این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
دانشنامه حقوق اقتصادی، جلد ۲۸، شماره ۱۹، صفحات ۱-۳۶
عنوان فارسی استفاده ی متقلبانه از مزایای بیمه ای در پرتو نظام کیفری ایران (مقایسه ی قانون تأمین اجتماعی با قانون بیمه اجباری شخص ثالث مصوب ۱۳۹۵*)
چکیده فارسی مقاله افزایش استفاده­ی متقلبانه از مزایای بیمه‌ای یکی از اصلی‌ترین معضل‌های بیمه‌های اجتماعی و تجاری است که خسارات هنگفتی را به صورت مستقیم بر بیمه‌گرها و غیر مستقیم بر بیمه­شدگان و جامعه وارد می‌سازد. برای مقابله با این پدیده، قانون‌گذار در ماده­ی 97 قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354و ماده­ی 61 قانون بیمه­ی شخص ثالث مصوب 1395 اقدام به جرم‌انگاری این رفتار، به‌عنوان جرمی مستقل، کرده و دو ضمانت اجرای حبس و جزای نقدی را برای آن در نظر گرفته است. مقاله­ی حاضر با بررسی قوانین جدید، از جمله قانون مجازات اسلامی با اصلاحات 1399 به مطالعه­ی استفاده­ی متقلبانه از مزایای بیمه‌ای در پرتو نظام کیفری ایران پرداخته است. نقد و بررسی شرایط تحقّق جرم و مجازات­ها در تحقیق حاضر نشان داد که علی‌رغم تشابهات، میان جرم تحصیل متقلبانه­­ی مزایا در بیمه­ی اجتماعی با بیمه­ی شخص ثالث، تفاوت­­هایی نیز در حوزه­ی قواعد ماهوی و شکلی دیده می‌شود. جرم استفاده­ی متقلبانه از جمله جرائم ‌عمدی و رفتار فیزیکی آن از نوع فعل مثبت مادی است. از حیث اوضاع ‌و احوال، متقلبانه بودن عملیّات شرط است که باید مقدم بر تحصیل وجوه و علّت آن باشد؛ اما برخلاف کلاهبرداری لزومی به اغفال سازمان یا بیمه‌گر نیست‌. از جهت عنصر نتیجه نیز، جرم موضوع ماده 61 مقیّد بوده و در آن انتفاع شخص مرتکب شرط است. نسبت به مطلق یا مقیّد بودن جرائم موضوع ماده 97 نیز با توجه به دیدگاه‌ها، اصول حقوقی و لزوم خودداری از توسعه­ی دامنه­ی جرم‌انگاری، پذیرش نظریه­ی مقیّد بودن برتری دارد.سیاست کیفری قانونگذار در زمینه­ی مورد بحث، دوگانه و متزلزل است. مقنن در قانون بیمه­ی شخص ثالث رویکردی سخت‌گیرانه را برگزیده است. این دوگانگی محصول دو عامل زمان و ماهیّت مختلف بیمه‌ها است. در نظام حقوقی ما، با تصویب ماده­ی 15 قانون کاهش مجازات حبس تعزیری مصوب 1399، شروع به جرائم مزبور تابع حکم عام ماده­ی 122 ق.م.ا قرار گرفته و وصف جزایی خود را از دست داده است که همین امر ارتکاب آن را آسان می‌نماید. از منظر قواعد شکلی، جرم استفاده­ی متقلبانه از مزایای بیمه‌ای به دلیل ماهیت تعزیری آن‌، مرور زمان پذیر است. جرم موضوع ماده­ی 97 جرمی قابل‌گذشت و منوط به شکایت سازمان می‌باشد؛ ولی تحصیل متقلبانه در بیمه­ی شخص ثالث، غیرقابل‌گذشت محسوب می‌گردد که منطبق با اصل غیرقابل­گذشت بودن جرائم است.بررسی ابعاد مختلف موضوع نشان می‌دهد که سیاست کیفری موجود، با وضعیّت مطلوب فاصله­­ی بسیاری دارد و نمی‌تواند تضمین­کننده­ی وصول به اهداف مقنن باشد. از یکسو، این سیاست یک‌جانبه‌گرا و به ضرر بیمه‌شده است و از سویی دیگر، تمامی رفتارهای مجرمانه‌ی متضمّن حیله و تقلب که بیمه‌گذار را از مزایای قانونی محروم می‌سازند، در برنمی‌گیرد. برای رفع این معایب لازم است مواد مزبور مورد اصلاح قرارگرفته و مجازات‌ها متنوّع و متناسب با شدّت و اهمیّت جرم تعیین گردد. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کلیدواژه استفاده متقلبانه، تصادف ساختگی، جرائم بیمه‌ای، بیمه اجباری شخص ثالث، تأمین اجتماعی،
عنوان انگلیسی The approach of the Iranian penal system to Fraudulent use of insurance benefits (Comparison of Social Security Law with Compulsory Third Party Insurance Law2016)
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله کلیدواژه استفاده متقلبانه, تصادف ساختگی, جرائم بیمه‌ای, بیمه اجباری شخص ثالث, تأمین اجتماعی
نویسندگان مقاله علی خالقی |
دانشیار حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

داود سیفی قره یتاق |
دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

نشانی اینترنتی https://lawecon.um.ac.ir/article_41767_cb3a69e4a487f504b4d9e634b417e975.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات