این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل، جلد ۲۹، شماره ۳، صفحات ۵۳-۷۲
عنوان فارسی شناسایی و رتبه‌بندی مؤلفه‌های مؤثر بر ارزیابی عملکرد طرح‌های جنگلداری
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: جنگل‌ها به‌عنوان بخش مهمی از منابع تجدیدشونده، در رشد اقتصادی و توسعه پایدار هر کشور نقش مهمی ایفا می-کنند. بنابراین اجرای برنامه‌های مدیریتی صحیح که لازمه آن شناخت کافی از این منابع است، در جهت مدیریت اصولی جنگل‌ها ضروری است. یک طرح جنگلداری باید ضامن تولید کالا و خدمات بدون آسیب جدی به ارزش‌های جنگل و آینده تولید در جنگل باشد. به‌این ترتیب یک طرح مدیریتی زمانی موفق خواهد بود که جنبه‌های مدیریتی آن در ابعاد مختلف علمی، اکولوژیکی، اجرایی، اقتصادی و اجتماعی در کنار هم قابل دستیابی باشد و تعادل بین این جنبه‌ها پیش‌بینی و اجرا شود، اگرچه دستیابی به این تعادل بسیار سخت است. هدف کلی این پژوهش شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر عملکرد طرح‌های جنگلداری کشور و رتبه‌بندی آنها از دیدگاه متخصصان بود.مواد و روش‌ها: به‌این منظور از روش دلفی فازی بر مبنای داده‌های ذهنی افراد خبره در سطح سه بعد، 1- علمی (7 مؤلفه)، 2- مدیریتی- اجرائی (18 مؤلفه) و 3- قانونی (9 مؤلفه) و در نهایت، براساس وزن نهایی عوامل، به‌ترتیب از بیشترین تا کمترین مقدار ارزش درجه اهمیت عوامل، استفاده شد. دلفی فازی روشی است که در آن داده‌های ذهنی افراد خبره با استفاده از تحلیل‌های آماری به داده‌های تقریباً عینی تبدیل می‌شوند و این روش منجر به اجماع در تصمیم‌گیری و رسیدن به یک نقطه با ثبات می‌شود. در این روش ابتدا از افراد خبره خواسته شد تا پیش‌بینی خود را به‌صورت اعداد فازی مثلثی در قالب حداقل و حداکثر اهمیتی که مدنظر دارند در پرسشنامه وارد کنند. سپس دسته اعداد فازی تشکیل و تجمیع نظرات محاسبه شد.نتایج: نتایج مؤلفه‌های علمی مؤثر بر عملکرد طرح‌های جنگلداری از دیدگاه متخصصان نشان داد که مؤلفه هماهنگی و ارتباط بین ساختارهای علمی اجرایی و قانونی با وزن نهایی 181/0، بیشترین وزن نهایی و درجه اهمیت بالا را داشت. مؤلفه وابستگی زیاد ساکنان جنگل‌ها و معیشت آنها به بهره‌برداری از منابع طبیعی با وزن نهایی 086/0 اولویت اول در میان مؤلفه‌های مدیریتی–اجرایی بود. مؤلفه-های قانونی مؤثر بر عملکرد طرح‌های جنگلداری از دیدگاه متخصصان نیز شامل مشخص بودن ناظر طرح و فعال بودن ناظر و توجه به گزارشات او و همچنین مؤلفه تخریب و تجاوز به جنگل و قاچاق چوب هر کدام با وزن نهایی 150/0 به‌طور مشترک بیشترین وزن نهایی را داشتند.نتیجه‌گیری: اگرچه که روش واحدی برای ارزیابی و تعیین معیارها و شاخص‌های اثربخشی مدیریت جنگل وجود ندارد اما پژوهش در زمینه تشخیص اولویت‌ها به‌ویژه به تفکیک طرح‌های جنگلداری در مناطق مختلف کشور کمک قابل ملاحظه‌ای به ارزیابی، بهبود عملکرد، تصمیم‌گیری درباره روند آینده اجرا یا توقف طرح‌ها و یا تغییر رویه از بهره‌برداری به حفاظت خواهد کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دلفی فازی، مدیریت پایدار جنگل، معیار،
عنوان انگلیسی Identifying and ranking the components affecting the performance evaluation of forestry plans
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: Forests are the main part of renewable resources and play an influential role in economic change and sustainable development. Therefore, sufficient knowledge of these resources is essential for the appropriate management of forests. A forestry plan must guarantee the production of goods and services without seriously damaging the values of the forest and the future of forest production. In this way, a management plan will be successful in the various aspects such as scientific, ecological, executive, economic, and social dimensions that can be achieved together. The balance between these aspects will be predicted and implemented, although it is hard to achieve this balance. The general purpose of this study was to identify the components affecting the performance of forestry projects in Iran and rank them from the perspective of experts to stop the implementation of forestry projects based on these criteria.Materials and Methods: For this purpose, Fuzzy Delphi method based on the data from experts opinions at the three criteria level, 1- scientific criterion (included 7 component), 2- managerial-executive criterion (included 18 component) and 3- legal criterion (included 9 component) and Finally, based on the final weight, the highest to the lowest value of the importance of the factors were used, respectively. Fuzzy Delphi is a method in which the mental data of experts is transformed into almost objective data using statistical analysis. This method leads to a consensus in decision-making and reaching a stable point. In this method, experts were first asked to enter their predictions in the form of triangular fuzzy numbers in the form of a minimum and maximum importance in the questionnaire. Then a group of fuzzy numbers is formed and calculated by the aggregation of ideas.Results: The results of scientific component showed that the coordination and communication between the scientific, executive and legal factors with a final weight of 0.181 had the highest degree of importance. The component of the high dependence of forest dwellers' livelihoods on the utilization of natural resources with a final weight of 0.866 was the first priority among management-executive component. The specificity of the project supervisor and the observer's activity and attention to the reports, as well as the forest destruction and wood smuggling with a final weight of 0.150 had the highest final weight as the legal component. Conclusion: Although there is no single method for evaluating and determining the criteria and indicators for the effectiveness of forest management, research on identifying priorities, especially for forestry projects in different parts of the country, has significantly helped to evaluate, improve performance, deciding on the future period of implementation or stop or change procedures to protect activities.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دلفی فازی, مدیریت پایدار جنگل, معیار
نویسندگان مقاله رؤیا عابدی |
گروه جنگلداری/ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر /دانشگاه تبریز

طوبی عابدی |
پژوهشکده محیط زیست، جهاددانشگاهی

نشانی اینترنتی https://jwfst.gau.ac.ir/article_6242_7a7db52ca2f993ee56519aca85fdedac.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات