این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های حفاظت آب و خاک، جلد ۲۹، شماره ۲، صفحات ۴۷-۶۸
عنوان فارسی تعیین غلظت باقی‌مانده و بوم سم شناسی سموم آفت‌کش ارگانوفسفره در آب و خاک شالیزارهای شهرستان رودبار ‌استان گیلان
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: آب و خاک از اجزای مهم اکوسیستم بوده و کاهش کیفیت آنها موجب تأثیر بر محیط زیست و کشاورزی ‌می‌شود، لذا ضروری است تا اثرات آفت‌کش‌ها بر منابع آب و خاک مشخص شده و با تعیین سطوح غلظت باقی‌مانده آنها در اراضی ‌کشاورزی بویژه شالیزارها در جهت کنترل و مدیریت آنها اقدام شود. از این رو، هدف از از این مطالعه تعیین و ارزیابی سطح غلظت باقی ‌مانده آفت‌کش‌های ارگانوفسفره در نمونه‌های آب و خاک اراضی شهرستان رودبار و بررسی وضعیت اکوتوکسیکولوژی آنها می‌باشد.‌مواد و روش‌ها: در این تحقیق، تعدد 12 ایستگاه با استفاده از روش سیستماتیک تصادفی در اراضی شالیزاری شهرستان رودبار تعیین شد. ‌در مجموع، 24 نمونه شامل 12 نمونه آب و 12 نمونه خاک برداشت گردید. نمونه‌برداری از آب در بطری‌های 1 لیتری تیره رنگ و نمونه-‌برداری خاک از لایه سطحی مطابق با روش استاندارد انجام گرفت. تمامی نمونه‌ها درون یخدان حاوی یخ خشک به آزمایشگاه منتقل ‌شدند. اندازه گیری سموم آفت‌کش ارگانوفسفره با استفاده از روش استاندارد ‌EPA 8041b‎‌ صورت گرفت. تمامی آنالیزها توسط دستگاه ‌گازکروماتوگرافی با دتکتور جرمی در شرکت آریا شیمی شریف انجام شد. به منظور بررسی وضعیت اکوتوکسیکولوژی آفت‌کش‌ها از دو ‌پایگاه داده به نام‌های مرکز ملی اطلاعات آفت‌کش‌ها و پایگاه داده ویژگی‌های آفت‌کش‌ها استفاده شد. این دو پایگاه اطلاعاتی وابسته به ‌دانشگاه ایالتی اورگان، آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا و دانشگاه هرتفوردشایر می‌باشند. تحلیل آماری داده‌ها شامل تجزیه واریانس ‌با استفاده از آزمون آنووای یکطرفه، مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون دانکن، همبستگی به روش پیرسون و آنالیز مؤلفه‌های اصلی به ‌روش کوواریانس انجام شد. ‌یافته‌ها: بر اساس نتایج، در نمونه‌های آب و خاک اراضی شالیزاری رودبار تعداد 11 آفت‌کش ارگانوفسفره شناسایی گردید. اتیون (نام ‌تجاری ستیون) در خاک و دیازینون (نام تجاری بازودین) در آب دارای بیشترین مقدار غلظت باقی‌مانده بودند. ایستگاه‌های شیخعلی ‌طوسه1و2 و میرزاگلبند1 با مقدار 05/4، 99/3 و 49/3 میکروگرم بر کیلوگرم بیشترین مقدار بقایای سم اتیون در خاک را داشتند. همچنین، ‌ایستگاه‌های شیخعلی طوسه2، میرزاگلبند1 و حلیمه‌جان به ترتیب با 96/3، 71/1 و 68/1 میکروگرم بر لیتر دارای بیشترین مقدار آفت‌کش ‌دیازینون در نمونه‌های آب بودند. نتایج نشان داد که اراضی پایین‌دست در محدوده امام‌زاده هاشم در مقایسه با اراضی بالادست در محدوده ‌شهر رودبار دارای غلظت باقی‌مانده و بار آلودگی بیشتری هستند. میانگین غلظت باقی‌مانده در نمونه‌های خاک (987/0 میکروگرم بر ‌کیلوگرم) بیشتر از نمونه‌های آب (304/0 میکروگرم بر لیتر) بدست آمد. بر اساس نتایج آفت‌کش‌های دیازینون، متیل پاراتیون، آزینفوس ‌متیل، مالاتیون و اتیون در ایستگاه‌های مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری را نشان دادند. مقایسه میانگین غلظت باقی‌مانده آفت‌کش‌ها با ‌ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و اکوتوکسیکولوژی آنها نشان داد که از نظر پتانسیل خطر و سمیت برای آبزیان، غلظت آفت‌کش‌های ‌بتاموینفوس، مالاتیون (مالتوس) و آزینفوس متیل (گوزاتیون ام) به ترتیب با 043/0، 573/0 و 272/0 میکروگرم بر لیتر بسیار بالا بوده که این ‌آفت‌کش‌ها را در وضعیت خطر بالا و سمی برای آبزیان منطقه قرار داده است. ‌نتیجه‌گیری: استفاده بیش از اندازه از سموم در اراضی کشاورزی باعث ایجاد مشکلات زیست محیطی شده است. در نتیجه، پایش و ارزیابی ‌بقایای آفت‌کش‌ها در اراضی شالیزاری بسیار مهم بوده زیرا پساب‌های آلوده از مزارع برنج به طور مستقیم به رودخانه‌ها تخلیه می‌شوند. با ‌توجه به سطوح بالای غلظت باقی‌مانده برخی از آفت‌کش‌های ارگانوفسفره در منطقه ضروری است تا به منظور پیشگیری، کنترل و کاهش ‌آلودگی ضمن نظارت کارشناسان، دوره‌های آموزشی در مورد آشنایی کشاورزان با خطرات آفت‌کش‌ها برگزار گردد. همچنین به منظور ‌مبارزه غیر شیمیایی با آفات، پیشنهاد می شود که از زنبور تریکوگراما بصورت تریکوکارت جهت مبارزه با کرم ساقه خوار برنج، تله های ‌رنگی و مواد جلب کننده در شالیزارها استفاده گردد. ‌
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شالیزار، ارگانوفسفره، بوم سم‌شناسی، آفت‌کش، آلودگی. ‌،
عنوان انگلیسی Determination of residues concentration and ecotoxicology of organophosphorus pesticides ‎in soil and water of paddy fields of Rudbar County in Guilan province
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: Since water and soil are important components of the ecosystem ‎and their quality reduction affects the environment and agriculture, it is necessary to determine ‎the effects of pesticides on soil and water resources and determine their residual concentration ‎levels in the land. Agriculture, especially paddy fields, should be controlled and managed. ‎Therefore, the purpose of this study is to determine and evaluate the level of residual ‎concentrations of organophosphate pesticides in soil and water samples of Rudbar County and to ‎investigate their ecotoxicological status.‎Materials and Methods: In this study, the multiplicity of 12 stations was determined using a ‎systematic random method in the paddy lands of Rudbar County. In total, 24 samples including ‎‎12 water samples and 12 soil samples were collected. Water sampling was performed in 1-liter ‎dark-colored bottles and soil sampling was performed from the surface layer according to the ‎standard method. All samples were transferred to a laboratory in a freezer containing dry ice. ‎Organophosphate pesticides were measured using the EPA 8041b standard method. All analyzes ‎were performed by gas chromatography with the mass detector in Aria Shimi Sharif Company. To ‎study the ecotoxicological status of pesticides, two databases named National Pesticide ‎Information Center and Pesticide Properties Database were used. The two databases are affiliated ‎with Oregon State University, the US Environmental Protection Agency, and the University of ‎Hertfordshire. Statistical analysis of the data included analysis of variance using one-way ‎ANOVA test, comparison of means using Duncan's test, correlation using Pearson's method, and ‎analysis of principal components using the covariance method.‎Results: Based on the results, 11 organophosphate pesticides were identified in water and soil ‎samples of Rudbar paddy fields. Ethion in soil and Diazinon in the water had the highest residual ‎concentrations. Sheikh Ali Tues 1 and 2 and Mirzagolband 1 stations with the values of 4.55, ‎‎3.99 and 3.49 ug/kg had the highest amount of Ethion toxin residues in the soil. In addition, ‎Sheikh Ali Tues 2, Mirzagolband 1, and Halimeh-Jan stations with 3.96, 1.71, and 1.68 ug/L, ‎respectively, had the highest amount of Diazinon pesticide in water samples. The results showed ‎that the downstream lands in the area of Imamzadeh-Hashem compared to the upstream lands in ‎Rudbar city have a higher concentration and load of pollution. The mean concentration remaining ‎in soil samples (0.987 ug/kg) was higher than in water samples (0.304 ug/L). Based on the results ‎of pesticides Diazinon, Methyl Parathion, Azinphos Methyl, Malathion, and Ethion in the studied ‎stations showed a significant difference. A comparison of the mean residual concentrations of ‎pesticides with their physicochemical and ecotoxicological properties showed that in terms of ‎potential risk and toxicity for aquatic organisms, the concentrations of BetaMevinephos, ‎Malathion, and Azinphos Methyl pesticides were 0.043, 0.573, and 0.272 ug/kg, respectively. Has ‎been very high, which has put these pesticides in a situation of high and toxic danger to aquatic ‎organisms in the region.‎Conclusion: Extreme use of pesticides on agricultural land has caused environmental problems. ‎As a result, monitoring and evaluation of pesticide residues in paddy fields are very important ‎because contaminated effluents are discharged directly from rice fields into rivers, depending on ‎several factors. Due to the high levels of residual concentrations of some organophosphate ‎pesticides in the region, it is necessary to hold training courses on farmers' familiarity with the ‎dangers of pesticides to prevent, control, and reduce pollution under the supervision of experts. ‎Also, to fight non-chemically against pests, it is suggested to use the Trichogramma bee in the ‎form of Trichocart to fight the rice stem-eating worm, colored traps, and attractants in paddy ‎fields.‎
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شالیزار, ارگانوفسفره, بوم سم‌شناسی, آفت‌کش, آلودگی. ‏
نویسندگان مقاله بهروز آژ براگوری |
دانشجوی دکتری آلودگی محیط زیست، گروه علوم و مهندسی محیط زیست، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

حسن کریم زادگان |
نویسنده مسئول، گروه علوم و مهندسی محیط زیست، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

محسن محمدی گلنگش |
گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گیلان، صومعه‌سرا، ایران.

فاطمه شریعتی |
گروه علوم و مهندسی محیط زیست، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

لیلا اوشک سرایی |
گروه علوم و مهندسی محیط زیست، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

نشانی اینترنتی https://jwsc.gau.ac.ir/article_6168_c5a725c62b6222936372d73eb54399c6.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات