این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های خاک، جلد ۱۹، شماره ۱، صفحات ۱۲۹-۱۴۱
عنوان فارسی اثرات متقابل شوری و کودهای ازتی بر رشد و ترکیب شیمیایی سورگوم
چکیده فارسی مقاله اثرات متقابل شوری و حاصلخیزی بر تولید بهینه گیاه در خاک‌های شور اهمیت فراوان دارد. این اثرات مآلا‍ً وضعیت عناصر غذایی در بافت‌های گیاهی را متأثر می‌سازد. به منظور بررسی واکنش گیاه سورگوم(Sorghum bicolor L. Moench) به منابع و مقادیر متفاوت کود ازتی در سطوح مختلف شوری و مطالعه اثرات متقابل شوری و کودهای ازتی بر غلظت عناصر معدنی در گیاه سورگوم، آزمایشی فاکتوریل با دو فاکتور شوری آب آبیاری (5 سطح) و کود ازتی (8 سطح) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سـه تـکرار و بـه صـورت گلدانی انجـام شد. پنج سطح شـوری آب با تیمارهای آب غیرشور ( یا تیمار شاهد آب) و شوری‌های 6 ()، 8 ()، 10 () و 12() دسی‌زیمنس بر متر اعمال گردید. فاکتور کود شامل هشت سطح تیمار بدون مصرف کود ()، تیمار کود پایه و بدون مصرف کود ازتی ( یا تیمار شاهد کود)، تیمارهای اوره در سطوح ‌اول تا سوم () و تیمارهای نیترات آمونیم در سطوح اول تا سوم () بود. کوددهی ازتی در سه سطح 114، 137 و 160 کیلوگرم ازت عنصری در هکتار و بصورت تقسیط اعمال شد. گیاهان مربوط به تیمارهای C3 و C4 به دلیل سوختگی کلر از آزمایش خارج شدند. سایر تیمارها در هفته یازدهم از سطح خاک جدا شدند. درصد سبز شدن، وزن مرطوب، وزن خشک، ارتفاع بوته و سطح برگ اندازه‌گیری شد. غلظت عناصر ازت، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، کلر، سدیم، همچنین جذب ازت، پتاسیم، کلسیم و منیزیم اندازه‌گیری و محاسبه شد. نتایج نشان داد با افزایش شوری، درصد سبز شدن، وزن مرطوب، وزن خشک، سطح برگ و ارتفاع بوته سورگوم بطوری معنی‌دار کاهش یافت (). لیکن پاسخ آن به کود ازتی در سطوح مختلف شوری متفاوت ‌بود. در سطح شوری C0، بالاترین وزن خشک مربوط به سطح سوم کود ازتی بود، حال آنکه بیشترین مقدار وزن خشک در سطوح شوری C1 و C2 به ترتیب مربوط به سطوح دوم و اول کوددهی ازتی بود. بنابراین، مصرف کود ازتی در تیمارهای شور به مقداری کمتر از آنچه در خاکهای غیرشور مرسوم بوده، واکنش مثبت سورگوم را به همراه داشت. در شرایط غیرشور گیاه به افزودن کود ازتی پاسخ مثبت داد، لیکن با افزایش شوری پاسخ مثبت گیاه در سطوح کمتر کود ازتی بود. با افزایش شوری، غلظت‌ عناصر ازت، کلسیم، منیزیم، سدیم و کلر در اندام هوایی افزایش و غلظت پتاسیم و جذب عناصر ازت، کلسیم، منیزیم و پتاسیم کاهش یافت. در تیمارهای آب شور کوددهی ازتی باعث کاهش غلظت سدیم، کلر و افزایش غلظت پتاسیم در بافت گیاهی شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شوری، کود ازتی، اوره، نیترات آمونیم، سورگوم، ازت، پتاسیم، کلر، سدیم، کلسیم، منیزیم،
عنوان انگلیسی Interactive Effect of Salinity and Nitrogen Fertilizers on Growth and Composition of Sorghum
چکیده انگلیسی مقاله The optimum use of fertilizers under saline conditions is essential for maximum crop production. several studies have shown that salinity level and fertilizer rates interact to affect yields. This effect may be related to the nutrients status of plant tissues. The objective of this study was to investigate the interactive effects of salinity and nitrogen fertilizer on growth, yield and the concentration of nutrients in sorghum (Sorghum bicolor L. Moench). Consequently, a randomized complete block factorial experiment with 3 replications was conducted. Ten sorghum seeds were sown at 3cm depth in each pot. The applied irrigation water was 50 percent more than the consumptive use of plants to achieve the target leaching fraction. Irrigation waters consisted of C0, C1, C2, C3 and C4, corresponding to 0.6, 6, 8, 10 and 12 dSm-1, respectively. The fertilizer treatments consisted of F0 (no fertilizer), N0 (control: just triple superphosphate as a base fertilizer without any N- fertilizers), U1(114 Kg/h urea N-), U2 (137 Kg/h N-urea), U3 (160 Kg/h urea N-), A1 (114 Kg/h ammonium nitrate), A2 (137 Kg/h N-ammonium nitrate) and A3 (160 Kg/h ammonium nitrate- N). All the fertilizers were applied on two plants. The plants that received water with ECs of 10 and 12 dSm-1 were eliminated from the experiment after 7 and 9 weeks, respectively, due to chloride toxicity. The remaining plants were harvested during the flowering stage, 77 days after seeding. The plant height, fresh weight, dry weight and the leaf area were measured as the growth indices and nitrogen, potassium, calcium, magnesium, sodium and chloride contents of whole plants were measured. The results indicated that both the emergence and growth rates decreased significantly by increasing salinity. The plant response to N fertilizers appeared to be different at each salinity level. The maximum production at C0 salinity level was obtained for N-3, while at C1 and C2 treatments, the maximum production were obtained with N-2 and N-1 treatments, respectively. In C1 to C4, There was no significant difference between the two applied N-sources. The concentrations of N, Ca, Mg, Na and Cl in plant tissues increased by increasing soil salinity. While K concentration and the uptake of N, K, Ca and Mg decreased. Nitrogen fertilization in treatments with saline water caused decrease in the concentration of sodium and chloride and increase in the concentration and uptake of potassium in plant tissues.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شوری, کود ازتی, اوره, نیترات آمونیم, سورگوم, ازت, پتاسیم, کلر, سدیم, کلسیم, منیزیم
نویسندگان مقاله انسیه اسماعیلی |
کارشناس ارشد خاکشناسی

مهدی همایی |
دانشیار

محمّدجعفر ملکوتی |
استاد دانشگاه تربیت مدرس

نشانی اینترنتی https://srjournal.areeo.ac.ir/article_127429_66924b59bfae06aa6fce7f4772954616.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات