این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های خاک، جلد ۲۶، شماره ۲، صفحات ۱۲۳-۱۴۴
عنوان فارسی توصیه و برآورد کود در ایران: چالش‌ها و راهکارها
چکیده فارسی مقاله تحلیل 50 ساله روند تغییرات سطح زیر کشت، تولید و منابع آب دشواری افزایش سطح زیرکشت و تمرکز بر تولید بیشتر در واحد سطح برای تأمین غذای مورد نیاز جمعیت رو به رشد را نشان می­دهد. این امر موجب فشار بیشتر بر منابع خاک و به مخاطره افتادن دستیابی به تولیدپایدار و امنیت غذا بوده و توجه به حاصلخیزی خاک به عنوان کلید پایداری را بیش از پیش آشکار می­نماید. مصرف بهینه کود (شیمیایی، آلی و زیستی) و تغذیه متعادل گیاه به عنوان مهمترین عوامل حاصلخیزکننده خاک از مهمترین دغدغه­های بخش کشاورزی است. در این راستا دو مقوله توصیه وبرآورد کود به عنوان حلقه های اولیه و پایه ای نظام توصیه، برآورد، تأمین، توزیع و مصرف کود در کشور مورد بررسی قرار گرفت. بررسی ملاک­های تشخیص وضعیت عناصر غذائی در خاک و گیاه و ارزیابی نتایج بیش از 20000 نمونه خاک نشان داد بالای 50 درصد خاک­های کشور دچار کمبود یک یا چند عنصر غذایی می­باشند. فقر مواد آلی از جمله مهمترین موانع پایداری حاصلخیزی خاک­ها و تولید پایدار می­باشد. از میان چهار راهبرد توصیه کود براساس آزمون خاک مشخص گردید تاکنون روش محدوه کفایت بیشترین سهم را در توصیه کودی کشور داشته و بدلیل کمبود اطلاعات سایر راهبردها شامل «انباشت تدریجی خاک از عناصر غذائی»، «نگهداشت عناصر غذایی خاک در یک محدوده معین» و «برقراری تعادل کاتیونی خاک» مورد توجه قرار نگرفته­اند. بررسی روند توصیه کود بیانگر گذار از توصیه عمومی و منطقه­ای به آزمون خاک همگام با تکمیل ساختار تحقیقاتی و آزمایشگاهی دارد به گونه­ای که از دهه 70 شمسی بستر سازی برای توصیه بر مبنای آزمون خاک آغاز گردیده است. علاوه بر آزمون خاک به عنوان پایه توصیه کودی، اهمیت لحاظ سایر شرایط اقلیمی (خشکی، گرما)، خاکی (شوری) و گیاهی (کارائی ارقام) و مدیریت­های زراعی (تناوب زراعی) در توصیه کودی نشان داده شد. خوشبختانه گام­های اولیه برای تلفیق این عوامل در مدل کامپیوتری توصیه کودهای شمیائی و آلی برداشته شده که نیاز به پژوهش­های تکمیلی دارد. از میان پنج مدل معرفی شده برای برآورد کود در ایران برآوردها عمدتأ مبتنی بر مدل گیاه محور بوده و روندی تکاملی را با توجه به افزایش اطلاعات از وضعیت حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه طی می­کند. مجموع برآوردها طی دهه­های اخیر بیانگر نیاز بیشتر به کود در کشور بوده و بایستی میان نیاز به کل کود و نحوه مصرف آن در خاک تمایز قائل شد. لذا سیاست استفاده بهینه (مصرف متناسب با نیاز خاک و گیاه) همچنان سیاست محوری در مصرف کود بوده و بایستی بسترهای لازم برای تحقق بیش از پیش آن فراهم گردد. تحقیقات آزمون خاک و اجرای آن با مشکلاتی مواجه است که نیازمند یک برنامه ملی در سطح کشور برای بکارگیری جدی آزمون خاک از طریق آزمایشگاه­های خاک و آب کشور و توزیع و مصرف علمی کود می­باشد. بدین ترتیب سیاست مصرف بهینه قابل تحقق بوده و می­توان به حفظ حاصلخیزی خاک، عملکرد مناسب و حفظ محیط زیست نائل گردید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله وضعیت حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه، آزمون خاک، راهبردهای توصیه بهینه کود، مدل‌های برآورد کود، روند مصرف کود،
عنوان انگلیسی Fertilizer Recommendation and Forecast in Iran: Challenges and Strategies
چکیده انگلیسی مقاله Analysis of the trends of the cultivated area, agricultural production, and water resources in the past 50 years shows that focus of agricultural development has to be on intensification to cope with the rising demands for food of the growing population in Iran. This means more pressure on soil resources, which threatens sustainable production and food security. It also shows the key role of soil fertility and balanced soil fertilization, which is the main concern of the agricultural sector as well. In this paper, fertilizer recommendation and forecast are investigated as the first and the main steps of fertilizer system including recommendation, forecast, supply, allocation and consumption. Considering soil and plant nutrient criteria and fertility evaluation of some 20,000 soil samples revealed that more than 50 percent of the cultivated soils suffer from the deficiencies of one or more nutrients. Furthermore, the low soil organic matter content is the main limitation factor of sustainable soil fertility and production. Among the four fertilizer recommendation approaches based on soil test, fertilizer recommendation in Iran is more based on the sufficiency range approach. Due to the lack of adequate data, the other approaches including build up, maintenance, and cation balance methods have been ignored, but should be considered in the future. Fertilizer recommendation trend shows a transition from the general and regional recommendation towards the soil test recommendation along with more attention to research and soil analysis. In addition to soil test as a base of fertilizer recommendations, other factors such as climate (drought, temperature), soil (salinity), plant (uptake efficiency) and agronomic management (rotation) should be considered in the fertilizer recommendations system. Fortunately, the first steps for integration of these factors are gathered in automated fertilizer recommendation program which needs more complete investigations. Among the five main fertilizers forecasting models in Iran, fertilizer estimation is more based on crop based model and has a generation trend due to more availability of soil and plant analysis data. This trend shows more fertilizer requirement in the future. However, it is necessary to distinguish between the total fertilizer requirement and its consumption at the farm. This means fertilizers consumption is not balanced in general, while balanced fertilization should be the main policy. There should be a national soil testing program in a way to include all stakeholders (private soil test lab, producers, etc) in fertilizer program. With the preparation of soil test infrastructure and facilitation of farmers' access to soil lab and appropriate fertilizer, balanced fertilization and, consequently, sustainable soil fertility, food security, and environmental protection could be achieved.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله وضعیت حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه, آزمون خاک, راهبردهای توصیه بهینه کود, مدل‌های برآورد کود, روند مصرف کود
نویسندگان مقاله محمد مهدی طهرانی |
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

محمدرضا بلالی |
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

فرهاد مشیری |
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

عبدالمحمد دریاشناس |
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

نشانی اینترنتی https://srjournal.areeo.ac.ir/article_126365_8e5ca52b605b642db06453d8370660c5.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات