این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های خاک، جلد ۳۵، شماره ۲، صفحات ۱۱۹-۱۳۴
عنوان فارسی ارزیابی اثر حجم ترافیک بر آلودگی و خطر بالقوه بوم‌شناختی عناصر روی، سرب و نیکل در خاک‌های حاشیه برخی جاده‌های برون شهری همدان
چکیده فارسی مقاله انتشارات حاصل از ترافیک یکی از بزرگترین منابع آلودگی فلزات سنگین است که منجر به عدم تعادل بوم‌شناختی در خاک کنار جاده‌ای می‌شود. لذا، این پژوهش با هدف تعیین محتوی، ارزیابی آلودگی و خطر بالقوه بوم‌شناختی فلزات سنگین روی، سرب و نیکل در خاک‌های حاشیه برخی جاده‌های برون شهری همدان در سال 1398 انجام شد. بدین منظور، 63 نمونه خاک سطحی در طول 700 متر از یک قطعه 0/9 کیلومتری از جاده‌های گلتپه، رزن و کرمانشاه جمع‌آوری شد. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها ، محتوی عناصر در آن‌ها به‌روش طیف‌سنجی نوری پلاسمای جفت‌شده القایی (ICP-OES) اندازه‌گیری شد. همچنین، فاکتور آلودگی (CF)، شاخص زمین‌انباشتگی (Igeo) و خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی تجمعی (RI) محاسبه شد. پردازش آماری داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام یافت. بیشینه میانگین محتوی عناصر روی، سرب و نیکل در نمونه‌های خاک به‌ترتیب با 24/3 ± 122، 730/0 ± 4/26 و 360/0 ± 2/22 میلی‌گرم در کیلوگرم مربوط به ایستگاه‌های رزن، کرمانشاه و رزن و بیان‌گر تأثیر حجم ترافیک بود. با استناد به همبستگی مثبت و معنی‌دار بین عناصر روی و سرب و روی و نیکل نمونه‌های خاک به‌ترتیب در سطح معنی‌داری برابر با 05/0 و 01/0 می‌توان گفت که این عناصر منابع مشترک دارند. نتایج محاسبه شاخص‌های CF، Igeo و RI بیان‌گر کیفیت قابل ‌قبول خاک در ایستگاه‌های مورد مطالعه و عدم بروز مخاطره بوم‌شناختی بود؛ همچنین، میانگین مقادیر محاسبه شده عامل خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی احتمالی (Er) برای عناصر مورد مطالعه در نمونه‌های خاک دارای روند کاهشی ‌بصورت سرب > نیکل > روی بود. نتایج بدست آمده نشان داد که پایش منظم غلظت و ارزیابی خطرات بوم‌شناختی آلاینده‌های فلزی به منظور مدیریت و حفاظت خاک ضروری است
کلیدواژه‌های فارسی مقاله فلزات سنگین، فاکتور آلودگی، شاخص زمین انباشتگی، کیفیت خاک،
عنوان انگلیسی Evaluation of the Impact of Traffic Volume on Pollution and Potential Ecological Risk of Zn, Pb, and Ni in Suburban Roadside Soils in Hamedan, Iran
چکیده انگلیسی مقاله Traffic emissions are one of the largest sources of heavy metal pollution, leading to ecological imbalances in roadside soils. This study was conducted to determine the content and assess the pollution and potential ecological hazard of Zn, Pb, and Ni in some suburban roadside soils of Hamadan, in 2019. In so doing, 63 surface soil samples were collected along 700 m from a 9.0 km section of Goltepeh, Razan, and Kermanshah roads. After samples preparation, content of the elements was determined by induced coupled plasma optical spectroscopy (ICP-OES). Also, pollution factor (CF), geo-accumulation index (Igeo), and cumulative potential ecological risk (RI) were calculated. Statistical analysis was performed using SPSS software. The maximum mean content of Zn, Pb and Ni in the soil samples was 122 ± 3.24, 26.4 ± 0.730, and 22.2 ± 0.360 mg/kg for, respectively, Razan, Kermanshah, and Razan and indicated the effect of traffic intensity. The positive and significant correlation between Zn and Pb (p < 0.05) and Zn and Ni (p < 0.01) in the soil samples point to the common sources of these elements. The results of calculating CF, Igeo and RI indices showed acceptable soil quality in the studied stations and fell in the category of no ecological hazard. Moreover, the average values ​​of the calculated monomial potential ecological risk factor (Er) for the studied elements had a decreasing trend in the following order Pb > Ni > Zn. From the results of the current study, it may be concluded that regular monitoring of concentrations and assessment of ecological hazards of metal pollutions is necessary in order to manage and protect the soil quality.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله فلزات سنگین, فاکتور آلودگی, شاخص زمین انباشتگی, کیفیت خاک
نویسندگان مقاله نیره سادات حسینی |
دکتری تخصصی محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

سهیل سبحان اردکانی |
استاد علوم محیط‌زیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

نشانی اینترنتی https://srjournal.areeo.ac.ir/article_124559_e65883e41eed4fd1640463ba4e4fc27a.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات