این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های دانش زمین، جلد ۱۲، شماره ۳، صفحات ۱۴۴-۱۶۳
عنوان فارسی ارزیابی خطر فرسایش آبی حوزه آبخیز کسیلیان با مدل ایکونا و فناوری‌های RS و GIS
چکیده فارسی مقاله رشد و توسعه فعالیت‌های بشری همراه با تغییر کاربری اراضی، تخریب منابع و متعاقب آن فرسایش خاک در طولانی مدت مانع توسعه پایدار محیط زیست خواهد شد. در این پژوهش با هدف بررسی خطر فرسایش و شناخت مناطق حساس به فرسایش آبی در حوزه‌ آبخیز کسیلیان، از فن‌آوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در چارچوب مدل ایکونا استفاده گردید. این مدل با 4 لایه شیب، زمین­شناسی، پوشش گیاهی و کاربری اراضی آغاز و با تهیه دو لایه فرسایش پذیری و حفاظت خاک، پتانسیل خطر فرسایش را مورد ارزیابی قرار داد. حوزه مورد مطالعه با وجود کلاس شیب خیلی زیاد و سازند شمشک با خاک­های حساس به هوازدگی، در کلاس فرسایش‌پذیری زیاد قرار دارد. اما وسعت بالای کلاس متوسط و خیلی زیاد حفاظت همراه با پوشش جنگل فرسایش را تعدیل کرده است. در مجموع، 26/26 درصد در کلاس متوسط خطر فرسایش، 44/25 درصد در کلاس خطر فرسایش کم، 83/18 درصد در کلاس خطر فرسایش خیلی کم، 55/18 درصد نیز در کلاس خطر فرسایش زیاد و 92/10 درصد از سطح حوزه کسیلیان نیز در کلاس خطر فرسایش خیلی زیاد قرار دارد. مرتع و قسمت­هایی از اراضی کشاورزی در رتبه اول وسعت کلاس خطر فرسایش خیلی زیاد و بخش­های جنوبی اراضی جنگلی در کلاس خطر فرسایش زیاد قرار گرفته­اند. این مدل می­تواند مناطق مستعد فرسایش را با حداقل زمان، با سرعت و دقت کافی در حوزه­های آبخیز نشان دهد و برای تصمیم­گیران و برنامه­ریزان حفاظت خاک در حوزه­های آبخیز فاقد آمار مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله پتانسیل خطر فرسایش، تغییر کاربری اراضی، توسعه پایدار، فرسایش آبی، فرسایش پذیری،
عنوان انگلیسی Water erosion risk assessment in the Kasilian watershed with ICONA model and GIS/RS techniques
چکیده انگلیسی مقاله Extended abstract Introduction Awareness of the soil erosion risk in watersheds makes it possible to identify critical areas and prioritize management and conservation programs. Due to the lack of accurate and acceptable information about the small amount of soil erosion in watersheds, it is often necessary to estimate the sensitivity or potential of different areas of the watershed in terms of the severity of soil erosion. The use of new RS/GIS techniques along with modeling processes such as soil erosion accelerates the recognition, control and management of natural resources. Among the many methods for predicting erosion using RS/GIS, the ICONA model simulation results are widely accepted. The ICONA model is one of the simplest and most flexible qualitative methods for assessing erosion risk map. This model is an erosion risk assessment method that uses qualitative decision rules and hierarchical organization of the four main inputs. The erosion risk map prepared with the ICONA model can be used as a reliable framework for erosion risk assessment. This model with its flexibility can be used in decision making to solve the problems of soil erosion and degradation in specific conditions of each country or study area. The purpose of this study is to apply the ICONA qualitative model and the use of RS/GIS techniques to assess the potential for erosion risk in the Kasilian watershed (representing large areas of mountainous and forested parts of northern Alborz in Iran). Materials and methods In this study, with the aim of investigating the risk of erosion and identifying areas sensitive to water erosion in the Kasilian watershed, remote sensing and GIS techniques were used in the framework of the ICONA model. The ICONA model consists of seven stages. This model starts with 4 layers of slope, geology, vegetation and land use and by preparing two layers of soil erodibility and soil protection maps, has identified and evaluated the potential for erosion risk in different land uses. Study area Kasilian watershed with an area of ​​6750 hectares in the geographical range of Alborz. It lies within the latitudes of 35° 58′ 45′′ to 36° 07′ 45′′ north, and longitudes of 53° 01′ 30′′ to 53° 17′ 30′ east and south of Savadkooh city. It is located in Mazandaran province. This area represents large areas of mountainous and forested parts of northern Alborz in Iran. Land use of Kasilian watershed mainly includes forests, pastures, agriculture, residential and rock outcrops. Results and discussion Due to its morphological and topographic characteristics, Kasilian watershed is an area with high density and elongation with a large area of ​​very high slope class (20-35%), formations sensitive to water erosion (Shemshak formation), soil with heavy to semi texture heavy and hydrological group of soil is C. Therefore, erosion is predicted and observed in sensitive areas of the study area. Findings of the study in the area show that high vegetation has moderated the slope effect, in general, the highest level of erosion risk class is in the middle class. At the same time, the southern and higher parts of the forest lands of Kasilian watershed are in high risk of erosion due to reduced vegetation and slope. The findings also showed that the risk of erosion is very high in rangelands with high slope and low protection. The rock outcrop lands that exist in the upper elevations of the study area have a slope of more than 35%. These lands are in a very low erosion risk class. In fact, higher slopes can also provide a natural protection against soil erosion. Conclusion In total, 26.26% is in the medium erosion risk class, 25.44% in the low erosion risk class, 18.83% in the very low erosion risk class, 18.55% in the high erosion risk class and 10.92% is of very high erosion risk class. Rangelands and parts of agricultural lands rank first in the extent of the erosion risk class. The southern parts of the forest lands (with reduced vegetation cover) are in the high erosion risk class. This model can be used as a reliable framework for erosion risk assessment and can identify areas prone to erosion with a minimum parameter, cost and time reduction, accuracy and good flexibility.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله پتانسیل خطر فرسایش, تغییر کاربری اراضی, توسعه پایدار, فرسایش آبی, فرسایش پذیری
نویسندگان مقاله حسین اسمعیلی قلزم |
گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

حسن احمدی |
گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

ابوالفضل معینی |
گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

بهارک معتمدوزیری |
گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://esrj.sbu.ac.ir/article_100753_99f7a2457cb756c4b9f7bcdad89a72cf.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات