این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
معماری و شهرسازی، جلد ۲۶، شماره ۳، صفحات ۲۱-۳۰
عنوان فارسی سرخ‌فامی و تندرنگی در معماری قاجار، رنگ‌پژوهی بر روی ۲۰ پوشانه‌ی حوضخانه‌های تبریز
چکیده فارسی مقاله رنگ به عنوان یکی از عناصر زیبایی‌‎شناختی در معماری ایران، همواره از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. هدف این پژوهش، ‌رنگ‌شناسی معماری دوره‌ی قاجار و راستی‌آزمایی انگاره‌ی تندوتیزی و سرزندگی رنگ‌های به‌کاررفته، از طریق پایش فراوانی فام‌ها ‌و پرمایگی رنگی پوشانه‌های این دوره است. به این منظور تعداد 20 پوشانه از حوضخانه‌های متعلق به خانه‌های قاجاری تبریز، ‌انتخاب و مشخصات و محدوده‌های رنگی آن‌ها با استفاده از سامانه‌های رنگ مانسل و ‌ISCC-NBS‌ شناسایی شد. همینطور داده‌های برگرفته از تصاویر ترسیمی، مبنای تحلیل‌های رنگ‌شناسانه‌ی پژوهش قرار گرفت. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است. ‌یافته‌ها نشان می‌دهند پالت رنگ‌آمیزی پوشانه‌ها، عمدتاً شامل سه فام «قرمز، آبی و سبز» است که رنگ‌های متعلق به فام قرمز با ‌‌36/33%، در رتبه‌ی نخست کمیت قرار دارند. سنجش میزان پرمایگی رنگ‌ها بیان می‌کند که غالب رنگ‌های به‌کاررفته از گستره‌‌ی رنگی با درجه‌ی اشباع بالا انتخاب شده‌اند و این خصیصه، آن‌ها را در محدوده‌ی سرزندگی جای می‌دهد. رنگ سفید، در کنار ‌رنگ قرمز، از حضوری چشمگیر در ترکیب رنگی پوشانه‌ها برخوردار است و در جلوگیری از تراکم و انباشتگی رنگی، نقشی کلیدی ‌ایفا می‌کند. این موضوع نشان می‌دهد طراحان و معماران قاجاری این شهر از درایت و مهارت بالایی برای ساماندهی رنگی ‌برخوردار بوده‌اند.‌
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خانه‌های قاجاری تبریز،پوشانه،حوضخانه،رنگ،سرزندگی رنگی،
عنوان انگلیسی The Red Hue and Color Sharpness in Qajar Architecture, Color Research on 20 Springhouse Ceilings in Tabriz ‎
چکیده انگلیسی مقاله Being one of the aesthetic elements, color has always held a significant position in Iranian architecture. ‎Observation of the works of architecture remaining from the Qajar era suggests the idea that sharp ‎colors have had a greater application and have been more warmly embraced. For this purpose, the ‎houses in Tabriz –the city known as Qajar Princes’ place of residence and home to some of the best set ‎of residential buildings- have been selected for the present case study. On the other hand, springhouses ‎have always had distinct ornaments and striking colored ceilings given their pivotal role for family get-‎togethers. In other words, the main reason behind choosing the ceilings of these spaces for the present ‎case study is their distinguished and unparalleled position compared to the other structural canopies in ‎similar spaces. The present study seeks to investigate the chromatology of Qajar era architecture and ‎verify the idea indicating the sharpness and vividness of the colors used in it through monitoring the ‎frequency of hues and chroma of the ceilings from this era. The study seeks to answer the following ‎questions: Which hues are more widely present in the case study? Which level of chroma would the ‎colors used be categorized into, and does this level of chroma place them in the vividness range? The ‎statistical population comprised 43 ceilings, all of which were determined through field study and ‎filtered based on the important criteria of the presence of color, authenticity, and health. Eventually, 20 ‎ceilings that were mainly remaining from the Qajar era were selected, and their color ranges were ‎identified using Mansell and ISCC-NBS color systems. The reflected plan of the ceilings was then drawn ‎and color contents were calculated through field study, photographing, and the use of drawing and ‎illustration software. The research method was descriptive-analytic and data collection was carried out ‎through desk research and field study. Results indicated that the color palette (frequent colors) of the ‎ceilings mainly included the three hues of "red, blue, and green", with the colors from the red hue ‎ranking first in terms of quantity at 36.33%. Color chroma assessment indicated that most (81.48%) of ‎the colors used have been selected from a color range with high chroma levels which appears to be a ‎deliberate strategy to imply more sharpness and articulation. The result of such an architectural taste is ‎the dominant establishment of the used colors in the vivid range, a taste that has probably been close ‎to the preferable color taste of its time. The impressiveness of the ceilings' color coordination is ‎undoubtedly largely owing to the presence of the color white. This color has appeared in an embossed ‎form and saved the final composition from color accumulation and chaos by enclosing the colors. ‎Falling into the category of unpainted materials, the color white has a quantity almost equal to the red ‎hue at 35.9%, which indicates that Qajar architects and designers had a great level of artistic skill and ‎wisdom to manage and organize colors. ‎
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله خانه‌های قاجاری تبریز,پوشانه,حوضخانه,رنگ,سرزندگی رنگی
نویسندگان مقاله مسعود وحدت طلب |
دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

شبنم جعفری |
کارشناس ارشد معماری، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

نشانی اینترنتی https://jfaup.ut.ac.ir/article_86154_b976834766235cf7d8426e3c6b71ffb3.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات