این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
معماری و شهرسازی، جلد ۲۶، شماره ۲، صفحات ۶۷-۷۹
عنوان فارسی برنامه‌ریزی شورشی در فضاهای خاکستری (مورد پژوهی: محله آبکوه مشهد)
چکیده فارسی مقاله فضاهای خاکستری که تحت تاثیر روابط قدرت و سرمایه و دو‌گانه انگاری‌های رسمی/غیررسمی در یک حالت موقتی‌بودن دائم همواره در انتظار اصلاح‌شدن هستند، همانند سایر نواحی شهر دارای طرح‌های توسعه شهری می‌باشند اما آنچه که در حال اتفاق است این است که این فضاها نه همانند ضوابط و مقررات طرح‌های توسعه شهری بلکه به شیوه‌ای دیگر یعنی برنامه‌ریزی شورشی در حال شکل‌گیری هستند. از این رو، هدف این پژوهش آن است که نشان دهد چگونه تولید فضا در فضاهای خاکستری نه صرفا از طریق فرآیندهای رسمی برنامه‌ریزی فضایی بلکه همچنین از طریق برنامه‌ریزی شورشی در حال شکل‌گیری است. این پژوهش با رویکرد برساخت‌گرایی اجتماعی و تحلیل گفتمان انتقادی دو گفتمان رایج را شناسایی کرده‌است. نخست گفتمان غالب که از طریق قدرت-دانش سعی بر ایجاد فضاهای دعوت‌شده است و گفتمان آلترناتیو که با برنامه‌ریزی شورشی سعی بر ایجاد فضاهای خلق‌شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که با وجود تهیه طرح‌های متعدد توسعه شهری و محله‌ای برای محله آبکوه، تولید فضا در این محله تحت تاثیر مولفه‌های برنامه‌ریزی شورشی رخ داده است. ساکنان این محله‌ها در کمبود عرضه مسکن در توان مالی، خود توانسته‌اند مسکن حداقلی برای زندگی خود تامین کنند و حداقل انتظار از مدیریت شهری تامین تاسیسات و تجهیزات شهری و خدمات در سطح محله است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله برنامه‌ریزی شورشی،فضاهای خاکستری،تحلیل گفتمان انتقادی،قدرت-دانش،
عنوان انگلیسی Insurgency planning in gray spaces (Case Study: Abkooh Neighborhood in Mashhad)
چکیده انگلیسی مقاله In spite of existing several urban development plans in recent decades in global south and developing countries like Iran by applying usually instrumental rationality, the problem of informal settlements is getting worse and worse. Therefore, rather than analyzing the process and implementation of urban development plans, the hidden aspect of urban theory, power, and the effect of that in the process of urban planning must be considered that usually is neglected by urban planners. Gray spaces are affected by power and capital relations and also formal-informal dualism put these spaces in a permanent temporariness that always make them wait to be modified. Since power-based relations are strongly in favor of the upper class, its living spaces are affected by these relations and experience different social, economic, environmental and physical problems. Like the other parts of the city, gray spaces, which are also referred to by stigmas such as informal settlements and urban decay, have urban development plans. However, the spaces are being formed inconsistent with the rules and standards presented in urban plans through insurgent planning. The present study aims to present how gray spaces are formed through insurgent planning not the formal procedures of spatial planning. Using a social constructivism approach and a Foucauldian discourse analysis, the current study identifies two discourses. First, the common discourse which has tried to create invited spaces through power-knowledge. Second, the alternative discourse that has tried to create invented spaces through insurgent planning. To investigate power relations and insurgent planning in Abkooh Neighborhood, documentary studies and field observations are carried out. Moreover, some In-depth Interviews are performed with urban authorities, urban planners, and Abkooh residents. In the point of view of Foucault power-knowledge the production of space is not just the results of laws and formal process of urban planning. In fact, several different factors such as disciplinary discourse, disciplinary institutions, permanent state of exception and biopower have been affecting the production of space. Moreover, In the common discourse, settlements in gray spaces are affected by power and capital relations and they are treated as a problem while it is considered a solution for providing affordable housing in alternative discourse. The results indicate that in spite of different urban development plans for Abkooh Neighborhood, the production of space has been affected by insurgent planning. In other words, In Abkooh Neighborhood in Mashhad, spaces are being produced by insurgent planning not formal procedures of urban planning and that is why academics and urban planning practitioners must consider this issue. Due to the lack of affordable housing in Abkooh, the residents have built some housing with minimum standards, So, urban authorities are expected to provide at least community facilities in order to improve the quality of life in these areas. urban planners in addition to traditional urban planning approaches that they have learned in university, must consider power-knowledge issue in the process of urban planning to be more efficient in the informal process of urban planning.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله برنامه‌ریزی شورشی,فضاهای خاکستری,تحلیل گفتمان انتقادی,قدرت-دانش
نویسندگان مقاله ناصر نجاتی |
دکتری برنام هریزی شهری و منطق های، گروه برنام هریزی و طراحی شهری و منطق های، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مظفر صرافی |
استاد گروه برنامهریزی و طراحی شهری و منطقهای، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

رضا نجف زاده |
استادیار گروه علوم و اندیشه سیاسی، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی https://jfaup.ut.ac.ir/article_86297_3165b39e91c44e9cd684423cfa58270b.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات