این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های خاک، جلد ۲۷، شماره ۱، صفحات ۱-۱۱
عنوان فارسی تأثیر تغییر اقلیم بر شوری‌زایی در پهنه‌های مرکزی و شرق ایران
چکیده فارسی مقاله ایران کشوری است که در حال حاضر 34 درصد از وسعت آن را معضل شوری خاک و بیش از نیمی از آن را شرایط حاد محیطی (خشکی و کم آبی) احاطه نموده است. این تحقیق به بررسی رابطه بین شوری خاک و عوامل اقلیمی جهت تعیین اثرات تغییر اقلیم بر پدیده شوری‌زایی در کشور پرداخته است. در ابتدا از نقشه یک میلیونیم منابع و استعداد اراضی و داده‌های هواشناسی ایستگاه‌های سینوپتیک کشور استفاده و رابطه بین شوری خاک و پارامترهای مختلف اقلیمی با ضرایب رگرسیونی معنی‌دار (بین 56/0 تا 72/0) استخراج شد. سپس به کمک اطلاعات مربوط به بارندگی، دما و تبخیرتعرق حاصله از مدل‌های تغییر اقلیم (HadCM3) در دوره‌های آتی و تحت دو سناریوی مختلف (A2 و B2)، اقدام به پیش‌بینی شوری خاک در دهه‌های آتی شد. بر این اساس مشخص گردید که در سایه تغییرات اقلیمی محتمل در طی نود سال آینده، میزان شوری متوسط خاک بین 5/1 تا 7/4 دسی زیمنس بر متر افزایش خواهد داشت. همچنین در این تحقیق اقدام به بررسی عوامل اقلیمی حاکم بر پلایاهای واقع در فلات مرکزی ایران به عنوان عرصه‌های طبیعی شور و مناطق شاخص در شوری‌زایی اولیه شد و به کمک اطلاعات درازمدت ایستگاههای سینوپتیک کشور، شاخصهای خشکی یونپ و دمارتون برای آنها محاسبه گردید. بطور مشابه و به کمک اطلاعات مربوط به بارندگی، دما و تبخیرتعرق حاصله از مدل­های تغییر اقلیم (HadCM3)، اقدام به پیش‌بینی این شاخص‌ها در دهه‌های آتی شد. نتایج این مرحله از تحقیق نیز حاکی از اثرات معنی‌دار تغییر اقلیم بر حادتر شدن شرایط محیطی حاکم بر پلایا و به تبع آن افزایش شوری و وسعت این عرصه‌ها در آینده است. نتایج این تحقیق پیشنهادکننده اعمال استراتژی‌ها و راهکارهای مدیریتی برای مقابله با تشدید شوری‌زایی منابع خاک در آینده می‌باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اقلیم، شوری‌زایی، پلایا (دق)، شاخص‌های خشکی، HadCm3،
عنوان انگلیسی Impact of Climate Change on Salinization in Iran
چکیده انگلیسی مقاله Iran is now faced with salinity problems in about 34% of its area in addition to harsh conditions of climate in about half of the country. To develop correlations between soil salinity and climatic factors, 1:1000000 soil salinity map of Iran and long term meteorological data were used in this study. Mean soil salinity shows fair correlations with different climatic variables developed as simple and multiple linear regression models (R2 of 0.56 to 0.72). Since predictors of these regression-based models consisted of different climatic variables, the General Circulation Model (GCM) - derived data were found suitable to link to the models for projection of salinity in upcoming decades. Data of HadCM3 model obtained from IPCC-SRES scenarios of A2 and B2 were used for projection of monthly Tmin, Tmax, annual precipitation and evapotranspiration for the next nine decades. Predicted variables were inserted in the developed regressions to project future status of soil salinity. At country wide scale, results showed that for the upcoming 90 years, mean soil salinity may increase from 1.5 to 4.7 dS/m, based on different scenarios and time intervals. This paper also describes importance of climatic factors in generation of Iran’s main playas in addition to special hydrologic, geologic, and topographic attributes of these regions. Results of this study revealed that playa’s climate will shift to harsher conditions, as a result of climate change. This fact was confirmed via simulation of the well-known aridity indices (including De Martonne and UNEP indices) for the next nine decades. This also signals that global climate change is likely to increase salinity of the main lakes, wetlands, lagoons and playas of the country. Therefore, strategies to mitigate climate change consequences should be planned and executed, especially in agricultural lands of arid and semi-arid regions of the country.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله اقلیم, شوری‌زایی, پلایا (دق), شاخص‌های خشکی, HadCm3
نویسندگان مقاله حسن رحیمیان |
کارشناس تحقیقات آبیاری و زهکشی، مرکز ملی تحقیقات شوری

سمانه پورمحمدی |
کارشناس ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه یزد

یوسف هاشمی نژاد |
کارشناس ارشد خاکشناسی و عضو هیأت علمی مرکز ملی تحقیقات شوری

محمد علی مشکوه |
دکتری خاکشناسی و عضو هیأت علمی مرکز ملی تحقیقات شوری

نشانی اینترنتی https://srjournal.areeo.ac.ir/article_126216_5fba4530a9f483b7524bf31b904f61af.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات