این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، جلد ۱۵، شماره ۴۵، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد دانه و بررسی برخی از ویژگیهای زراعی ژنوتیپ‌های نخود زراعی (Cicer arietinum L.)، در شرایط دیم
چکیده فارسی مقاله چکیده مبسوط مقدمه و هدف: با توجه به افزایش بیرویه جمعیت و شرایط نامساعد محیطی و بخصوص تنش­های متنوع و معضل کم­آبی، ارزیابی ژنوتیپ­های گیاهی در محیط­های متنوع، امری اجتناب­ناپذیر است. اثر متقابل یا برهمکنش ژنوتیپ محیط می­تواند بعنوان ابزاری در دست اصلاح­گران گیاهی قرار گیرد تا به کمک آن بهترین ژنوتیپ­ها/ارقام را در محیط­های رشد گیاهان (در یک یا چندسال) برگزینند. مواد و روش­ها: این آزمایش به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه، بر روی 108 ژنوتیپ نخود زراعی در سالهای زراعی 1398-1397، 1398-1399 و 1400-1399 در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی اجرا گردید. با اجرای دقیق عملیات کاشت، داشت و برداشت، در طی دوران رشد و پس از برداشت صفات عملکرد دانه، وزن صد دانه، ارتفاع بوته، تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، تعداد روز تا رسیدگی، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه اصلی یادداشت برداری گردید. یافته ­ها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که بین ژنوتیپ­ها از لحاظ صفات ارتفاع بوته، عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته و تعداد شاخه اصلی اختلاف معنی­دار وجود داشت. مقایسه میانگین عملکرد دانه نشان داد ژنوتیپ شماره 10 دارای بالاترین مقدار عملکرد (038/54گرم) بود. ﻣﻌﻨﻲدار شدن اﺛﺮ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ژﻧﻮﺗﻴﭗ × ﻣﺤﻴﻂ، مبین واﻛﻨﺶ ﻣﺘﻔﺎوت ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮده و لذا اﻣﻜﺎن ﺗﺠﺰﻳﻪ ﭘﺎﻳﺪاری ژﻧﻮﺗﻴﭗﻫﺎ وﺟﻮد داﺷته و بدین منظور از مدل GGEبای­پلات به همراه برخی از نتایج روش AMMI و نیز مدل مختلط (AMMI در ترکیب با BLUP) استفاده شد که بر اساس مدل GGE دو مؤلفه اول، 3/76 درصد از تنوع کل عملکرد دانه را توجیه نموده و در این رابطه، ژنوتیپ­های 1، 26، 60 و 101 بعنوان ایده­آل محسوب شدند و همچنین ژنوتیپ­های شماره 32، 69، 76، 89، 90، 94، 98 و 108 در مقایسه با سایر ژنوتیپ ها به عنوان ژنوتیپ­های مطلوب و محیط چهارم (سال سوم-کرمانشاه) نیز بعنوان محیط ایده­آل در نظر گرفته شدند. نتیجه­ گیری: با توجه به برتری برخی از ارقام نخود زراعی در این تحقیق هم از نظر عملکرد دانه و هم پایداری عملکرد، در 2 ناحیه معتدل و سرد از نظر پایداری و بالا بودن عملکرد دانه، این ارقام می­توانند کاندیدای معرفی رقم  واقع شده و یا بعنوان والدین تلاقی­ها در برنامه­های آتی به­نژادی ین گیاه مورد استفاده قرار گیرند.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اثر متقابل، GGEبای‌پلات، سازگاری، پایداری، حبوبات، میانگین اسمی.
عنوان انگلیسی Evaluation of compatibility and stability of grain yield and evaluation of some agronomic characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.) genotypes in rainfed conditions
چکیده انگلیسی مقاله Extended abstract: Introduction & Objective: Due to the increase in population and unfavorable environmental conditions, especially various stresses and the problem of water scarcity, evaluation of plant genotypes in various environments is inevitable. The interaction effect of the genotype and environment can be used as a mean by plant breeders to select the best genotypes/cultivars in plant growth environments (in one or more years). Materials and Methods: In order to evaluate the stability of grain yield, this experiment was performed on 108 chickpea genotypes in the cropping years 2017-2018, 2018-2019 and 2019-2020 in the form of a randomized complete block design. By carefully planting, holding and harvesting operations, during the growing season and postharvest, seed yield, 100-seed weight, plant height, number of days to 50% flowering, number of days to maturity, number of pods per plant, number of main branches was recorded. Results: The results of combined analysis of variance showed that there was a significant difference between the genotypes in terms of plant height, grain yield, number of pods per plant, number of main branches. Comparison of mean grain yield showed that genotype number 10 had the highest yield (54.038 gram).significancy of GE interaction effect showed the response of genotypes within various environments so then it is possible to perform the stability analysis of genotypes and for this reason, the GGE biplot was used in parallel with some findings of AMMI model and mixed AMMI model (AMMI in conjunction with BLUP) which GGE biplot resulted that first 2 components accounted for 76.3 percent of total variation of grain yield and in this context varieties 1, 26, 60 and 101 acconted as ideal ones and so genotypes 32, 69, 76, 89, 90, 94, 98 and 108 mentioned as suitable genotypes compared to other genotypes and that 4th enfironment (year 3-Kermanshah) mentioned as ideal environment. Conclusion: Considering the superiority of some chickpea cultivars in this study in terms of both grain yield and yield stability, in 2 temperate and cold regions in terms of stability and high grain yield, these cultivars can be candidates to introduce the cultivar Or be used as parents of crosses in future breeding programs of this plant.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Interaction, GGE byplate, compatibility, stability, food legumes, nominal mean.
نویسندگان مقاله علی آرمینیان | Ali Arminian
Ilam University.
دانشگاه ایلام

سولماز امیری | Solmaz Amiri
Ilam University.
دانشگاه ایلام

حمید حسینیان خوشرو | Hamid Hosseinian Khoshrou
Rainfrd agricultural Institute
موسسه تحقیقات دیم کشور

نشانی اینترنتی http://jcb.sanru.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-198-2&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده اصلاح نباتات، بیومتری
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات