرالدین رازی، زین‌الدین کَشّی، افضل‌الدین بامیانی، افضل‌الدین خونَجی، سراج‌الدین ارموی، اثیرالدین ابهری، نصیرالدین طوسی، نجم‌الدین کاتبی، و جمال‌الدین حلّی دنبال می‌کند؛ و در قطب‌الدین رازی به فرجام می‌برد. پس‌از قطب‌الدین، منطق دورۀ اسلامی دچار ایستایی می‌شود و در قرن‌های بعدی حتّی افت می‌کند. از این‌ رو نه تنها در مبحث عکس، بلکه در دیگر مباحث منطقی نیز نمی‌توان نوآوری مهمی را از منطق‌دانان بعدی چشم داشت.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تاریخ منطق،عکس،عکس مستوی،عکس نقیض،منطق اسلامی،

عنوان انگلیسی A History of Conversion and Contraposition in Islamic Logic
چکیده انگلیسی مقاله  “Aks” is a name applicable both on Conversion and Contraposition. The purpose of this article is to draw the historical perspective of the two logical rules, aiming to achieve a small part of big puzzle of the ‘History of Islamic Logic’. Limiting itself to the history and geography of Islamic World, the article traces the line of development, immediately after Aristotle, in Farabi and Ibn Sina; then follows it in Baghdadi, Suhrawardi, Fakhr al-Din Razi, Kashi, Bamiyani, Khunaji, Urmawi, Abhari, Tusi, Katibi, Hilli, and finally, Qutb al-Din Razi. After Qutb, Islamic logic catches stagnation and even declines. Therefore, we cannot expect any innovation from the later logicians, not only in conversion and contraposition, but also in other logical topics
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تاریخ منطق,عکس,عکس مستوی,عکس نقیض,منطق اسلامی

نویسندگان مقاله مهدی عظیمی |
گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکدۀ الهیات، دانشگاه تهران


نشانی اینترنتی https://jihs.ut.ac.ir/article_77926_54769367ff35c5c3534256442ed753ce.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات