این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه ادبیات تطبیقی، جلد ۱۰، شماره ۳، صفحات ۲۱-۳۹
عنوان فارسی بازخوانی اهداف تقیه در شعر سنایی غزنوی و شریف رضی
چکیده فارسی مقاله تقیه در مذهب شیعه در میان امامان (ع)، عالمان و شاعران شیعه قرن­های نخستین اسلامی، به­منظور رسیدن به اهداف متعالی یا حفظ جان در مواقعی‌که حاکم یا عرف مخالف شدید شیعه است، به­کار گرفته می‌شد. اختناق، فقر و شیعه­زدایی، می‌تواند از عوامل توجیه­کننده تمسّک به تقیه در رابطه با مردم و حکومت تلقّی شود و چون هردو شاعر؛ سنایی غزنوی و سیّد رضی، فارغ از محدوده مکانی، در یک بازه زمانی می­زیسته­اند، تقیه را با توجّه به شرایط اجتماعی، سیاسی و خانوادگی خویش به‌کار می‌برند. این پژوهش برآن است تا با روش توصیفی - تحلیلی، موضوع تقیه را در شعر سنایی غزنوی به‌­عنوان شاعر پارسی‌سرای شیعه و شعر سیّد رضی به‌منزله شاعر شیعه عرب با رویکرد تطبیقی بررسی کند. هرچند دو شاعر شیعه­مذهب هم­عصر، قاعده تقیه را وسیله‌ای برای دفاع از آرمان­های شیعه و رسیدن به اهداف خویش در آثارشان به‌کار برده‌اند، ولی با توجّه به اینکه سیّد رضی، شاعری سیاسی و علوی است؛ از این­رو، تقیه را در شعر خویش به‌مثابه ابزاری درراستای رسیدن به بالاترین قدرت سیاسی و مذهبی شیعه که همان ایجاد حکومت علوی به­وسیله خویش است، استفاده می‌کند، حال آنکه سنایی غزنوی، این قاعده را با توجّه به رعایت حال عرف جامعه، حکومت و اختناقی که ناشی از شیعه­هراسی وجود داشته است، درراستای تبیین امامت ائمه (ع) به‌کار گرفته است
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ادبیّات تطبیقی، تقیه، شعر فارسی، شعر عربی، سنایی، سیّد رضی،
عنوان انگلیسی قراءة جدیدة لأهداف التّقیة فی شعر سنایی الغزنوی والشّریف الرّضی
چکیده انگلیسی مقاله کانت التّقیة تستخدم بین أئمة الشّیعة (ع) والعلماء والشّعراء الشّیعیین فی القرون الإسلامیّة الأولى للوصول إلی الأهداف الرّفیعة أو للحفاظ على الحیاة عندما کان الحاکم أو المجتمع یخالفان الشّیعة مخالفة شدیدة. إنّ الکبت والفقر وإبادة الشّیعة من العوامل الّتی یمکن اعتبارها تبریرا للتمسّک بالتّقیة فی التّعامل مع الشّعب والحکومة. بما أنّ کلا الشّاعرین، سنایی غزنوی والشّریف الرّضی بغض النّظر عن الحدود المکانیة، کانا معاصرین، لذلک یستخدمان التّقیة فیما یتعلّق بظروفهم الاجتماعیّة والسّیاسیّة والأسریّة. تبحث هذه الدّراسة ظاهرة التّقیة فی شعر السّنایی الغزنوی الشّاعر الإیرانی الشّیعی وشعر السّیّد الرّضی الشّاعر العربی الشّیعی دراسة مقارنة معتمدة على المنهج الوصفی والتّحلیلی. نتائج البحث تشیر إلی أنّ کلا الشّاعرین المعاصرین یستخدمان التّقیة وسیلة للدّفاع عن الطّموحات الشّیعیّة وللوصول إلی أهدافهم ولکن السّیّد الرّضی هو شاعر سیاسی یستخدم التّقیة للوصول إلی المقدرة السّیاسیّة فی أعلی درجاتها لتأسیس الحکومة الشّیعیّة، وهذا الأمر مشهود فی جمیع جوانب حیاته، مع ذلک أنّ السّنایی یستخدم هذه الظّاهرة مراعاة لتقالید المجتمع والحکومة وإباده الخوف الشّیعی من أجل تبیین قیادة الأئمة (ع).
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ادبیّات تطبیقی, تقیه, شعر فارسی, شعر عربی, سنایی, سیّد رضی
نویسندگان مقاله مهین حاجی زاده |
دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

عبدالاحد غیبی |
دانشیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

موسی خلیل نژاد |
کارشناس‌ارشد زبان و ادبیّات عربی، دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

نشانی اینترنتی https://jccl.razi.ac.ir/article_1432_588516c41a17f9eb0b5aec30b00effa3.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات