این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش آب در کشاورزی، جلد ۳۴، شماره ۴، صفحات ۶۰۳-۶۱۴
عنوان فارسی بررسی عوامل موثر بر اضافه برداشت کشاورزان از منابع آب زیرزمینی در دشت زاوه- تربت‌حیدریه
چکیده فارسی مقاله کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک بیشتر به استحصال آب­های زیرزمینی وابسته است. بهره­برداری از ذخایر آب زیرزمینی در دشت زاوه- تربت­حیدریه بیشتر از پتانسیل تجدیدپذیر آبخوان بوده و لایه­های آب زیرزمینی در این منطقه دارای کسری مخزن است. به همین منظور، در این پژوهش با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده از مصاحبه با کشاورزان در این دشت (که از طریق نمونه­گیری خوشه­ای دومرحله­ای در سال 95-1394 انتخاب‌شده بودند) و به­کارگیری مدل توبیت (Tobit model)به روش دومرحله‌ای هکمن به بررسی عوامل مؤثر بر اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی پرداخته شد. نتایج الگوی دومرحله‌ای هکمن در مورد اضافه برداشت آب نشان داد که در مرحله اول متغیرهای توضیحی نوع کشت غالب، مالکیت شخصی و مالکیت سهم­بری چاه آب با اثر نهایی 35/0، 43/0 و 41/0، رابطه مستقیم؛ و متغیرهای عمق چاه، نوع کانال انتقال آب و کشت محصولات کم­آب رابطه معکوسی با اضافه برداشت داشتند. در مرحله دوم نتایج نشان داد که رابطه متغیرهای فاصله مزرعه تا چاه، درآمد سالیانه کشاورز و نوع کشت غالب با میزان اضافه برداشت، رابطه ای مستقیم و معنی­دار در سطح پنج درصد بود. بر این اساس، توجه بیشتر به عوامل فنی مؤثر در بهره‌برداری و مدیریت آب به همراه افزایش آگاهی کشاورزان در جهت مشارکت در اصلاح الگوی کشت، گامی مؤثر درزمینه کاهش اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی بوده و پیشنهاد می­شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله عوامل اقتصادی و اجتماعی، اضافه برداشت آب، الگوی توبیت، الگوی دومرحله‌ای هکمن،
عنوان انگلیسی Factors Affecting Groundwater Resources Overdraft by Farmers in Zaveh-Torbath Heydarieh Plain
چکیده انگلیسی مقاله Agriculture in arid and semiarid areas is dependent on groundwater extraction. Utilization of groundwater resources in Zaveh-Torbath Haydarieh plain is more than the aquifer's renewable potential, therefore, these resources have a reservoir deficit. To this end, in this study, using the information obtained from interviews with farmers in this plain, who were selected through cluster sampling in the year 2015-2016, and the use of the Tobit Model and the two-stage method of Hackman, factors influencing the extraction of groundwater resources were studied. The results of the two-stage Hackman model showed that, in the first stage, the explanatory variables including the dominant cultivation and personal and share ownership of water wells had a positive final effect of 0.35, 0.43 and 0.41, respectively, while variables of well depth, type of water transfer channel, and low yielding crops had a negative effect on overdraft of groundwater resources. In the second stage, the results showed that farm-to-well distance, farmer's annual income, and type of the dominant cultivation had a positive and significant effect at 5 percent on overdraft. Accordingly, paying more attention to the technical factors effective in water management, as well as raising farmers' awareness of their participation in improving cropping pattern, is an effective step in reducing overdraft of groundwater resources.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله عوامل اقتصادی و اجتماعی, اضافه برداشت آب, الگوی توبیت, الگوی دومرحله‌ای هکمن
نویسندگان مقاله علیرضا کرباسی |
استاد دانشگاه فردوسی مشهد

تکتم محتشمی |
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربت حیدریه

امین علیزاده |
استاد گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد

زهرا مقیمی |
دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه

نشانی اینترنتی https://wra.areeo.ac.ir/article_123502_db16ac1decaf60ed74baf8a64eafd59e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات