این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فلسفه و کلام اسلامی، جلد ۴۶، شماره ۱، صفحات ۲۳-۵۳
عنوان فارسی بررسی پدیدۀ تخلخل و تکاثف در طبیعیات فلسفۀ اسلامی (بحثی منتقدانه از منظر دانش فیزیک)
چکیده فارسی مقاله «تخلخل» و «تکاثف» دو اصطلاح در علم طبیعیات هستند که در معانی متعدّدی به‌کار رفته­اند. در این مقاله معانی مختلف این دو اصطلاح، اعم از حقیقی، غیرحقیقی، و مجازی، و تفاوت آن‌ها با نموّ و ذبول، سمن و هزال، ورم و نیز زیادت و نقصان مصنوعی بیان شده و به شرح انواع مختلف آن‌ها از قبیل: طبیعی و قسری، ذاتی و عرضی، جسمانی و روحانی پرداخته شده است. سپس با بیان دلایل فلاسفۀ مشاء و ارائۀ آزمایش­های تجربی در اثبات تخلخل و تکاثف حقیقی، به نقد و بررسی این دلایل از منظر دانش فیزیک پرداخته و نشان داده شده است که گرچه به برخی از این دلایل ایراداتی وارد است، در مجموع می­توان از تخلخل و تکاثف حقیقی دفاع کرد و سخن مخالفان این نوع از تخلخل و تکاثف، همچون شیخ اشراق، صحیح به‌شمار نمی‌آید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تخلخل، تکاثف، انبساط، انقباض، طبیعیات، فیزیک، فلسف اسلامی،
عنوان انگلیسی A Study of Condensation and Rarefaction phenomena in Islamic natural philosophy (physics)
چکیده انگلیسی مقاله Condensation (contraction) and rarefaction (expansion)are two terms in natural philosophy (physics) used inseveral different meanings. In this article the meanings ofthe two terms and their real and artificial kinds areintroduced and their differences with some terms such asgrowth, tumor, and, also, their opposite ones areexpressed. We have also evaluated the philosophical andexperimental arguments offered by Islamic Peripateticphilosophers for the real condensation and rarefactionfrom the perspective of modern science. Finally we haveshown that although there are some criticisms against theirarguments, the Islamic Peripatetic philosophers have beenrealistic in describing these terms, and the opponents'words such as Suhrawardi's are not correct.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Condensation, Rarefaction, Expansion, contraction, natural philosophy, Physics, Islamic philosophy
نویسندگان مقاله سعید انواری |
استادیار فلسفه و کلام اسلامی، گروه فلسفه، دانشگاه علامه طباطبایی

عباس انواری |
استاد فیزیک، دانشگاه صنعتی شریف.

نشانی اینترنتی https://jitp.ut.ac.ir/article_31935_93af1b4f8fd04dc95d610b28dac2a3e1.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات