این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مهندسی و مدیریت آبخیز، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۱۹۷-۲۱۲
عنوان فارسی آنالیز مکانی و ارزیابی آسیب پذیری خشکسالی کشاورزی در مناطق خشک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز پیشکوه استان یزد)
چکیده فارسی مقاله در‌دهه‌های اخیر از میان حوادث طبیعی، فراوانی پدیده خشکسالی کشاورزی بیشتر از سایر بلایای طبیعی بوده ‌است. بهترین روش مدیریت خشکسالی، مدیریت جامع‌نگر خشکسالی می‌باشد. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی آسیب‌پذیری و آنالیز مکانی خشکسالی کشاورزی در حوزه آبخیز پیشکوه استان یزد بوده‌است. در این پژوهش، ابتدا پارامترهای تاثیرگذار در آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی منطقه، تبدیل به لایه‌های اطلاعاتی شد و پس از وزن‌دهی لایه‌ها از لحاظ اهمیت در آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی در چارچوب تصمیم‌گیری چند‌معیاره (MCDM)، به‌کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تلفیق و نقشه نهایی آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی منطقه مطالعاتی تهیه شد. همچنین به منظور کنترل، پایش و دقت‌سنجی نقشه نهایی، از مطالعات میدانی محدوده مطالعاتی نیز کمک گرفته‌شد. نتایج نشان داد، بیشترین وزن پارامترهای موثر در آسیب‌پذیری خشکسالی مربوط به پارامتر بارش که مقدار آن برابر با 31/0 و کمترین وزن مربوط به پارامتر جهت شیب با مقدار 05/0 می‌باشد. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی مربوط به مناطق سانیچ، دره‌شیر، دره‌سیر، اشکفت، مورک و... می‌باشد. این مناطق که از نظر ژئومرفولوژی جزء مناطق مرتفع و کوهستانی به شمار می‌روند، نسبت به مناطق دشتی، به دلیل عمق کم رسوبات، بافت خاک درشت‌دانه‌تر و هوابین بودن منابع آبی (قنوات)، عمدتاً آسیب‌پذیری آنها نسبت به وقوع خشکسالی، شدیدتر و از نظر زمانی سریع تر و به عبارتی در‌کوتاه‌مدت دچار خسارات متعددی می‌گردند. در حالی که مناطقی نظیر اسلامیه، نصرآباد، مزرعه‌آخوند، همت‌‌آباد و ... در‌ درجه پائین‌تری از آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی قرار دارند. نتایج، حاکی از آن است که میزان آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی برآورد‌شده در نقشه نهایی، همسو با یافته‌های مطالعات میدانی صورت‌گرفته می‌باشد. لذا، نقشه آسیب‌پذیری خشکسالی کشاورزی، از دقت و صحت قابل قبول و مطلوبی برخوردار می‌باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آسیب‌پذیری، خشکسالی‌کشاورزی، مدیریت جامع‌نگر، استان یزد، MCDM. GIS،
عنوان انگلیسی Spatial Analysis and Assessment of Agricultural Drought Vulnerability in Arid Regions (Case Study: Pishkouh Watershed, Yazd Province)
چکیده انگلیسی مقاله In recent decades, among natural disasters, the frequency of agricultural drought has been higher than other natural disasters. The best way to management of agricultural drought was to management drought-stricken society. The purpose of this study was to assess the vulnerability and spatial analysis of drought in Pishkuh watershed in Yazd province. the effective parameters in the vulnerability of agricultural drought in the region became information layers, and after weighting the layers in terms of the importance of agricultural drought vulnerability in the framework of multi-criteria decision making (MCDM) Agricultural drought in the study area was prepared. In order to control, monitoring and evaluation the final map, field studies of the study area were also used. The results showed that the highest weight of the effective parameters in drought vulnerability was related to the precipitation parameter, the value of which is equal to 0.31, and the lowest weight was related to the slope parameter with a value of 0.05. According to the obtained results, the most vulnerable agricultural droughts were related to Sanich, Darashir, Darasir, Eshkaft, Morok, etc. Geomorphologically, these areas were considered to be high and mountainous, more severe than plain areas due to the low depth of sediments, coarse-grained soil texture and aquatic resources (Qanats), mainly their vulnerability to drought, and In terms of time, they suffer more quickly, in other words, they suffer a lot of damage in the short term. While areas such as Islamia, Nasrabad, Mazrea Akhund, Hemmatabad , etc. were in a lower degree of agricultural drought damage. The results indicate that the degree of damage to agricultural drought estimated in the final map is in line with the findings of field studies. Therefore, the map of agricultural drought vulnerability has acceptable and desirable accuracy.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آسیب‌پذیری, خشکسالی‌کشاورزی, مدیریت جامع‌نگر, استان یزد, MCDM. GIS
نویسندگان مقاله محمد اکرامی |
دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری- گرایش آب دانشگاه هرمزگان،

رسول مهدوی نجف آبادی |
دانشیار گروه مهندسی منابع طبیعی و جغرافیا دانشگاه هرمزگان- معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان

مرضیه رضایی |
عضو هیات علمی

حسن وقارفرد |
استادیار دانشگاه هرمزگان

جلال برخورداری |
مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد

نشانی اینترنتی https://jwem.areeo.ac.ir/article_123249_f57c32b9e47e4ab0b89e61e6124f9b5b.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات