این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های خاک، جلد ۲۶، شماره ۴، صفحات ۳۱۷-۳۲۶
عنوان فارسی رویارویی خشت و کشت برای تصرف اراضی کشاورزی در استان فارس
چکیده فارسی مقاله در سال­های اخیر احداث و توسعه کوره های آجرپزی بر روی اراضی کشاورزی همچون سایر موارد تغییر کاربری اراضی کشاورزی، نگرانی­های جدی را در سطح ملی بوجود آورده است. در عین حال داده ها و اطلاعات مستند کافی در مورد شدت عمل، پی­آمدها و تهدیدهای حاصل از این نوع تغییر کاربری اراضی در دسترس نیست. در این تحقیق، پراکنش جغرافیائی و قابلیت اراضی تبدیل شده به کوره های آجرپزی در دو دشت مهم کشاورزی مرودشت و کوار در استان فارس تعیین و اثرات این تغییر کاربری اراضی کشاورزی بر روی تولید و مسائل اجتماعی و زیست محیطی آن مورد بررسی قرار گرفت. پراکنش جغرافیائی و روند گسترش زمانی کوره­های آجرپزی بصورت نقشه رقومی با استفاده از لایه­های اطلاعاتی شامل تصاویر دریافتی از گوگل ارت(Google Earth) و عکس­های هوائی سال­های مرجع تعیین شد. برای تعیین قابلیت کاربری اراضی برای کشاورزی، از داده­های حاصل از تشریح مورفولوژیکی و تجزیه آزمایشگاهی نمونه­های خاک نیمرخ­های مطالعاتی در دو دشت مورد مطالعه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سیستم اطلاعات جغرافیائی (Arc GIS) انجام شد. مساحت فعلی اشغال شده توسط کوره­های آجرپزی پس از چهار دهه فعالیت در دشت مرودشت 560 و در دشت کوار 740 هکتار می­باشد. این ارقام به ترتیب یک افزایش 3 و 8 برابری را نسبت به سال 1372 در این دو دشت نشان می­دهد. افزایش سطح در دشت مرودشت بیشتر مربوط به خاکبرداری های انجام شده بین کوره­های قدیمی و در دشت کوار به دلیل بلعیدن بخش­های جدیدی از اراضی کشاورزی در مرکز و شمال این دشت است. اراضی تغییر کاربری یافته دارای خصوصیات مناسب برای کشاورزی بوده و در سیستم طبقه بندی ارضی، غالباً در کلاس IIS قرار می­گیرند. روند کنونی تغییرات نشان می­دهد در آینده نزدیک مساحت بیشتری از اراضی مستعد دشت­های مورد مطالعه از چرخه تولید خارج شده و علاوه بر تهدید جدی برای پایداری تولید، مشکلات عمده­ای را به لحاظ اجتماعی و زیست محیطی در این مناطق بوجود خواهد آورد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تغییر کاربری اراضی، کوره پزخانه‌ها، قابلیت اراضی، محیط زیست، سیستم های اطلاعات جغرافیائی، استان فارس،
عنوان انگلیسی Competition between Clay Brick and Farming for Agricultural Lands in Fars Province
چکیده انگلیسی مقاله Recently, concerns about conversion of agricultural lands to brick factories have come to the fore. In Iran, few studies have been focused on this issue. This study was conducted to (1) determine the areal extent and magnitude of agricultural lands which have been converted to brick factories in Marvdasht and Kavar plains in Fars Province, and (2) investigate the environmental consequences of brickworks. The aerial photos of the study areas acquired in 1993 and 1955 were used to verify the status of land under brick factories in the past. Google Earth facilities were used to locate the brick factories and map their geographic distribution in 2011. To determine the capacity of the converted lands, several soil profiles were studied in the converted agricultural lands. Data integration was done using Arc GIS software. The number of brick factories and the land areas they occupy have grown dramatically in recent years. Currently, the land swallowed by brick factories covers 560 and 740 ha in Marvdasht and Kavar plains, respectively. The converted land areas show a three-time growth in Marvdasht plain and an eight-time growth in Kavar plain since 1993. Soil survey investigations during fieldwork revealed that most of the converted surfaces belong to class II land with slight limitations for farming. The opportunity to annually produce about 8000 tons of wheat on about 1300 ha of the converted lands has been lost, as a result of improper land use change in Marvdasht and Kavar plains. Land use change by brick factories is a threat to agricultural production in Fars Province. Moreover, intensified brick production has increased adverse environmental effects by augmenting land, water and air pollution. If continued, brickworks not only will consume vast areas of prime agricultural lands, but also, the added value of the agricultural lands will persuade the farmers to sell their lands and immigrate to big cities.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تغییر کاربری اراضی, کوره پزخانه‌ها, قابلیت اراضی, محیط زیست, سیستم های اطلاعات جغرافیائی, استان فارس
نویسندگان مقاله محمد جمشیدی |
عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج

عزیز مومنی |
دانشیار پژوهش و عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج

غلامرضا زارعیان |
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس

کامران افتخاری |
استادیار و عضو هیأت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج

نشانی اینترنتی https://srjournal.areeo.ac.ir/article_126409_2c96e472cf796d080a3964c86594d6fa.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات