این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه علوم سیاسی، جلد ۱۶، شماره ۳، صفحات ۳۱-۶۰
عنوان فارسی تصوف به مثابه روش تفکر و یا زیست اجتماعی؛ بررسی تأثیر گسترش فقه صوفیانه در دوران پیشا مشروطه بر بقا و رواج خرافه در ایران
چکیده فارسی مقاله خرافه دستاورد جامعه ایست که از عقلانیت روی گردانده است. اینکه چرا جامعه‌ای دینی چون ایران قاجاری به ویژه در دوران پیشا‌مشروطه در دام خرافه افتاده، پرسشی است که مقاله حاضر در پی آن است. پاسخ ارائه شده متاثر از ادغام ناخوشایند دو جریان فکری متفاوت است: جریان فقه‌حدیث‌گرا و جریان تصوف. به صورت کلی نمی‌توان هیچیک از این دو را مستقلا و اجبارا عامل رواج خرافه دانست، اما حسب شرایط اجتماعی ایران و همچنین به دلیل نزدیکی مبانی معرفتی این دو جریان، تخفیف جایگاه عقلانیت، این امتزاج صورت و با ارائه گونه‌ای از روش تفکر و زیست اجتماعی، فقه حدیث محور صوفیانه، فضا را برای فقه پویا، اصولی و عقل محور به تنگنا ‌‌می‌برد. فقهِ حدیث محورِ صوفیانه دارای سرریز خرافه در جامعه است؛ چون علم در این جریان تقلیل می‌یابد، لذا دین توانایی اصلاحی خود را از دست داده و در نبود پاسخهای عقلانی به مشکلات جدید، خرافه تنها پناه جامعه می‌گردد. پژوهش پیش رو در چارچوب جامعه شناسی تاریخی و با بهره‌مندی از روش تحلیل اسنادی، مرور آثار و اسناد مختلف جریانهای فکری عهد قاجار، در پی تشریح این موضوع است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خرافه، عقلانیت، فقه حدیث گرا، تصوف، مشروطه،
عنوان انگلیسی Sufism as a way of thinking or Biosocial; Investigating the Impact of the Expansion of Sufi-Jurisprudence in the Pre-Constitutional Era on the Survival and Prevalence of Superstition in Iran
چکیده انگلیسی مقاله  Superstition is the achievement of a society that has turned away from rationality. Why religious society such as Qajar, especially in the pre-constitutional era, fell into the trap of superstition, is the question that this article seeks. The answer given is due to the unpleasant merging of two different Streams of thought: the stream of jurisprudence-hadith based and the stream of Sufism. In general, neither of these two can be considered independently and necessarily the cause of the spread of superstition, but according to the social conditions of Iran and due to the proximity of the epistemological foundations of these two Streams of thought, reducing the position of rationality, Sufism hadith-based jurisprudence limits the space for dynamic and rational jurisprudence. Sufism hadith-based jurisprudence has overflows of superstition in society; because science is declining in this viewpoint. Therefore, religion loses its ability for correcting and reforming, in the absence of rationality, to answers to new problems; so superstition becomes the only haven of society.The present research is done in the framework of historical sociology and using the method of documentary analysis, by reviewing the works and documents of various intellectual streams of the Qajar era.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله خرافه, عقلانیت, فقه حدیث گرا, تصوف, مشروطه
نویسندگان مقاله رضا شفیعی اردستانی |
دانشجوی دکتری علوم سیاسی،گروه علوم سیاسی،دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

سید جواد امام جمعه زاده |
دانشیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی،دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

حمید نساج |
دانشیار علوم سیاسی،گروه علوم سیاسی ،دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

سید محمد علی حسینی زاده |
استادیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

نشانی اینترنتی http://www.ipsajournal.ir/article_436_2b693e6e8f9f4197f1dccb0ad15f1173.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات