این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
حدیث پژوهی، جلد ۱۲، شماره ۲، صفحات ۳۱۳-۳۳۸
عنوان فارسی از فقه‌الحدیث تا انسان‌شناسی فرهنگی: قرائتی مردم‌شناختی از احادیث تربت و بازسازی یک گفتمان هویتی در تشیع نخستین
چکیده فارسی مقاله ماجرای کربلا و شهادت امام حسینR و یارانشان یکی از وقایع تاریخی بود که نقش اصلی را در شکل‌دهی هویت جمعی شیعه در سدۀ نخست هجری ایفا کرد. بی‌تردید پس از این حادثۀ تاریخی، هر امر مربوط به آن به‌مثابۀ یادمان و نمادی هویتی گرامی داشته می‌شد. شاید در این میان یادمان‌های زیارتی و مادی(آبجکتیو= Objective) نقشی محوری داشت. در فرایند احیای یاد و جایگاه حضرت حسینR، تربت و خاک مزار ایشان، جایگاهی برجسته یافت و امامان شیعه تلاش کردند آن را ابزاری برای احیای جنبه‌های جسمانی و روحانی شیعیان مطرح کنند. با اینکه حضرت علی بن الحسینR در انعکاس و برجسته‌سازی واقعۀ کربلا جایگاهی متمایز داشت، کهن‌ترین گزارش‌ها در خصوص تربت مزار حضرت حسینR مربوط به عصر پس از ایشان بود. گزارش‌های متعددی حاکی از شکل‌گیری گفتمان «تربه الحسین» در نیمۀ اول سدۀ دوم هجری است که در آن‌ها، احادیث صادقینv مهم‌ترین جایگاه را دارد. این گزارش‌ها از نظر محتوا و تعداد، به شکلی است که بر اساس آن، با ظن بسیار قوی می‌توان شکل‌گیری گفتمان «تربه الحسین» را در نیمۀ اول سدۀ دوم هجری تاریخ‌گذاری کرد. علاوه بر آن، جایگاه این گفتمان و مؤلفه‌های آن حاکی از یک گفتمان مردم‌شناختی ناشناختۀ شیعی در قرون متقدم است. این پژوهش نشان خواهد داد چگونه فقه‌الحدیث می‌تواند با استفاده از نگاه‌های مردم‌شناختی گسترش یابد و درک بهتری از متن‌ها و فرامتن‌های یک حدیث ارائه کند. این پژوهش با مطالعۀ گروه احادیث تربت نشان خواهد داد که فقه‌الحدیث در صورت ورود به عرصۀ انسان‌شناسی فرهنگی، علاوه بر فهم متن در سطوح ادبی و واژگانی می‌تواند به کشف و معرفی گفتمان‌های انسان‌شناختی در دورۀ صدور این گزارش‌ها نیز مبادرت ورزد. این مقاله با تفقه در احادیث تربت از زاویۀ دید انسان‌شناختی، گفتمان تربه الحسین در نخستین سده‌های اسلامی را به‌مثابۀ یکی از مؤلفه‌های هویتی تشیع نخستین، بازسازی و بازشناسی خواهد کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فقه الحدیث، انسان‌شناسی فرهنگی، تربت امام حسین، هویت جمعی شیعه،
عنوان انگلیسی From Fiqh al-Hadīth to Cultural Anthropology: An Anthropological Reading of the turbat Traditions and Reconstruction of an Identity Discourse in Early Shiism
چکیده انگلیسی مقاله The story of Karbalā and the martyrdom of Imam Hussein (AS) and his companions was one of the historical events that played a major role in shaping the collective Shiite identity in the first century AH. Undoubtedly, after this historical event, everything related to it was cherished as a memorial symbol. Perhaps pilgrimage and material objects played a pivotal role in this. In the process of reviving the memory and status of Imam Hussein, his tomb and its soil found a prominent place, Shiite Imams sought to view it as a means to restore the physical and spiritual elements of the Shiites. Although Imam ʿAlī b. al-Ḥussain (AS) had a special place in reflecting and highlighting the event of Karbalā, but the oldest reports about the tomb of Imam Hussein were related to the era after him. Numerous reports indicate the formation of the discourse of turbat al-ḥussain (AS) in the first half of the second century AH, in which the traditions of Imam Sādiq (AS) and Imam Bāqir (AS) have the most important place. In terms of content and number, these reports are in a way, according to which, the formation of the discourse of turbat al-Ḥussain (AS) can be dated to the first half of the second century AH. This discourse and its components may contribute to the discovery in the early centuries, of a Shiite anthropological discourse which is still unknown. This study will show how fiqh al-ḥadīth can be developed using an anthropological perspective and provide a better understanding of the texts and metatexts of aḥādith. This study will show that application of cultural anthropology in fiqh al-ḥadīth, in addition to understanding the text at the literary level, can help to discover and introduce anthropological discourses in the period of issuing these reports. Through reflecting on the rituals of turbat from an anthropological point of view, this essay will recreate and identify the discourse of turbat al-Ḥussain (AS) in the first centuries of Islam as one of the components of the identity of the early Shiites.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله فقه الحدیث, انسان‌شناسی فرهنگی, تربت امام حسین, هویت جمعی شیعه
نویسندگان مقاله سید محمدهادی گرامی |
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

فائقه السادات میرمحمدحسینی فشمی |
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

نشانی اینترنتی https://s-hadith.kashanu.ac.ir/article_111268_825fec2ddcf72f3e3fee765ef52e67ec.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات