این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پترولوژی، جلد ۱۳، شماره ۱، صفحات ۲۷-۶۴
عنوان فارسی زمین‌شیمی، سن‌سنجی و محیط تکتونوماگمایی سنگ‌های آذرین پیرامون کانه‌زایی آهن- مس احمدآباد، سمنان
چکیده فارسی مقاله کانسار آهن- مس احمدآباد در شمال‌‌خاوری سمنان و در فاصله پهنه‌‌ ساختاری البرز تا ایران مرکزی جای دارد. سنگ‌‌های آتشفشانی سنوزوییک با ترکیب داسیت، آندزیت، تراکی‌آندزیت، آندزیت‌بازالتی و بازالت و سنگ‌‌های آذرآواری شامل توف‌‌های سبز تا خاکستری و توف‌‌های اسیدی با میان‌‌لایه‌‌هایی از شیل، ماسه‌‌سنگ و کنگلومرا از سنگ‌‌های رخنمون‌یافته در این محدوده هستند. توده‌‌های آذرین درونی با سرشت مونزونیتی و مونزودیوریتی و به مقدار کمتر گرانودیوریت و گرانیت درون دیگر واحدهای منطقه نفوذ کرده‌‌اند. بافت غالب در این توده‌‌ها، پورفیرویید و گرانولار است و پلاژیوکلاز، آلکالی‌فلدسپار و کوارتز از کانی‌‌های اصلی سازنده آنها هستند. بافت غالب واحدهای آتشفشانی پورفیریتیک است و کانی‌‌های پلاژیوکلاز، آلکالی‌فلدسپار، کوارتز، آمفیبول و پیروکسن از مهم‌‌ترین سازنده‌‌های آنها هستند. سن‌‌سنجی تودۀ مونزودیوریتی به روش U-Pb برای کانی زیرکن، سن 10/0±76/51 میلیون سال پیش معادل ائوسن آغازین را برای این توده نشان می‌‌دهد. تجزیۀ شیمیایی سنگ کل نشان داد این توده‌‌های آذرین درونی سرشت کالک‌‌آلکالن دارند و از نوع I و متاآلومینوس هستند و با کمان‌‌های آتشفشانی حاشیۀ فعال قاره‌‌ای وابسته به پهنه فرورانش مرتبط هستند. غنی‌‌شدگی عنصرهای LREE نسبت به عنصرهای HREE و غنی‌‌شدگی عنصرهای LILE (Ba، K، Sr و Th) نسبت به HFSE (Ti) نشان‌دهنده پیدایش ماگما در پهنۀ فرورانش است. روند موازی تغییرات عنصرهای خاکی کمیاب در نمونه‌‌ها و آنومالی مثبت Pb نشان‌دهنده خاستگاه ذوب گوۀ گوشته‌‌ای متاسوماتیک با سیال‌های آزادشده از صفحۀ فرورونده است. ‌ذوب‌بخشی همراه با آلایش پوسته‌‌ای، در پیدایش ماگمای سازندۀ سنگ‌‌های آذرین منطقه نقش بنیادین داشته‌‌اند. 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سنگ‌‌نگاری، سن‌‌سنجی اورانیم- سرب زیرکن، شیمی سنگ کل، پهنۀ فرورانش، احمدآباد، البرز، ایران مرکزی،
عنوان انگلیسی Geochemistry, geochronology and tectonomagmatic setting of igneous rocks in Ahmadabad Fe-Cu mineralization region, Semnan
چکیده انگلیسی مقاله IntroductionAhmadabad deposit is located 30 km northeast of the Semnan province, between the Alborz and the Central Iran sedimentary-tectonic structural zones. The Extensive magmatism of the Cenozoic age, with some irregularities, distributed throughout Iran (Emami et al., 1993). Magmatism in two dominant volcanic zones of Iran; the Urmia-Dokhtar trending northwest-southeast and the Alborz with east-west trend in the north of Iran started at the Cretaceous; while the most widespread magmatism occurred in the Eocene (Alavi, 1994). The youngest volcanism occurrence in the Alborz basin shows a close chemical relationship with continental arc rocks formed in the continental collision environment (Asiabanha et al., 2012). The exposed rocks in Ahmadabad district include the Cenozoic dacite, andesite, trachyandesite, basaltic andesite and basalt, associated with pyroclastic rocks comprises green to gray acidic tuffs with intercalations of shale, sandstone and conglomerate. Monzonite, monzodiorite and infrequent granodiorite and granite intruded the volcanic rocks sequence.Materials and methodsDuring field work, 54 samples were collected from the host rocks, alteration and mineralized zones. For petrographic study, 14 thin sections and 21 thin-polished sections were prepared and studied by ZEISS Axioplan2 research type polarized microscope at Kharazmi University, Tehran branch. After careful petrographic study, 41 samples of igneous units prepared at Kharazmi University for whole rock geochemical analysis and analyzed at Zarazma Co. using XRF and Iran Mineral Processing Research Center using ICP-MS methods. To complete mineralogical studies, 3 samples of mineralization zones were analyzed by XRD method. After preparation and separation of zircon from selected samples at Kharazmi University of Tehran, zircon of monzodiorite intrusion was dated by U-Pb method using ID-TIMS spectroscopy at Faculty of Earth Sciences, University of Oslo, Norway with Finnigan MAT-262 instrument.DiscussionWhole-rock geochemical analysis indicates that the intrusions have calc-alkaline, I-type and metaluminous nature which is consistent with the typical features of volcanic arcs granitoids in subduction zone of active continental margin. LREEs enrichment relative to HREEs and enrichment in LILE (e.g., Ba, K, Sr and Th) relative to HFSE (e.g., Ti) imply that magmatism formed in an active subduction zone. The REE pattern and high (La/Yb)n ratio (1.59 to 60.05) in all samples, verify the high amount of garnet in the source region. Rare earth elements such as La and Sm do not change with mineralogical changes in the source rock; thus, these elements represent the total composition of the source rock. It seems that LREEs enriched mantle of garnet-lherzolite composition with 1 to 10% partial melting (Aldanmaz et al., 2000) are the main process in magma development that generated igneous rocks in the region. Partial melting and crustal contamination are the main processes in magma development that generated igneous rocks in the Ahmadabad region. Based on petrographic, geochemistry and geochronology data of the current research and the Verdel et al. (2011) studies, the proposed tectonomagmatic pattern is as follows:Simultaneous with the last subduction of the oceanic plate of Neotethys below Central Iran in the Upper Cretaceous-Paleogene, the Alborz back-arc basin was opened. The subducted slab and the accompanying sediments under high temperature and pressure conditions were dehydrated and caused melting process. Melt and fluids enriched in LREEs and depleted in HREE and HFSE ascending in the mantle wedge causes the crust to melt and an extensive magmatism developed. The magmatic phase in the Ahmadabad region is simultaneous with the beginning of flare-up, especially in the Urmia-Dokhtar zone and the northern zone of Central Iran-South Alborz in the Upper Cretaceous-Paleogene.ResultsBased on field and petrographic studies of the Ahmadabad volcanic rocks, a range of intermediate to acidic rocks including andesite, trachyandesite and dacite formed followed by subvolcanic shallow intrusive bodies. Extensive argillic and silicic alterations along with signs of mineralization occurred in both volcanic and intrusive rocks. Plagioclase, alkali feldspar, quartz and amphibole are the main and the abundant minerals of the rocks under study Geochemical properties of the major and trace elements show that the igneous rocks of Ahmadabad are calc-alkaline, metaluminous and I-type. Enrichment in LREEs and LIL elements and depletion in HRE and HFS elements are indicative of a subduction related magmatism of the continental active margin associated with the crustal contamination process. Zircon dating of the monzodiorite intrusion yielded U-Pb age of 51.76 ± 0.10 Ma indicating the Early Eocene magmatism, which coincides with the beginning of the extensive Eocene magmatism (flare-up) in Iran. Based on petrography and geochemical studies, the granitoids were formed by melting of metasomatic mantle wedge due to released fluids from the subducted slab.AcknowledgementsThe authors thank the Iran Mines and Mineral Industries Development and Renovation Organization (IMIDRO) for financial support, Iran Minerals Processing Research Center, and Zarazma Co. for conducting the analytical services. We also would like to thanks ZMC Company for providing previous data and access to study area. We are grateful to four anonymous reviewers who carefully reviewed the article and improved its scientific quality immensely
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله سنگ‏‌نگاری, سن‏‌سنجی اورانیم- سرب زیرکن, شیمی سنگ کل, پهنۀ فرورانش, احمدآباد, البرز, ایران مرکزی
نویسندگان مقاله فریبا طایفی |
کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

بهزاد مهرابی |
استاد، گروه زمین‌شیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مجید قاسمی سیانی |
استادیار، گروه زمین‌شیمی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

فرناندو کورفو |
استاد، گروه علوم‌زمین، دانشکده ریاضیات و علوم طبیعی، دانشگاه اسلو، نروژ

نشانی اینترنتی https://ijp.ui.ac.ir/article_26829_336081697c7f54d1f962fc3fec1baf5f.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات