این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهشنامه علوم سیاسی، جلد ۱۶، شماره ۲، صفحات ۷-۴۲

عنوان فارسی وبا و پزشکینه‌سازی: عوامل گذار به دولت مدرنِ مداخله‌جو در دوره قاجار
چکیده فارسی مقاله از دوره ساسانیان تا اواسط دوره قاجار با چهره‌ای از دولت در ایران مواجه‌ایم که نه تنها در قبال مردم احساس مسئولیت ندارد، بلکه این اتباع هستند که باید تحت هر شرایطی از دولت تبعیت نمایند. هدف مقاله حاضر به عنوان پژوهشی در باب لحظه گسست از این نوع صورتبندی دولت، که می‌توان آن را دولت پیشا-مدرن تلقی کرد، و ظهور دولت مدرن در ایران است. مداخله‌جویی در حیات و ممات اتباع، چه در حوزه عمومی و چه در حوزه خصوصی، مولفه بارز این دولت است. این مقاله با اتکا به روش‌ تبارشناسی فوکو درصدد است تا شکاف و گسست از تنواره سیاسی دولت پیشامدرن و زایش دولت مدرنِ مداخله‌جو را در ایران تفحص نماید. بر اساس یافته‌های این مقاله، سرآغاز پیدایش دولت مدرن، به دخل و تصرفاتی باز می‌گردد که دولت در اواسط دوره قاجار و در بازه زمانی شیوع و اوج‌گیری بیماری مهلک وبا اعمال نمود. ایجاد دانشگاه دارالفنون و اهمیت یافتن دو رشته پزشکی مدرن و جراحی، تاسیس نخستین بیمارستان مدرن در این دوره، تاسیس انستیتو پاستور و افزایش تعداد حمام‌ها از جمله کردارهای غیرگفتمانی بودند که با بسط آنها، دولت حیات و ممات اتباع خود را مورد مداخله قرار داد. در نتیجه پزشکینه‌ کردن جامعه ایرانی و به تبع آن مداخله در شئون زندگی و سلامت بدن شهروندان، الگوی بود که موجبات ایجاد تحرّک در دولت و عوامل گذار این نهاد از وضعیت پیشا مدرن به مدرن را فراهم آورد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دولت پیشامدرن، دولت مدرن، وبا، پزشکی، سلسله قاجار،

عنوان انگلیسی Cholera and medicalization: The two factors leading to a modern interventionist state in the In the Qajar era
چکیده انگلیسی مقاله From the Sassanid period to the mid-Qajar period, a form of state in Iran emerged that not only did not hold itself accountable towards the people, but also demanded the citizens to obey the state under any condition as this earthly state was connected to the heavenly kingdom. This article aims at investigating the moment of dissociation from this state form, a dividing moment prior to which the state was considered a pre-modern state, and after which emerged the modern state in Iran. Intervention in the life and death of nationals, either in public or private spheres, is a prominent component of this state. Findings of the article suggest that the beginning of the emergence of modern state dates back to the seizures carried out by the state in the mid-Qajar period, and during the period of fatal cholera’s prevalence. Establishment of Dar ul-Funun University and focus on modern medicine and surgery disciplines, foundation of the first modern hospital in this period, formation of the Pasteur Institute for vaccine production, emphasis on water hygiene as the major cause of cholera were among the non-mythical acts by which the state interfered with the life and death of its citizens. In general, this study concludes that medicalization of Iranian society, and consequently state interference with the dignity of life and health of citizens were paradigms that triggered the impetus for certain movements in the state, and provided the factors required for transition from pre-modern to modern condition.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دولت پیشامدرن, دولت مدرن, وبا, پزشکی, سلسله قاجار

نویسندگان مقاله مصطفی انصافی |
دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

شجاع احمدوند |
استاد دانشگاه علامه


نشانی اینترنتی http://www.ipsajournal.ir/article_430_16ebb1dd5b357c3d4b28780d4f7bd23e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات