این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن پژوهی ادبی، جلد ۲۴، شماره ۸۵، صفحات ۱۶۷-۲۰۴

عنوان فارسی هدیه دادن و رسوم آن نزد ایرانیان با تکیه بر شاهنامه و تاریخ بیهقی
چکیده فارسی مقاله تاریخ ایران باستان سرشار از رسومی است که در گذر تاریخ به فراموشی سپرده یا به نوعی دچار تغییراتی شده است. در فرهنگ ایرانی، هدیه دادن و هدیه گرفتن اهمیت زیادی دارد و تاکنون نیز این رسم با وجود تغییراتی، ادامه یافته است. تاریخ بیهقی به عنوان کتابی که اوضاع دربار ایران را روایت می­کند و شاهنامه که روایت‌گر تاریخ ملی ایران است، منابعی هستند که می­توان بسیاری از رسوم گذشته ایران را در آن جست وجو کرد. رسم هدیه دادن که در ایران به دلایل مختلفی از جمله مسایل سیاسی و اقتصادی انجام می­شده است، پس از اسلام نیز مورد حمایت خلفا قرار گرفت و تثبیت شد و ادامه یافت. از این رو، در دربار غزنویان نیز به شکل­های مختلفی شاهد اهدای هدایای ذی­قیمت در مناسبت‌های مختلفی هستیم. در این پژوهش رسم هدیه دادن در دو کتاب تاریخ بیهقی و شاهنامه فردوسی مورد بررسی قرار گرفته و مواردی چون: انواع هدیه، مناسبت هدیه دادن و اقلام هدیه مشخص شده است. براساس یافته­های پژوهش در تاریخ بیهقی، هدیه دادن بیشتر جنبۀ تشریفاتی و سیاسی دارد و در شاهنامه دلایل حماسی است که بیشتر جلب نظر می­کند. در هر دو کتاب، خلعت دادن بیشترین بسامد را دارد، اما توصیف جزئیات هدایا و ذکر اقلام آن در تاریخ بیهقی بیشتر جلوه می‌کند و در شاهنامه کلی‌تر است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شاهنامه، تاریخ بیهقی، رسم هدیه دادن له، پاداش،

عنوان انگلیسی The Custom of Gift-Giving in Iran with Reference to Shahnameh and Bayhaqi History
چکیده انگلیسی مقاله The history of the ancient Persia is fraught with customs that have either fallen in oblivion or undergone changes. One of those customs which has changed but remained cherished is that of giving and taking gifts. Bayhaqi History, as a source that narrates the circumstances in the royal court of Persia, and Shahnameh, as a book which shows part of the national history of Iran, are sources in which the ancient customs of Iran can be sought. Gifting used to be done on political or economic grounds, but it was favored, corroborated and continued by caliphs and rulers after the emergence of Islam in the country. For instance, precious gifts are said to be given on different occasions in the Ghaznavid court. This study aims at examining the gifting custom as recorded in the two books of Shahnameh and Bayhaqi History. The investigated issues include the types of gifts, the occasions of giving gifts and the gifted items. The results show that according to Shahnameh, gifts were given on epic grounds, while Bayhaqi History refers to official and political motives in this regard. In both books, gifting is of a high frequency. However, they differ in terms of precision; while Bayhaqi discusses the gifts in detail, Shahnameh reports them in general.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شاهنامه, تاریخ بیهقی, رسم هدیه دادن له, پاداش

نویسندگان مقاله علی محمد پشت دار |
دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران، ایران

معصومه دهقان شیری |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور تهران جنوب، تهران، ایران


نشانی اینترنتی https://ltr.atu.ac.ir/article_9155_2e4b2278d9feb6de4a66dfcbef330511.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات