این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های دانش زمین، جلد ۱۱، شماره ۳، صفحات ۲۴۵-۲۶۲
عنوان فارسی بررسی جزایر حرارتی تبریز با رویکرد زیست‌پذیری شهری
چکیده فارسی مقاله یکی از مهم­ترین جنبه­های رشد سریع و بدون برنامه­ریزی شهری، کاهش سطح پوشش گیاهی است که اغلب با سطوح غیرمجاز مانند ساختمان­ها و سایر سطوح نفوذ ناپذیر جایگزین می­شود. کلانشهر تبریز، یکی از مناطق شهری مهم است که با رشد سریع در شمال­غرب ایران واقع شده است. در این مطالعه، تغییرات زمانی- مکانی دمای سطح زمین (LST) با استفاده از داده­های ماهواره LANDSAT7 سنجنده ETM+برای یک دوره 15 ساله (2013-1999) با هدف زیست­پذیری شهر تبریز و دسته­بندی جزایرحرارتی شهری مطالعه شد. برای محاسبه UHI از رویکرد تکاملی فرکتال ویژه (FNEA) و همچنین برای وضعیت زیست محیطی شهری از روش قیاسی وضع بحرانی زیست‌محیطی (ECI) براساس LST و NDVI استفاده شد. نتایج نشان داد متوسط LST در کلان­شهر تبریز بین 30 تا 43 درجه سلسیوس است و از سال 2010 به بعد بر مقدار انحراف معیار دمای سطح زمین افزوده شد؛ به­ طوری که مقدار بیش ­از 4 درجه سلسیوس نیز برای LST مشاهده شد. تحلیل منطقه­ای دما و پارامترهای موثر آن در کلان شهر تبریز نشان از همبستگی معنی داری بین LST با NDVI (منفی) و مناطق ساخته شده­ شهری (مثبت) وجود دارد. مهم­ترین جزایر حرارتی شهری تبریز که با استفاده از روش FNEA آشکار شدند در فرودگاه تبریز، مناطق مسکونی پر تراکم همچون ملازینال، مناطق صنعتی جنوب غربی و پایانه­های شهری تبریز دیده می­شوند. شاخص ECI نشان داد سال­های 2002، 2003 و 2009 بیش­­ترین مناطق طاقت‌فرسا را دارند؛ مقادیر SUHI و ECI در کلان شهر تبریز دارای تطابق مکانی هستند؛ لذا فضاهای سبز می­توانند به بهبود پایداری محیطی کلان­شهر تبریز برای زیست پذیری شهری کمک شایان توجهی کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله جزایر حرارتی شهری، دمای سطح زمین، روش FNEA، زیست پذیری شهری، کلان‌شهر تبریز،
عنوان انگلیسی بررسی جزایر حرارتی تبریز با رویکرد زیست‌پذیری شهری
چکیده انگلیسی مقاله    یکی از مهمترین جنبه­های رشد سریع و بدون برنامه­ریزی شهری، کاهش سطح پوشش گیاهی است که اغلب با سطوح غیرمجاز مانند ساختمان­ها و سایر سطوح نفوذ ناپذیر جایگزین می­شود. کلانشهر تبریز، یکی از مناطق شهری مهم است که با رشد سریع در شمال­غرب ایران واقع شده است. در این مطالعه، تغییرات زمانی- مکانی دمای سطح زمین (LST) با استفاده از داده­های ماهواره LANDSAT7 سنجنده ETM+برای یک دوره 15 ساله (2013-1999) مطالعه شد. برای محاسبه UHI از رویکرد تکاملی فرکتال ویژه (FNEA) و همچنین برای وضعیت زیست محیطی شهری از روش قیاسی وضع بحرانی زیست‌محیطی (ECI) بر اساس LST و NDVI استفاده شد. نتایج نشان داد متوسط LST در کلان­شهر تبریز بین 30 تا 43 درجه سلسیوس است و از سال 2010 به بعد بر مقدار انحراف معیار دمای سطح زمین افزوده شد؛ بطوریکه مقدار بیش ­از 4 درجه سلسیوس نیز برای LST مشاهده شد. تحلیل منطقه­ای دما و پارامترهای موثر در آن در کلان شهر تبریز نشان از همبستگی معنی داری بین LST با NDVI (منفی) و مناطق ساخته شده­شهری (مثبت) وجود دارد. مهم­ترین جزایر حرارتی شهری تبریز که با استفاده از روش FNEA آشکار شدند در فرودگاه تبریز، مناطق مسکونی پرتراکم همچون ملازینال، مناطق صنعتی جنوب غربی و پایانه­های شهری تبریز دیده می­شوند. شاخص ECI نشان داد سال­های 2002، 2003 و 2009 بیش­­ترین مناطق طاقت‌فرسا را دارند؛ مقادیر SUHI و ECI در کلان شهر تبریز دارای تطابق مکانی هستند؛ لذا فضاهای سبز می­توانند به بهبود پایداری محیطی کلان­شهر تبریز برای زیست پذیری شهری کمک شایان توجهی کند.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله جزایر حرارتی شهری, دمای سطح زمین, روش FNEA, زیست پذیری شهری, کلان‌شهر تبریز
نویسندگان مقاله محمود احمدی |
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

محمد آزادی مبارکی |
گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://esrj.sbu.ac.ir/article_97406_8d3815d2cf0702a5de58a4028b258e81.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات