این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، جلد ۱۳، شماره ۴۹، صفحات ۱۱-۱۲

عنوان فارسی تحلیلی انتقادی بر روایت‌ فتوای شریح قاضی بر قتل امام‌حسین(ع)
چکیده فارسی مقاله صدور جواز قتل امام‌حسین(ع) با فتوای یکی از شخصیت‌های مشهور تاریخی یعنی شریح قاضی یکی از مشهورات عاشورایی به‌‌شمار می‌رود. اهمیت تحلیل این گزارش تاریخی ـ روایی از آن روست که رخداد سترگ عاشورا به‌‌صدور فتوایی وابسته شده و از دیگر عوامل آن چشم پوشیده شده است. در میان گزارش‌ها نخستین منابعِ ناقل، دو کتاب روایی شیعی با رویکرد منقبت­نگارانه است؛ کتاب­های ثمرات الأنوار و مزامیر الأولیاء موسوی‌اصفهانی و نیز تذکرهالشهداء شریف‌کاشانی که با ادبیاتی فخیم آن را شرح و بسط داده‌اند. مجموع یافته‌‌ها نشان می‌دهد شخصیت و عملکرد ضعیف و محتاطانه شریح سبب شهرت این گزارش شده، حال آنکه نقد متنی گزارش مذکور چنین می‌نمایاند که صدور چنین فتوایی از شریح قاضی ثابت نیست، چه اینکه بنا بر ادلّه متعدّد محلّ اشکال و مناقشه است. هدف این مقاله که با رویکردی تحلیلی ـ انتقادی سامان یافته است صرفا پالودن اتهام چنین وضعی از دامان شریح قاضی نیست، بلکه چنین گزارشی به‌‌مثابه بررسی یک انگاره مورد تحلیل واقع شده است. از این‎رو می‌کوشد پس از اعتبارسنجی گونه‌های روایی موجود و تحلیل منابع به ‌‌نقد متنی و قرائن پیرامونی آن بپردازد و با ادله متقن تاریخی ـ روایی این گزارش را در سنجه نقد نهد. یافته‌ها نشان می‌دهد علی‌رغم وجود تناقضات و تعارضات متعدد، کاربست اصطلاح فتوا پیشینه‎ای مربوط به دوره زندگانی امام حسین (ع) نبوده و محتوا و نوع ادبیات این فتوا با ادبیات سده اول هجری تناسبی ندارد.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شریح قاضی، امام‌حسین(ع)، ثمرات الأنوار، موسوی‌اصفهانی، تذکره الشهداء، شریف‌کاشانی.

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله محسن رفعت |
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه حضرت معصومه (س) و مدرس دروس معارف اسلامی.


نشانی اینترنتی http://tarikh.maaref.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-419-4&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تاریخ معصومان(ع) با رویکرد فرهنگی و تمدنی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات