این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)، جلد ۱۴، شماره ۱، صفحات ۱۳۳-۱۵۴
عنوان فارسی ‌«محو در محو و فنا اندر فنا»‌ نقد شبکه مؤلفه‌های «محو و فنا و نیستی» در غزلیات عطار از دیدگاه زبان‌شناسی ساختارگرا ‌
چکیده فارسی مقاله در این پژوهش با مطالعه غزلیات عطار، فراوانی کاربرد مفاهیم و واژگان «محو»، «فنا»، «نیستی» و... بررسی شده‌ است. موضوع فنا در غزل عطار دارای دایره واژگانی متعدد و ساخت‌های زبانی در سطح‌های واج، واژه، گروه و جمله و فرم است؛ به‌حدی که اندیشه اصلی و محوری عطار در غزلیات، موضوع فناست؛ این موضوع ذهن و زبان شاعر را سرشار کرده و عناصر زبانی و معنایی بسیاری را در این شبکه جای داده که تاکنون از منظر زبان‌شناسی بررسی نشده است. در این پژوهش به روش اسنادیـکتابخانه‌ای و براساس دیدگاه‌های زبان‌شناسی ساختارگرا، این موضوع برجسته غزل عطار بررسی، دسته‌بندی و تحلیل شده است. عطار در محور هم‌نشینی و تداعی واژگانی، نمادها و تلمیحات و تعبیر‌های بسیاری را به موضوع پربسامد محو و فنای سالک و عاشق اختصاص داده است؛ شناخت این موارد از منظر زبان‌شناسی ساختارگرا دیدگاهی تازه به مخاطب خواهد داد. بنابر نتایج این پژوهش افزون‌بر تقابل‌ها و تضادها، تداعی معنایی و واژگانی، هم‌معنایی، باهم‌آیی اسمی (اسم+ اسم/ اسم + صفت) و... نیز عمیقاً نحو زبان غزل عطار را در بر گرفته است. این شاعر از تداعی آوایی و آوای «ف» نیز غافل نبوده است و از آن برای القای فنا بهره برده است. همچنین بسیار به اسطوره‌های فنا و مرگ‌مشتاقیِ دینی و عرفانی ـ مانند حضرت یحیی (ع)، امام حسین (ع)،ادریس و حسین منصور ـ در زمینه همین شبکه مفهومی اشاره‌ کرده است. اندیشه فنا چنان در فکر عطار نفوذ داشته که زبان غزلش سرشار از عناصر متعدد زبانی در این باره است و فرم و ساختار شبکه‌ای غزل، در بیشتر غزلیات، مرهون نظام‌مندی همین تمهیدات ساختارساز است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله غزلیات عطار، زبان‌شناسی ساختارگرا، ساختار غزل، ساختار بیت، فنا، محور هم‌نشینی و تداعی،
عنوان انگلیسی Fading in Fading and Finitude in Finitude:‎ Linguistic Criticism of the Network of ‘Fading, Finitude, and Inexistence ‎‎(Nonentity)’ in Attar’s (Sonnets)‎
چکیده انگلیسی مقاله Paying attention to the mystical language of Attar on the one hand and the study of the language of sonnets from the perspective of modern linguistic perspectives on the other hand could reveal the need for further research. The present study focuses on the frequency of using the concepts of ‘fading’, ‘finitude’, ‘inexistence’, and ‘existence’ in Attar’s sonnets. The concept of finitude in Attar’s sonnet is expressed by different structures, words, phrases, sentences, and forms so much that the main and major topic of his sonnet is apparently ‘finitude’ -- aconcept which in fact had occupied his mind and diction and resulted in applying various verbal and semantic elements in this network. This network has not been linguistically examined yet. Therefore, this study has examined it in Attar’s sonnets through documentary and library research, and based on general and structural linguistics. Accompanying and evoking concepts, Attar devoted many themes, symbols, allusions, and expressions to the frequent topic of a mystic (seeker) and lover’s fading and finitude. Identifying such cases via structural linguistics can offer the readers a new insight. Based on the results of this study, not only contrasting and antonymy, but also semantic evoking, synonymy, and nominal collocation (noun+ noun/ noun+ adjective, etc.) seem to influence Attar’s diction and discourse. However, he never ignored using the phonetic association of /f/ to express finitude. Besides, in this conceptual network, he referred a lot to the heroes of religious and mystical ‘finitude’ and ‘death seekers’ such as prophet John (AS), Imam Hussein (AS), Idris (AS), and Hussein Mansour. The results showed that the notion of ‘finitude’, ‘poverty’, and ‘existence’ occupied Attar’s mind so much that his sonnets’ diction is mainly devoted to express and illustrate numerous linguistic elements and images in this regard. Moreover, the structure and form of most of his sonnets depend on such systematic structural techniques.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله غزلیات عطار, زبان‏شناسی ساختارگرا, ساختار غزل, ساختار بیت, فنا, محور هم‏نشینی و تداعی
نویسندگان مقاله پروین رضائی |
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد، بروجرد، ایران

نشانی اینترنتی https://jpll.ui.ac.ir/article_25208_96163b62c8d5e0f1de3172170c7c1c3d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات